پاسخ : فــــــــراز و فـــــــرودهای دلار - یورو
کاهش شدید عرضه دلار در بازار ایران؛ تنها چند صرافی تهران دلار میفروشند
در حالیکه قیمت دلار پس از ماهها افزایش، رو به کاهش گذاشته، گزارشها حاکی از آن است که فروش دلار در صرافی ها محدود شده و کاهش یافته است.
خبرگزاری ایسنا روز چهارشنبه ۹ اسفند گزارش داد که در بازار ارز تهران در خیابان فردوسی و اطراف آن، تنها چند صرافی آن هم به میزان محدود دلار میفروشند. دیگر صرافیها اعلام کردهاند که خرید و فروش ارز ندارند.
صرافیهایی که خرید و فروش ارز دارند به هر خریدار بین هزار تا ۵ هزار دلار آمریکا به قیمت هر دلار ۴۴۶۷ تومان میفروشند. این در حالیست که ایسنا نوشته است برخی از دلالان که به طور حدود در خیابان فردوسی حضور دارند هر دلار آمریکا را ۳۰۰ تومان گرانتر به خریداران میفروشند.
روز سه شنبه دادستان تهران اعلام کرد که در ادامه تلاش دولت برای آرام سازی بازار ارز پس از حدود یک ماه افزایش شدید نرخ دلار، ۱۳۰۰ حساب بانکی مربوط به «اخلالگران بازار ارز» مسدود شد. این در حالی است که مردم نگران در صف های طولانی مقابل صرافی ها امیدوار به خرید ارز بوده اند.
عباس جعفری دولت آبادی گفت که تا کنون ۲۷ نفر از «اخلالگران بازار ارز» از سوی وزارت اطلاعات و نیروی انتظامی به دستگاه قضایی معرفی شده اند. او اضافه کرد که در برخورد با فعالان بازار ارز، ۱۳۰۰ حساب بانکی مسدود شده که گردش مالی شش هزار میلیارد تومانی داشتند.
اقدام دستگاه قضایی ایران در مسدود کرد حسابهای برخی از فعالان بازار ارز حدود دو هفته پس از اعلام شد که نیروهای امنیتی و اطلاعاتی برای مقابله با آنچه اخلال در بازار ارز نامیده شد در اقدامی ناگهانی حدود ۹۰ فعال بازار ارز را بازداشت کرده و ۱۰ صرافی را نیز مهر و موم کردند.
همان هنگام اعلام شد که بیش از ۲۰۰ حساب بانکی خرید و فروش کنندگان ارز مسدود شده است.
این اقدام امنیتی موجب شد تا قیمت دلار که طی یک ماه به حدود ۴۹۰۰ تومان رسیده بود به مرور کاهش یافته و به کمتر از ۴۵۰۰ تومان رسید.
افزایش نرخ ارز در ماههای اخیر در پی اعتراضهای گسترده در سراسر ایران،شدت گرفت.
کارشناسان دلایل نرخ ارز را علاوه بر نگرانی مردم از بی ثباتی اقتصادی در ایران، نبود امکان سرمایه گذاری و سیاست های غلط پولی، مشکلات دولت در دریافت پول نفت به دلیل تحریمهای آمریکا میدانند.
پاسخ : فــــــــراز و فـــــــرودهای دلار - یورو
گزارش وال استریت جورنال:
ایران با نوسانات پولی دست به گریبان است
گزارشی مشترک از آسا فیتچ در دوبی و بنو فاکون در لندن برای روزنامه وال استریت جورنال
نوسانات ارزش ریال موجب اختلال در تجارت و ایجاد چالش های تازه ای برای حسن روحانی، رییس جمهوری ایران، شده که زیر فشار اعتراضات سراسری در ایران قرار دارد.
نوسان شدید ریال خشم بعضی سرمایه گذاران را در پی داشت و باعث شد بانک مرکزی ایران برای کنترل بحران مداخله کند. نگرانی های اقتصادی منجر به ناآرامی ها در ایران شده و توافق هسته ای که ایران را به نظام مالی جهانی بازگردانده بود در خطر سقوط است.
ارزش واحد پول ایران در برابر دلار در مقطعی به بیش از پنجاه هزار ریال رسید.
کاهش اعتماد به ریال و حرکت سرمایه ها به سوی طلا و دلار نمایانگر فشارهایی است که در تظاهرات سراسری خود را نشان داد.
ادامه این وضع باعث کاهش محبوبیت روحانی در پایگاه اجتماعی اش خواهد شد.
بانک مرکزی برای افزایش تقاضا برای ریال نرخ بهره سپرده های بانکی را که به پانزده درصد تقلیل داده بود به طور موقت به بیست درصد افزایش داد. مقامات همچنین نود دلال بازار ارز را بازداشت کردند.
سقوط ارزش ریال می تواند به صنایع نفت ایران لطمه بزند. هزینه واردات تجهیزات خارجی نسبت به دوره شش ماهه قبل هشت درصد افزایش یافت.
پاسخ : فــــــــراز و فـــــــرودهای دلار - یورو
یک عضو اتاق بازرگانی ایران: پایین آمدن نرخ دلار به خاطر تشدید حساسیت هاست
بعد از تعطیلات عید قیمت دلار می شود، ۵ هزار تومان!
علی شریعتی عضو اتاق بازرگانی ایران در گفتگویی با ایلنا، در رابطه با کاهش نرخ دلار در روزهای اخیر گفت: بر اساس تحلیل مدل های تکنیکال ارزش دلار و رفتار بازار، دولت به دنبال فریز بازار ارز است که پیش بینی من این است که این جواب نمی دهد، چون منابع آن وجود ندارد و ما بعد از عید شاهد افزایش قیمت ارز خواهیم بود...
بورس۲۴ : علی شریعتی عضو اتاق بازرگانی ایران در سخنانی در رابطه با کاهش نرخ دلار در روزهای اخیر گفت: بر اساس تحلیل مدل های تکنیکال ارزش دلار و رفتار بازار، دولت به دنبال فریز بازار ارز است که پیش بینی من این است که این جواب نمی دهد، چون منابع آن وجود ندارد و ما بعد از عید شاهد افزایش قیمت ارز خواهیم بود.
وی تصریح کرد: پایین آمدن قیمت دلار در این روزها به سبب جو امنیتی است که به وجود آمده که در طولانی مدت جواب نخواهد داد و بعد از تعطیلات عید ما شاهد ورود دلار به کانال 5 هزار تومان خواهیم بود.
شریعتی تصریح کرد: در پایان یک معادله ساده، سود تسهیلات 18 درصدی و سپرده 20 درصدی مشخص است که چه افرادی برنده هستند.
منبع: ایلنا
پاسخ : فــــــــراز و فـــــــرودهای دلار - یورو
دوستان، وزیر امور خارجه فرانسه بزودی به تهران میاید که تاییدیه خروج برجام آمریکا در اردیبهشت ماه را به تهران بدهد. همچنین از روز چهارشنبه، ۹ اسفند، ثبت هرگونه واردات کالا با ارز دلار آمریکا ممنوع شده است. تهران خود را برای تحریم جدید آماده میکند. تنها راه حل یک معامله است. توافق بر برنامه موشکی ایران. در غیر اینصورت آمریکا اردیبهشت ماه از برجام خارج میشود و با برگشت تحریم ها، دلار براحتی به ۹ هزارتومان میرسد .
پاسخ : فــــــــراز و فـــــــرودهای دلار - یورو
مدارک جدید برای خرید دلار بانکی + جزئیات
تسنیم : طی یکی دو روز گذشته برخی از صرافی های مجاز بانک مرکزی به توزیع ارز دولتی مشغول هستند، در اطلاعیه ای به مشتریان خود اعلام کرده اند که زین پس ارز دولتی فقط در قبال ارائه پاسپورت و بلیط و به میزان ۵ هزار دلار فروخته می شود.
صرافی های مجاز بانک مرکزی که دلار دولتی را به مردم می فروشند مدت هاست شرط اصلی معاملات شان دریافت اصل کارت ملی و کپی آن است؛ در اطلاعیه ای که این روزها در این صرافی ها منتشر می شود بازهم تاکید شده دلار فقط با کارت ملی فروخته می شود.
بنابراین اگر کسی خواهان خرید دلار دولتی باشد باید با کارت ملی ، بلیط و پاسپورت به صرافی های مجاز مراجعه کند؛ البته این شرایط فعلا در چند صرافی اعلام شده ولی بعید نیست بزودی فراگیر شده و تمام صرافی های سنا کار تنها به مسافران ارز دولتی بفروشند.
مشاهدات خبرنگاران از بازار ارز طی روزهای اخیر نشان میدهد که بسیاری از صرافی ها از همان روزی که بازار حالت امنیتی به خود گرفت دست از کار کشیدند و تقریبا نیمه تعطیل شده اند.
پاسخ : فــــــــراز و فـــــــرودهای دلار - یورو
عواقب فریز قیمت ارز / احتمال مالیات بر دلار
آفتاب یزد - الهام علائی: از آغاز هفته جاری، خرید و فروش ارز با چالشهای جدی مواجه بود، اما دامنه این مشکلات تا آنجایی گسترده شد که حدود چهار روز است که ارز توسط صرافیها به خریداران فروخته نمیشود و در همه جا شاهد صفهای طولانی خریداران ارز در مقابل صرافیها هستیم. پیگیری قیمت دلار از سوی برخی صرافیها گویای آن است که در موارد متعدد صرافیها به دلیل آنچه کمبود ارز اعلام شده، از فروش انواع ارز خودداری میکنند و به نوعی خرید و فروش ارزهای مختلف و به ویژه دلار در بازار متوقف شده است.
این در حالی است که به گفته متخصصان این بازار، میزان مشخصی از دلار به صورت روزانه میان صرافیهای مجاز توزیع میشود. سوال اینجاست که با توجه به عدم فروش این دلارها به افراد متقاضی، این حجم انباشته ارزی در کجا هزینه میگردد یا به چه کسانی فروخته میشود؟ با این همه، صحبت با برخی صرافیها گویای آن است که طی سه روز گذشته، در بازار آزاد فروش دلار متوقف است، چراکه از سوی بانک مرکزی ارزی برای عرضه به این واحدها تخصیص داده نشده است.
فعالان بازار درباره علت اصلی عدم خرید و فروش دلار در صرافیها میگویند که از هفته قبل که قیمتها کاهشی بود و اکثر مردم فروشنده دلار بودند، صرافیها خرید نمیکردند و فقط فروش داشتند. این افراد میگویند چون اختلاف قیمتی بین تهران و شهرهای مرزی زیاد بود فرصت را مناسب دیدند و وارد صحنه شدند و صرافیهایی که هفته قبل خرید نداشتند حالت عکس به خود گرفته و این هفته فروش نداشتند و فقط خریدار بودند (البته تعدادی صرافی با انصاف هم هستند که ارز را هنوز به قیمت دولتی توزیع میکنند). به باور آنها، این واقعیت جامعه ما هست که همه به دنبال منافع خود هستند چه مردم چه دلال و چه صرافی که در بعضی قیمتها فقط خریدار و در بعضی قیمتها فقط فروشنده هست.
سود صرافیها در چیست؟
یکی دیگر از دلایل کنار کشیدن صرافیها از خرید و فروش ارز ضوابطی است که بانک مرکزی برای فروش ارز تعیین میکند. برخی میگویند بانکهای توزیع کننده از هفته گذشته هنگام فروش ارز به صرافیها تاکید میکنند دلار حداکثر با 10 تومان سود باید فروخته شود و اگر حاشیه سود بیشتری از صراف گزارش شود، عرضه به آن صراف متوقف خواهد شد. ادامه این شرایط ظاهرا برای صرافها توجیه نداشته و به همین خاطر از تصمیم گرفتند از تحویل یا فروش ارز خودداری کنند. اگر این ادعا درست باشد میتوان نتیجه گرفت قیمت خرید و فروش ارز روی تابلوهای صرافیها و قیمتهایی که در سامانه سنا وارد میشود، نمیتواند واقعیت بازار ارز را نشان دهد.
تعدادی از صرافیها نیز میگویند: بانک روزانه میزان مشخصی ارز به صرافیهای سنا کار میدهد و میگوید باید در همان روز این ارزها فروخته و گزارش فروش ارسال شود. بانک مرکزی صبح به صرافیهای منتخب یک نرخ برای ارز تزریقی اعلام میکند ولی در طول روز آن نرخ را کاهش میدهد به همین خاطر صرافها نمیتوانند از بانک هم ارز بخرند چراکه میدانند ضرر میکنند.
مشکلات ناشی از بیاعتمادی عمومی
حسین وکیلی، کارشناس اقتصادی در این راستا به آفتاب اقتصادی گفت: «بازار ارز در ایران به جای جوابگویی به نیازهای مردم بابت هزینههای مسافرت، هزینههای درمانی خارج از کشور، هزینههای تحصیلات دانشگاهی، هزینههای حضور در کنفرانسها و پژوهشها و جهت واردات کالا توسط تجار و بازرگانان، به واسطه یک بیاعتمادی عمومی، در حال حاضر با تقاضای بیرویه و کاذبی برای خرید ارز به منظور حفظ قدرت خرید پول ملی مواجه است. پر واضح است که این تقاضای نرمال و جاری برای خرید ارز نیست. در شرایط کنونی مردم برای خرید ارز مقابل صرافیها صف میبندند تا بتوانند ریال را که نگران سرنوشتش هستند، به دلار تبدیل کنند.»
احتمال وضع مالیات روی دلار
وی افزود: «اکنون بانک مرکزی اگر سیاستی برای تزریق ارز به سیستم بانکی دارد، به دنبال شناسایی فعالان این بازار است که اصولا از مسئله خرید وفروش ارز بهعنوان نیاز جاری استفاده نمیکنند و همین امر موجب نوسانات قیمت ارز و ایجاد جو روانی کاذب در این مورد میشود. اگر در حال حاضر، بانک مرکزی ارزی به بازار وارد نمیکند، به این دلیل است که مطابق آنچه اعلام کرده، مشغول برنامهریزی از دو جهت هستند؛ اول شناسایی افرادی که در بازار ارز فعالیت غیرقانونی و غیر تجاری دارند و به انجام معاملات صوری موجب افزایش نرخ ارز میشوند و دوم ایجاد سامانههایی جهت تجمیع و ثبت اطلاعات خرید و فروش ارز از طریق صرافیهای مجاز از طریق ایجاد این سامانهها، بانک مرکزی میتواند فعالیت این صرافیها را ردیابی کند تا به خصوص در مورد ارقام بزرگ، عاملین این معاملات قابل شناسایی و پیگیری باشند. همچنین احتمال دارد که از این طریق، مالیات بر ارزش افزوده روی این معاملات ارزی اعمال کنند. یعنی دلار بهعنوان یک کالا شناخته شود که در صورت خرید آن، الزام به پرداخت مالیات وجود داشته باشد. این کار موجب ایجاد یک منبع درآمدی مالیات خواهد شد که دارای تاثیرات منفی خود است و موجب افزایش قیمتها خواهد شد.»
ثبت سفارش کالا با دلار آمریکا ممنوع شد
همچنین با ابلاغیه بانک مرکزی ثبت سفارش واردات کالا با دلار آمریکا از دیروز ممنوع شد. به نقل از سامانه جامع تجارت، بر اساس ابلاغ بانک مرکزی، از روز چهارشنبه مورخ 09/12/96 ثبت سفارش با نوع ارز "دلار آمریکا" امکانپذیر نیست. این ابلاغیه شامل درخواستهایی با نوع ارز دلار آمریکا که قبل از تاریخ مذکور، مجوز هشت رقمی ثبتسفارش خود را دریافت کردهاند، نمیشود.
وکیلی در مورد این سیاست ارزی اظهار داشت: «اصولا حدود 60 تا 65 درصد کل معاملات بینالمللی توسط دلار صورت میگیرد یعنی کل نفت اوپک حدود 30 میلیون دلار به صورت روزانه باید توسط دلار معامله شود و این قانونی است که در اوپک تصویب شده است. اگر این رقم را در کل معاملات نفتی در کل سال ضرب کنیم به عددی بالای 5000 میلیارد دلار میرسیم. از طرف دیگر، اصولا اقتصاد آمریکا و کشورهایی که پایه پولی آنها براساس دلار استوار است، ارزهای دیگری را در معاملات نمیپذیرند. یعنی اگر ثبت سفارش به ین ژاپن، یوان چین یا یورو صورت بگیرد، باید در اتاق پایاپای تبدیل به دلار صورت بگیرد تا فروشنده ثبت سفارش را به دلار مشاهده کند.»
خروج اتوماتیک ایران از صحنه دلار!
این اقتصاددان افزود: «بنابراین باید علت جدایی ما از سیستم دلار مشخص شود. البته علت این مسئله مشخص است. قسمت قابل توجهی از درآمدهای ما که خارج از کشور حاصل میشود که شامل درآمدهای نفتی و صادرات غیرنفتی است، اغلب به دلار کسب میشود و چون اینها باید از طریق سیستم بانکی وارد کشور شود و بانکهایی که پایه دلار دارند، از معامله با ایران منع شدهاند، بنابراین ما باید به شکل اتوماتیک از صحنه دلار خارج شویم. به این دلیل است که بانکهای چینی که از تحریمهای بانکی آمریکا علیه ایران تبعیت نمیکنند، عملا کل دریافتها و پرداختهای ارزی ما در جهان را انجام میدهند. در نتیجه اگر ما کالایی را به آفریقا صادر میکنیم، نهایتا پول ما به یوان پرداخت میشود. این مسئله کشور ما را به شدت وابسته به ارزی به نام یوان میکند که هنوز از نظر بینالمللی شناخته شده و پذیرفته شده نیست.»
یوان بین المللی نمیشود
وی ادامه داد: «هر چند چینیها در تلاش هستند که یوان را به سطح دلار و یورو برسانند، اما موانعی بر سر این راه وجود دارد. از جمله اینکه چین به شدت ارزش پول خود را نسبت به میزان توسعه و رشدشان، پایین نگه داشتهاند. در نتیجه هنگامی که ارزش پول چین پایین است، صادرات این کشور گران میشود بنابراین یوان قابلیت تبدیل شدن به یک واحد پول بینالمللی را نخواهد داشت. نتیجه اینکه اصولا باید مبحث ارز و خرید و فروش آن به ویژه به دلیل رقابتی شدن کالاهای صادراتی کشور ما بیشتر مورد بررسی قرار گیرد و ارزش پول ملی ما جایگاه خودش را پیدا کند. اگر قرار است دلار به بالای 5000 تومان برسد، بهتر است این اتفاق بیفتد زیرا در حال حاضر صادرات غیرنفتی ما از نظر مقدار در حال افزایش است، اما از نظر مبلغ ثابت یا در حال کاهش میباشد. بهعنوان مثال، جزء افتخارات دولت بود که حدود چهار سال ارز را ثابت نگه داشته بود، اما همان تورم دو رقمی کم، قیمت مواد اولیه و عناصر تولید را برای تولیدکنندگان حداقل 10 تا 1415 درصد افزایش میداد.»
با توجه به آنچه ذکر شد، شاید بتوان سیاست کنترل بازار را با محدودیت یا قطع خرید و فروش ارز برای یک بازه زمانی کوتاه کنترل کرد، اما پرسش اینجاست که تا چه زمانی میتوان این روال را ادامه داد و آیا آغاز مجدد معاملات ارزی، مصادف با یک فاجعه اقتصادی در اقتصاد ایران نخواهد بود؟ آیا تضمینی وجود دارد که قیمت دلار به بالای 5000 تومان بلکه بیشتر افزایش نیابد؟ اینها پرسشهایی است که بانک مرکزی و مسئولان این حوزه باید به آنها توجه کافی داشته باشند تا از بحرانهای ارزی آینده پیشگیری شود.
پاسخ : فــــــــراز و فـــــــرودهای دلار - یورو
مهر خبر میدهد؛
توقف خرید و فروشهای خیابانی ارز/نورافکن بالای سر معاملات ارزی
نورافکن بانک مرکزی برای شفافیت در بازار ارز، کار را به راهاندازی سامانه ارزی کشانده و کمکم معاملات را از کف خیابان فردوسی به صرافیهای شناسنامهدار میکشاند.
به گزارش خبرنگار مهر، بازار ارز ایران پیچیدگیهای خاص خود را دارد؛ بازاری که هر از چند گاهی با سر و صدا، همه ذهنها را معطوف به خود میکند و تا چند روزی که از سوی سیاستگذاران سر و سامان داده شود، حسابی گرد و خاک میکند. این بازار سهم امسال خود را هم از نوسانات بازار گرفت و چند هفتهای، آنقدر پر سر و صدا بود که حتی عدهای را هم از شهرستان به تهران کشاند تا بلکه سرمایههای هر چند ناچیز خود را هم وارد این بازار کرده و برای خود، سودی دست و پا کنند. اما مثل همیشه، این نوسانات هم به این بازار دل خوش نکرد و بالاخره بار خود را بست.
اما شاید تفاوت نوسانات این دوره با نوسانات گذشته بازار ارز طی سالهای اخیر، پا به عرصه گذاشتن «نیما» بود. سامانهای ارزی که میخواهد همه چیز را شفاف کند و هر خرید و فروشی را که بوی سوداگری میدهد، سر و سامان دهد. آنگونه که بانک مرکزی اعلام کرده، این سامانه نه تنها خرید و فروشهای ارزی را شفاف کرده و شرایط را برای سوداگری در بازار ارز سخت میکند؛ بلکه به نفع صرافان شناسنامهداری است که تا پیش از این، همیشه تحتالشعاع خرید و فروشهای خیابانی بازار ارز قرار میگرفتند و مشتریانشان، از چنگشان میپرید.
حالا این سامانه قرار است که نقشآفرینی جدیدی در بازار ارز داشته باشد و شرایط را به نحوی فراهم کند که هر کسی قرار باشد ارز بخرد و بفروشد کار را از طریق سامانه ارزی پیش برد.
سامانه جدید ارزی چه خاصیتی دارد؟
تامین ارز حجم قابل توجهی از مبادلات مالی تجارت خارجی کشور کشور از طریق صرافی ها صورت میگیرد و صرافیها در تامین ارز کمک شایانی به بازرگانان و تجار می کنند؛ اما به موازات تلاش این بخش شفاف، صرافان غیرمجاز و دلالان، فضای این بازار را غیر شفاف کرده اند که نظارت مؤثر بر این حجم از معاملات از لازمههای کنترل بازار ارز است. در این راستا بانک مرکزی با همکاری سایر دستگاهها به ویژه وزارت صنعت، معدن و تجارت، اقدام به ایجاد بازار الکترونیکی خرید و فروش ارز کرده است.
بازار الکترونیکی خرید و فروش ارز از ارتباط سامانههای ارزی بانک مرکزی با سامانه جامع تجارت تشکیل شده و متقاضیان و عرضه کنندگان ارز در این بازار به صورت سیستمی با یکدیگر ارتباط برقرار و معامله ارزی انجام می دهند.
آنگونه که بررسیها نشان میدهد، از ویژگیهای مهم این بازار، امکان تعریف اشکال متفاوت معامله اعم از مناقصه و مزایده که این امر ورود به این بازار را برای طرفین معامله جذاب و بدون ریسک مینماید. بر این اساس، اولین مرحله از عملیاتی کردن این بازار، با ورود متقاضی ارز و صرافان (عرضه کننده ارز) اجرا شده که امید است به مرور زمان در مراحل بعدی صادر کنندگان، بانکهای عامل و بانک مرکزی نیز وارد این بازار خواهند شد.
در عین حال، بانکهای عامل در این بازار امکان خرید و فروش از یکدیگر و بانک مرکزی را خواهند داشت و همچنین بانک مرکزی با توجه به سیاستهای ارزی مد نظر خود میتواند امکان معامله ارز با سایر ذینفعان را برای بانکها برقرار نماید. برای مثال بانکهای عامل میتوانند اقدام به خرید ارز حاصل از صادرات نمایند. ضمن اینکه بانک مرکزی که طبق ماده ۱۱ قانون پولی مالی کشور مصوب ۱۳۵۱ که تنظیم کننده سیستم پولی و مالی است می تواند سیاستهای کنترلی اش را بهتر اعمال کند.
همچنین فعال سازی کامل این سامانه بانک می تواند اقدام به تزریق یا جمع آوری ارز در بازار نماید. و یا به منظور جلوگیری از ایجاد حساسیت در بازار، این معاملات بدون مشخص شدن هویت بانک مرکزی صورت گیرد.
فعالان بازار ارز از معاملات ارزی در سامانه میگویند
علیرضا پورجعفری از فعالان اقتصادی در خصوص این سامانه به خبرنگار مهر میگوید: با اجرایی شدن این سامانه، خطر بازرگانان جهت از بین رفتن سرمایه به حداقل خواهد رسید؛ چراکه معاملات زیر نظر بانک مرکزی مرکزی و این برای فعالان این حوزه اطمینان خاطر به همراه می آورد.
وی میافزاید: همچنین این سامانه کمک میکند تا فضای رقابتی بین صرافیها به وجود بیاید و در نتیجه صرافی که تسهیلات خوبی به مشتریان ندهد، از بازار کم کم، حذف شود.
قضات لو، یکی دیگر از فعالان بازار ارز در گفتگو با خبرنگار مهر میگوید: اگرچه این سامانه نوپا است، ولی به نظر میرسد که مزایای بسیاری داشته باشد، البته باید با گذشت زمان بتوان نسبت به خطاهای احتمالی آن نیز اظهارنظر کرده و تصمیم گرفت.
وی می افزاید: به نظر می رسد که این سامانه بتواند ارتباط میان تجار و صرافان شناسنامه دار را برقرار کرده و آنها را به سمت فضای رقابتی پیش برد. این در حالی است که یکسری از تجار، ممکن است که صرافیها را نشناخته و نسبت به انجام حواله اطلاعات کافی ندارند و بنابراین این سامانه میتواند سبب شود که صرافی درخواست حواله مشتری را ببیند و برای آن حتی در سامانه، راهکار بدهد.
قضات لو گفت: در این سامانه تجار نیز احراز هویت می شوند؛ ضمن اینکه در آن، احراز هویت مشتری نیز که در گذشته با صرف زمان بسیار انجام میشد، اکنون در سامانه انجام شده و صرافان با اطمینان از هویت مشتری، اقدام به ارایه خدمات میکنند و نیاز به استعلام وی ندارند. بنابراین احراز هویت در این سامانه، یکی از مزایای آن است. به هرحال فضای جدیدی برای صرافیها ایجاد شده که در بستر آن میتوانند به رقابت پرداخته و کار را پیش برند.
سامانه جدید ارزی چیست؟
با استفاده از این سامانه، خریداران و فروشندگان ارز متناسب با نیازهای خود نسبت به انجام عملیات ارزی در محیط الکترونیک اقدام می کنند. در فاز نخست، واردکنندگان برای تامین ارز کالای وارداتی به عنوان متقاضی خرید ارز و تمام صرافی ها به عنوان فروشنده ارز ایفای نقش خواهند کرد. این سامانه امکان مدیریت بازار ارز برای سیاستگذار و امکان فعالیت شفاف را برای متقاضیان ارز فراهم می کند.
بدین سان با هماهنگی به عمل آمده بین بانک مرکزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت، بازرگانان می توانند با مراجعه به سامانه جامع تجارت، درخواست خود را برای تامین ارز ثبت سفارشات غیربانکی انجام دهند. این اطلاعات به صورت سیستمی و برخط به سامانه نیما منتقل می شود و در ادامه بازرگانان پیشنهادهای (پاسخ های) ارائه شده از سوی صرافی ها را مشاهده و در نهایت نسبت به خرید ارز اقدام می کنند.
در فاز نخست، ثبت درخواست ها برای ارزهای یورو و یوآن امکان پذیر است و متعاقبا در گام های بعدی امکان درخواست برای سایر ارزها نیز فراهم می شود؛ ضمن اینکه صرافیها میتوانند با انتخاب منوی نیما در پایگاه اطلاع رسانی سنا اقدام به مشاهده درخواست های خرید، ارائه پیشنهادها و در نهایت نسبت به تامین ارز متقاضیان اقدام کنند. همچنین راهنمای استفاده و کار با سامانه در بخش راهنمای کاربران در دسترس قرار گرفته است.
پاسخ : فــــــــراز و فـــــــرودهای دلار - یورو
معاون بانک مرکزی اعلام کرد:
اگر گواهی سپرده ۲۰ درصدی منتشر نمی شد، تورم افزایش می یافت
معاون اقتصادی بانک مرکزی گفت: بسته سه ضلعی تدابیر بانک مرکزی برای مدیریت کوتاه مدت بازار ارز است و نمیتوان آن را به معنی شکست بانک مرکزی در سیاست کاهش نرخ سود دانست.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از پژوهشکده پولی و بانکی پیمان قربانی در پاسخ به پرسشی درباره برخی انتقادات در خصوص عملکرد بانک مرکزی در سیاست کاهش سود سپرده های بانکی با اجرای بسته سه ضلعی تدابیر ویژه که از ۲۸ بهمن ماه سال جاری اجرایی شده است، اظهار داشت: سیاست های پولی ماهیت کوتاه مدت دارد و بانک مرکزی استراتژی های کلی در خصوص مبارزه با تورم و تعیین نرخ های کلیدی اقتصاد مانند نرخ ارز و نرخ سود متناسب با متغییر های بنیادین را مد نظر قرار می دهد.
وی با بیان اینکه، بانک مرکزی بر اساس شرایط خاصی که در بازار ارز حاکم شده بود برای بانک ها مجوز انتشار گواهی سپرده ریالی را صادر کرد و به آنها اجازه داد از ۲۸ بهمن ماه سال جاری به مدت دو هفته نسبت به انتشار گواهی سپرده ریالی با نرخ ۲۰ درصد اقدام کنند، اظهار داشت: البته اوراق مزبور با سررسید یک سال منتشر و نرخ بازخرید قبل از موعد آن ۱۴ درصد بود.
معاون اقتصادی بانک مرکزی تصریح کرد: بر همین اساس بسته سه ضلعی انتشار گواهی سپرده ریالی، انتشار گواهی سپرده ریالی مبتنی بر ارز و پیش فروش سکه بهار آزادی در راستای بسته التهاب زدایی به اجرا در آمد.
وی ادامه داد: اگر بانک مرکزی این اقدامات را انجام نمی داد التهابات و جو روانی ناشی از آن باعث می شد سطح عمومی قیمت ها افزایش یابد و نتیجه این امر نیز در مرحله بعد باعث افزایش نرخ تورم و نرخ سود بانکی می شد.
قربانی با تاکید بر اینکه، طرح تدابیر بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز بسته پولی کوتاه مدت بود، تصریح کرد: این بسته پس از اینکه عملکرد و تاثیر خود را داشته باشد به پایان می رسد.
وی در پاسخ به این پرسش که برخی از منتقدان این بسته معتقدند که اجرای آن به معنای شکست کاهش نرخ سود بانکی بوده است، ادامه داد: با توجه به اینکه این بسته کوتاه مدت است نمی توان از آن به عنوان شکست سیاستی بانک مرکزی در نرخ سود یاد کرد.
معاون اقتصادی بانک مرکزی با بیان اینکه بر اساس مصوبه شهریور ماه شورای پول و اعتبار نرخ های سود علی الحساب سپرده های سرمایه گذاری یک ساله حداکثر ۱۵ درصد و نرخ سود کوتاه مدت عادی روزشمار حداکثر ۱۰ درصد برای سپرده های جدید، از ۱۱ شهریور ماه سال جاری اجرایی شد، خاطر نشان کرد: اجرای این مصوبه نه تنها به معنای کاهش نرخ سود نبود بلکه تثبیت نرخ را مد نظر قرار داده بود.
وی ادامه داد: بانک مرکزی هر زمان لازم باشد برای حفظ تعادل اقتصادی بسته سیاستی تدوین و آن را به کار می گیرد و بر همین اساس پس از التهابات بازار بسته ای کوتاه مدت مد نظر قرار گرفت.
قربانی تاکید کرد: تدابیر بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز به معنای استقرار در نظم و انضباط بود و در صورتی که این بسته اجرایی نمی شد التهاب در بازار ارز اثرات مخرب داشت.
وی با بیان اینکه، مصوبه شهریور ماه شورای پول و اعتبار نه تنها گامی در جهت تناسب بخشی نرخ ها بلکه گامی در جهت سیاست بهبود سپرده ها بود که بر اساس آن ۱۰ واحد درصد از سپرده های کوتاه مدت به بلند مدت تبدیل شد، اظهار داشت: شرایط حاکم بر بازار ارز می طلبید که بانک مرکزی پاسخی در این خصوص بدهد و مجموعه سیاستی برای اوراق گواهی ۲۰ درصدی در نظر گرفته شد.
وی در پایان تاکید کرد: سیاست های پولی ماهیت کوتاه مدت دارد و ملاحظات ایجاد می کرد تا بانک مرکزی طرح تدابیر را برای مدیریت بازار ارز اجرایی کند.
یادآور می شود، مهلت خرید گواهی سپرده۲۰ درصدی روز گذشته به پایان رسید اما پیش فروش و گواهی ارزی پابرجاست بنابر این با پایان یافتن مهلت خرید اوراق گواهی سپرده ریالی ۲۰ درصدی، متقاضیان میتوانند نقدینگی خود را در پیش فروش سکه یا اوراق گواهی ارزی بکار گیرند.
پاسخ : فــــــــراز و فـــــــرودهای دلار - یورو
سود و زیان سیاست حذف دلار از سیستم مالی ایران
بانک مرکزی ایران با انتشار ابلاغیهای ثبت سفارش واردات با دلار را ممنوع کرد. سیاستی که هدف کاهش پیامدهای ناشی از تداوم تحریمها را دنبال میکند. آیا چنین سیاستی عملی است و اگر عملی است، آیا برای اقتصاد ایران سودمند است؟
بانک مرکزی ایران روز چهارشنبه ۹ اسفند (۲۸ فوریه) برای مقابله با نوسانات شدید بازار ارز با انتشار ابلاغیهای سیاست پولی جدیدی را به مورد اجرا گذاشت. بر اساس این سیاست پولی و مالی جدید، ثبت سفارش واردات با دلار آمریکا ممنوع شده است.
این اقدام بانک مرکزی در تکمیل سیاست گواهی سود سپرده و پیشفروش سکه بود. سیاستهایی که با هدف کاستن از نقش دلار در بازار ارز کشور و ایجاد زمینههای جایگزین کردن ارز کشورهای دیگر پیش بینی شده بودند.
نقش دلار در اقتصاد جهان
دلار در اقتصاد جهان دو نقش متفاوت را ایفا میکند و از این رو سیاست حذف دلار از سیستم پولی و مالی ایران تنها با در نظر گرفتن این دو نقش متفاوت ممکن است.
یکی از این نقشها، محاسبهای است و دیگری مبادلهای. به سخن دیگر، صرفنظر از اینکه دلار چه حجمی از پول در گردش جهان را به خود اختصاص دهد، در محاسبات مالی و معاملات بازرگانی جهان نقشآفرینی میکند.
بیشتر بخوانید: آیا افزایش نرخ سود مشکل بازار ارز و گرانی دلار را حل میکند؟
نقش محاسبهای دلار باعث شده که این واحد پولی به "ارز مرجع" بدل شود. نقش مبادلهای دلار را در اقتصاد "ارز عملیاتی" میخوانند.
۱. دلار بهمثابه واحد سنجش
دلار بهمثابه ارز مرجع، برای کشورهای صادر کننده نفت و گاز، و به این ترتیب برای ایران، اهمیتی مضاعف مییابد. واژهی پترودلار در واقعیت امر ناظر بر رابطه بین دلار و نفت است.
برخی از کارشناسان این رابطه را محصول مناسبات مالی آمریکا و عربستان، به عنوان بزرگترین صادرکننده نفت میدانند. گفته میشود که معاملات نفتی و تسلیحاتی بین آمریکا و عربستان در سالهای دهه هفتاد، نقش دلار را بهمثابه ارز مرجع بهای نفت در جهان تثبیت کرد. نقشی که عملا پس از جنگ جهانی دوم برعهده دلار قرار گرفته بود.
تلاش برای کاهش نقش دلار در بازارهای جهانی انرژی پدیده جدیدی نیست و این موضوع ربطی به سیاست اخیر ایران ندارد. به عنوان نمونه، روسیه، چین و اتحادیه اروپا نیز عملا در این راستا گامبر میدارند.
چین بر آن بوده تا بخشی از معاملات نفتی خود را با واحد پولی خود، یعنی "یوان" انجام دهد. در همین رابطه چین و جمهوری اسلامی ایران در ماه دسامبر تصمیم گرفتند تا قراردادهای مربوط به معاملات نفتی را بر پایه "یوان" پیش ببرند.
از آنجا که چین با واردات ۷ میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه نفت در روز، بزرگترین وارد کننده نفت در سطح جهان است، افزایش نقش یوان در واردات نفت این کشور میتواند از نقش دلار بهمثابه واحد سنجش بهای نفت بکاهد.
افزون بر آن، چین بخشی از معاملات طلا را نیز بر پایه یوان تنظیم کرده است. رهبری چین بر آن است تا بر نقش "یوان" در جهان بیافزاید و از این منظر با آمریکا رقابت کند. همان سیاستی که اتحادیه اروپا با واحد پولی مشترک خود، یعنی یورو دنبال میکند.
کاهش نقش دلار برای روسیه نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است. پوتین در جریان سفر خود به تهران و دیدارش با خامنهای و روحانی موضوع حذف دلار یا کاهش نقش آن را در معاملات اقتصادی دو کشور مطرح کرده بود.
موضوعی که در جریان سفر روحانی به مسکو نیز پیگیری شد. افزون بر آن روسیه نیز بر آن است تا همین سیاست را در معاملات خود با کشورهای آسیایی نیز دنبال کند.
۲. دلار بهمثابه واحد مبادله
دلار در چارچوب بازار انرژی در جهان تنها بهمثابه واحد سنجش و ارزشگذاری نفت و گاز کارکرد ندارد، بلکه ارز عملیاتی در حوزه معاملات نفت و گاز است.
به سخن دیگر، بخش عمدهی مبادلات در بازار انرژی جهان با دلار صورت میگیرد. در این بین، نقش عربستان سعودی، امارات و سایر کشورهای عربی صادر کننده نفت نیز، بی تاثیر نبوده است.
افزون بر آن، چون دلار مبنای محاسبه ارزش نفت است، معاملات جهانی نیز با دلار صورت میگیرد. استفاده از هر واحد ارزی دیگر، مستلزم محاسبه روزانه نرخ برابری آن ارز در قیاس با دلار آمریکا است و چنین امری میتواند بر نقل و انتقالات بانکی ارزش سفارش نفت تاثیر نهد.
نقش دلار در اقتصاد جهان تنها محدود به بازار انرژی نمیشود. بسیاری از معاملات بازرگانی در جهان نیز بر پایه دلار صورت میگیرد. همین امر نیز میتواند بر سیاست حذف دلار بهمثابه ارز مرجع در مبادلات تجاری تاثیر نهد.
ایران و دلار
نقش دلار در ایران در سایه تحریمهای اقتصادی و محدودیتهای ناظر بر نقل و انتقالات ارزی عملا کاهش یافته بود. در واقعیت امر، ثبت سفارشهای وارداتی در ایران از دو طریق صورت میگیرد: از طریق بانکها و از طریق منابع مالی خصوصی.
از آنجا که به علت تحریمهای آمریکا، امکان تسویه دلاری برای سیستم بانکی کشور وجود ندارد، واردات ایران عمدتا بر پایه ارزهای دیگر و از جمله بر پایه یورو صورت میگیرد.
خبرگزاری ایسنا به نقل از مهدی کسراییپور، مدیرکل سیاستها و مقررات ارزی بانک مرکزی نوشته که به دلیل عدم دسترسی به مکانسیم تسویه دلاری ظرف سالهای اخیر از طریق بانکی "هیچ ثبت سفارش دلاری" صورت نگرفته است.
به عبارت دیگر، ابلاغیه بانک مرکزی در زمینه منع ثبت سفارش با دلار رسمیت دادن به وضعیتی است که عمدتا جریان دارد. ثبت سفارش غیر بانکی واردات نیز که گویا دلار آن از طریق صرافان تهیه میشود، نمیتواند رقم قابل ملاحظهای باشد.
نقش دلار در واردات و صادرات ایران
واردات ایران در سال ۹۵ حدود ۴۳ میلیارد دلار بوده است. بخش اعظم واردات ایران در آن سال از کشورهای آسیایی و اروپایی بوده و تنها یک در صد آن مربوط به واردات از آمریکا بوده است.
صادرات ایران در همان سال نیز حدود ۴۴ میلیارد دلار اعلام شده است. میزان صادرات ایران به آمریکا حدود سه دهم درصد بوده است.
نقش نازل سطح بازرگانی ایران و آمریکا از یکسو و عدم دسترسی به مکانسیم تسویه دلاری برای سیستم بانکی عملا نشان میدهد که ثبت یا عدم ثبت سفارش به دلار نقش تعیین کنندهای در نوسانات بهای دلار در بازار ارز ایران نداشته است.
سود و زیانهای حذف دلار
مهمترین سود حذف دلار از سیستم مالی کشور، ایجاد آمادگی برای مقابله با پیامدهای ناشی از تداوم یا حتی تشدید تحریمهای اقتصادی ایران است. همین موضوع باعث شده است که بسیاری از کارشناسان از این ایده پشتیبانی کنند.
اما این تصور که کاهش نقش دلار میتواند باعث ثبات در بازار ارز کشور شود، تصور صحیحی نیست. فرهاد احتشامزاد، رئیس فدراسیون واردات در گفتوگو با روزنامه "دنیای اقتصاد" به درستی به این نکته اشاره کرده که کاهش نقش دلار عملا باعث افزایش نقش ارزهای جایگزین میشود و نوسانات حاکم بر بازار ارز از دلار به ارزهای دیگر منتقل شده و به جای خود باقی میماند.
لازم به یادآوری است که نوسانات حاکم بر بازار ارز ایران تنها محدود به دلار نمیشود. بهای یورو و پوند نیز از جمله در قیاس با ریال افزایش یافته است.
در واقعیت امر، در نوسانات اخیر حاکم بر بازار ارز، این دلار نبوده که گران شده است، بلکه این ریال بوده که ارزش خود را از دست داده است. نادیده گرفتن این نکته میتواند در تعیین سیاستهای پولی و مالی ایران منجر به خطاهای محاسباتی شود.
مهمترین زیان ناشی از استفاده از ارزهای جایگزین بالارفتن هزینه واردات است. محمد لاهوتی، رئیس کنفدراسیون صادرات ایران در گفتوگو با خبرگزاری فارس با اشاره به نقش دلار بهمثابه ارز مرجع به نکته مهمی اشاره میکند.
به باور او، واردات کالایی با یک ارز جایگزین از فروشندهای که کالای خود را به دلار عرضه میکند به این معنی است که «وارد کننده بهصورت رسمی باید هزینه خرید و فروش ارز را پرداخت کند و پرداخت چنین هزینهای افزایش قیمت را به دنبال دارد.»
پاسخ : فــــــــراز و فـــــــرودهای دلار - یورو
دلیل تشکیل صفهای طولانی در مقابل صرافیها چیست؟
صف طویل خریداران ارز در فردوسی
یکی از دلایل اصلی تشکیل این صفها در خیابان فردوسی عدم خرید و فروش دلار و یورو در سایر صرافی های این خیابان است.
به گزارش مشرق، صف های خرید ارز مقابل صرافی های توزیع کننده ارز دولتی با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال طولانی تر از روزهای قبل شده است.
یکی از دلایل اصلی تشکیل این صفها در خیابان فردوسی عدم خرید و فروش دلار و یورو در سایر صرافی های این خیابان است. صرافی های مجاز که تعدادشان خیلی زیاد هم نیست به هر متقاضی در ازای ارائه کارت ملی ۱۰۰۰ دلار می فروشند.
توقف خرید و فروشهای خیابانی ارز
برخی از صرافی های مجاز که قبلا به مشتریان اعلام کرده بودتد تنها با بلیط و پاسپورت دلار و یورو با قیمت دولتی می فروشند بعد از تکذیب بانک مرکزی و غیر قانونی خواندن این اقدام امروز کمی محتاط تر شده اند.هر چند در هفته های اخیر با سیاست جدید بانک مرکزی، بازار آزاد ارز تقریبا متلاشی شده ولی بازهم سودهای کلانی از این بخش به جیب برخی دلال های ارزی می رود.
اختلاف بالای دلار دولتی و آزاد موجب شده تا جمعیت زیادی ساعت ها در صف خرید دلار منتظر بمانند و سودی به جیب بزنند.بسیاری از این مردم که قصد خرید دلار دولتی را دارند باید صبح زود خود را به صرافی ها برسانند تا بتوانند خریدشان را انجام دهند.
یکی از متقاضیان خرید دلار دولتی که قصد سفر به خارج از کشور را دارد گفت: برای مسافرت خارجی باید دلار بخرم ولی صرافی ها می گویند اگر دلار می خواهید باید ۶ صبح اینجا باشید تا اسم بنویسید!
اما تمام مردمی که این روزها مقابل صرافی ها در صف هستند مسافر نیستند، بسیاری از آنها دلار دولتی را می خرند و آن طرف خیابان ۳۰۰ تومان بالاتر به نرخ آزاد می فروشند و سودشان را به جیب می زنند. تعدادی هم هستند که ترجیح می دهند فعلا سپرده های خود را به دلار تبدیل کرده و نگه دارند! توجیه این افراد هم البته حفظ ارزش پول شان است.
فعالان بازار ارز می گویند: سود این وضعیت فقط به جیب صرافی های منتخب توزیع کننده ارز دولتی میرود چراکه کاسبی سایر صرافی ها کساد است.یکی از فعالان بازار با تاکید بر اینکه کار و کاسبی صرافی های آزاد در شب عید کساد شده است، می گوید: بازار آزاد ارز نمیتواند برای همیشه در این وضعیت باقی بماند.
صراف دیگری با تبریک به رییس کل بانک مرکزی گفت: چند روز است که دلار قیمت مشخصی ندارد و هر کسی یک نرخ می گوید.وی می گوید: با وضعیت ایجاد شده در بازار معامله ای انجام نمی شودو کار برای بسیاری از صراف ها در شب عید کساد شده است.
فعالان بازار معتقدند سیاست های اخیر بانک مرکزی مبنی بر توقف ثبت سفارش خرید کالا با دلار به ضرر تجار تمام خواهد شد.
صفهای طولانی برای خرید ارز دولتی
در همین ارتباط رئیس مجمع واردات با انتقاد از تصمیم یکباره و ناگهانی دولت در ممنوعیت ثبت سفارش با دلار گفت: تغییر نوع ارز در ثبت سفارش، با هر دلیلی که بخواهد پیادهسازی شود، نیازمند هماهنگیهایی است که قطعاً بیش از یک روز، زمان نیاز دارد.
وی با تاکید براینکه متأسفانه باز هم اقتصاد، قربانی شتابزدگی شده است، گفت: برخی تصور میکنند که مختل شدن فعالیت تجار، به کاهش تقاضای ارز میانجامد و در نهایت صرفهجویی ارزی در کشور صورت میگیرد، حال آنکه بخش عمدهای از واردات کشور، مواد اولیه و اقلام واسطهای خطوط تولید است و با مختل شدن واردات این کالاها، در واقع تولید کشور، گرفتار نوسان میشود.
تشدید تلاطم های ارز در بازار طی هفته های اخیر و رسیدن قیمت دلار به ۵۰۰۰ تومان موجب شد تا دولت و بانک مرکزی از نیروی انتظامی هم برای برقراری آرامش در این بخش درخواست همکاری کنند.برهمین اساس و با ورود نیروی انتظامی به بازار بساط دلال های ارزی در خیابان منوچهری مقابل پاساژ افشار و سبزه میدان برچیده شد و به دنبال آن فاتحه دلار فردایی یا همان معاملات کاغذی هم خوانده شد.
در این بین البته تعداد زیادی از دلال های ارزی دستگیر و حساب های زیادی از این افراد نیز مسدود شد. ضمن آنکه در کنار این بگیر و ببندهای بازار ارز، سازمان مالیاتی نیز به کمک بانک مرکزی آمده و کار را برای دلال های ارزی بسیار سخت کرده است.
منبع: تسنیم