دنیای اقتصاد:سیمان ایران در جایگاه هفتم جهان
سیمان یکی از پرمصرفترین فرآوردههای صنعتی در دنیاست و بالاترین میزان تولید را در میان محصولات صنعتی جهان دارد، بهطوریکه گستردگی دامنه تولید و مصرف آن یکی از شاخصهای رشد و توسعه هر کشور بهشمار میآید.
آخرین آمارهای اعلام شده نشان میدهد که هماکنون در جهان بیش از ۹۰ کشور توانایی تولید سیمان را دارند. البته میزان تولید سیمان با توجه به امکانات موجود، زیرساختها، مواد اولیه و نیروی انسانی متخصص در کشورهای مختلف متفاوت است و از تولید سالانه بیش از یک هزار و۹۵۰ میلیون تن تا تنها یک میلیون تن را دربرمیگیرد.
در این بین ایران با تولید بیش از ۶۶ میلیون تن سیمان در سال و ظرفیت اسمی تولید بیش از ۸۰ میلیون تن، در رده هفتم کشورهای تولیدکننده سیمان با ظرفیت بالا قرار دارد.
در ایران نخستین کارخانه تولید سیمان به ظرفیت ۱۰۰ تن در روز در سال ۱۳۱۲ آغاز بهکار کرد و در سال ۱۳۵۷ ظرفیت اسمی تولید سیمان کشور به هشت میلیون تن در سال رسید. بعد از پیروزی انقلاب، با وجود تحمیل شرایط جنگ و تحریمهای مختلف، سرمایهگذاری در این بخش متوقف نشد و با پایان جنگ تحمیلی ظرفیت اسمی تولید سیمان حدود ۷/۳ میلیون تن افزایش یافت.
این روند در سالهای ۷۶ تا ۸۴ نیز ادامه داشت، در این مقطع زمانی ۱۰ میلیون تن به ظرفیت تولید اضافه شد. بهطوریکه در سال ۱۳۸۴ جمع ظرفیت تولید به ۳۴ میلیون تن رسید و ایران در زمره ۱۰ کشور بزرگ جهان در تولید سیمان قرار گرفت. با آغاز بهکار دولت نهم و تشکیل ستاد ویژه راهاندازی طرحها و رفع موانع تولید سیمان در وزارت صنایع و معادن سابق تا پایان سال گذشته، ظرفیت تولید سیمان ۳۰میلیون افزایش یافت و به ۶۴ میلیون تن رسید.
در سالجاری نیز راهاندازی حداقل ۱۰ واحد سیمانی شامل طرحهای جدید، بهینهسازی و توسعه ظرفیت در برنامه قرار دارد که با تحقق آن ۱۰ میلیون تن به ظرفیت تولید سیمان کشور اضافه خواهد شد.
با این وجود به گفته دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان ایران، تولید این محصول در نیمه نخست امسال به ۳۶ میلیون و ۸۰۴ هزار و ۱۳۷ تن رسید که در مقایسه با مدت مشابه پارسال ۴/۸ درصد افزایش را نشان میدهد.
بنا به گفته مسلم دریه در نیمه نخست امسال تولید کلینکر -ماده اولیه تولید سیمان- بالغ بر ۳۵ میلیون و ۷۵۵هزار و ۱۶تن بوده که نسبت به مدت مشابه پارسال ۵/۶ درصد بیشتر شده است.
در حال حاضر سهم بخش خصوصی از تولید سیمان حدود ۱۵درصد است، اما با توجه به رویکرد جدید دولت در سالهای اخیر این سهم افزایشی پیشبینی میشود، بهطوریکه با بهرهبرداری از پروژههای جدید این سهم به ۴۰ درصد ارتقا خواهد یافت و میتواند شاخص مناسبی برای حضور این بخش باشد.
ضمن اینکه با وجود سیمان مازاد بر مصرف، صادرات سیمان به کندی انجام میگیرد، اما براساس اقدامات اخیر که برمبنای آن محدودیت قبلی صادرات کیسهای سیمان حذف و صادرات فلهای آن نیز امکانپذیر خواهد شد، پیشبینی میشود امسال صادرات سیمان از رشد قابلتوجه و مناسبی برخوردار شود.
بنا به گفته محمد فاطمیان، مدیرکل صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت، بیش از۱۰ میلیون و ۴۰۰ هزار تن سیمان در سال گذشته به خارج از کشور صادر شد و برنامه امسال، هدفگذاری برای صادرات ۱۵ میلیون تن سیمان است.
هماکنون ۳۳ هزار و ۵۲۰ نفر به صورت مستقیم و ۲۱۱ هزار نفر به طور غیرمستقیم در صنعت سیمان کشور مشغول بهکار هستند و همچنین بومیسازی در این صنعت از ۱۰ درصد در سال ۵۷ به ۸۵ درصد در سال ۹۰ رسیده است