صفحه 18 از 122 نخست ... 8151617181920212868118 ... آخرین
نمایش نتایج: از 171 به 180 از 1212

موضوع: دور همی فعالین بورسی

  1. #171
    عضو فعال
    تاریخ عضویت
    Jun 2013
    نوشته ها
    371
    تشکر
    3,773
    تشکر شده 1,845 بار در 342 ارسال

    پاسخ : دور همی فعالین بورسی

    نقل قول نوشته اصلی توسط نوام چامسکی نمایش پست ها


    برای من چه سودی داره بیام نظرم بدم


    گیرم روی دست پایدار دادم


    مگر دنبال چی بودم که شما مخالف بدست اوردنش هستی



    روی پشت ایدی چند نفر بیارم که گفتم فلان سهم رو بخر


    اونها رو هم از روی دست پایدار دادم


    سال 93 بدترین سال یک دهه بورس بوده


    بیشتر سیگنال رو پشت ایدی خیلی ها دادم
    ///////////

    هدف هم سیگنال دادن نبود


    هدف این بوده بازار رو از نگاهی دیگر هم مخاطب ببینه


    سهم حسیر رو نوشتم اونها روش فعال هستن


    سهم ستران رو که تو صف خریدم گفتم بخر تا 1100 میره هم پایدار داده بود


    به پایدار بگو میتونه تو فضای عمومی بیاد به کسی تاکید کنه برو از صف خرید بخر نترس تا 1100میره


    ایا من مثل پایدار نمودار کشیدم


    ایا من ادعا تحلیل بنیادی کردم


    ایا من ادعا کردم تحلیل گر هستم


    منم مثل دیگران نظراتم رو نوشتم


    دوس نداری نخون


    دوس نداری توجه نکن

    ///////////
    مهم هم نیست

    که من اینجا بنویسم یا نه


    سرقفلی اینجا رو هم دادم به شما



    من هدف این بوده معامله گر خودش بتونه تصمیم بسازه


    خودش بتونه معامله کنه

    وگرنه میرفتم یک کانال میزدم و شروع میکردم به چاق کردن سهما


    کدوم کار رو کردم


    کدوم گروهه پشت پرده تلگرام بودم

    که بیام اینجا تا یک سهم رفیق ام بگه

    بیام اون رو لایک کنم


    کی گفتم بیا متن من رو بخون و تشکر کن


    کی بخاطر تشکر متنی نوشتم

    نظراتم رو نوشتم ولی دنبال مخاطب خاصی نبودم


    اگر هم روی سهمی نظر دادم سعی کردم کمکی کرده باشم در راستای اینکه اگر دوستی تازه کار هست بتونه بهتر تصمیم بگیره


    از این نظر دادن هم


    قصدی نداشتم


    خودم هم هیچ وقت سهمم رو تبلیغ نکردم


    اگر اشتباه کردم تقصیر رو گردن دیگری نینداختم


    اگر شما تازه اومدی

    تو تاپیک شاخص کل

    نظرات سال 93 من هست

    میتونی بررسی کنی ببینی چقدر تحلیل ام درست یا غلط بوده

    نظراتم هم انوقت در مخالفت دکتر بهزادی بوده

    اعتقاد داشتم بازار ما تا مدتها به حالت ریزشی ادامه خواهد داد و ربطی به تکنیکال 38درصد هم نداره

    چون محرکش که دلار و پالایشگاهی بودن

    اثرشون تموم شده


    //////////////


    وقتی ادمین تذکر نمیده و میاد توهین های رو بی اهمیت جلو میده


    واقعا دلیلی برای ادامه ندارم


    /////////

    سال 93 یک تاپیکی

    با معرفی فرهاد خان misho به اسم


    بورس تهران با نوام چامسکی

    تو فروم آدان زدم

    چند روز هم فعالیت کردم


    یک روز دیدم مهرداد خالقی اومده تاپیک رو میبنه


    ولی لایکی نکرد

    دیگه ادامه ندادم با خودم گفتم سیگنال دادن تو فضای عمومی اونم توسط منی که مشخصات واقعی ام تو فروم نیست

    درست نیست

    فردا برای مهرداد خالقی دردسر میشه

    من که برای رضای خدا دارم کار میکنم

    چرا باید دنبال دردسر برای مهرداد خالقی باشم

    ادامه ندادم


    حالا اینجا چی گیرم میاد که بیام هر روز یکی متنی بنویسه بیام بابتش با یکسری دوست عزیز

    کشتی بگیریم


    اگر هر فکری هم داشتم هر نیتی هم داشتم دیگه ادامه نمیدم


    اگر باعث زیان شما شدم عذر خواهی میکنم و طلب حلالیت


    اگر به دوستان دیگه هم ضرری زدم

    باز هم از تک تک دوستان عذرخواهی میکنم و طلب حلالیت


    از همه دوستان که تو این چند سال به هر عنوان و هر مطلبی باعث زیانشون شدم


    طلب حلالیت میکنم


    و خاضانه ازشون طلب بخشش دارم

    از ادمین های محترم فروم بورسی که این فرصت رو فراهم کردن تا بتونم


    نظراتم رو بنویسم و در کنارشون حضور داشته باشم

    کمال قدردانی و تشکر رو دارم


    برای همه تون ارزوی سلامتی و موفقیت دارم

    نه از کسی رنجیدم نه از کسی کینه دارم

    نه از کسی ناراحتم هستم



    یا علی

    علمی بنام دیسکورس انالیسیس هست که از روی نوشته ها هم میتونه پی ببره چقدر مطالب از روی بیطرفی و صدق نوشته شده. بهر حال منظور اینه که از سبک نوشتن طرف میشه فهمید چه طور شخصیتی داره و چقدر مورد اطمینانه. صحبتها و تحلیلهای شما ( چامسکی) نطرات صادقانه و عالی است. حالا هر کس اینجا مخالف و یا طور دیگری فکر میکنه یا صادقانه دلایل تحلیل مخالف را به چالش بگذاره ویا دلش نمیخواهد بفول چامسکی اصلا مطالب را نخواند-- زور که نیست!!

  2. 11 کاربر به خاطر ارسال مفید abed از ایشان تشکر کرده اند:


  3. #172
    عضو فعال نوام چامسکی آواتار ها
    تاریخ عضویت
    Apr 2014
    محل سکونت
    لامکان
    نوشته ها
    3,369
    تشکر
    16,569
    تشکر شده 33,365 بار در 3,463 ارسال

    پاسخ : دور همی فعالین بورسی

    بزودی گروهی در تلگرام تشکیل میدم


    و در کانال موقت


    لینکش رو قرار میدم


    تا دوستانی که اظهار لطف کردن


    نگن این ادم چقدر بی معرفت هست




    اینجا نمیشه لینک گذاشت و منم دوس ندارم از این فضا استفاده کنم برای این کار



    حتما تا فردا یک گروهی میسازم خدمت دوستان اعلام میکنم


    برای من ادمین بودن سخته

    اگر دوستی گروهی بسازه


    و من ایدی تلگرامم رو تو کانال قرار میدم


    تا همه بریم تو گروه اون دوست خیلی بهتر میشه


    و گرنه من میسازم


    و اعلام میکنم


    /////////


    تعداد مهم نیست


    هر کی رو صلاح دونستی بیارید فقط فضا تحلیلی و دوستانه باشه


    هر چند من از سال 2015 تو گروهی نبودم

    ولی محبتت دوستان

    مجبورم کردم

    http://forums.boursy.com/showthread.php?t=2936


  4. #173
    عضو فعال
    تاریخ عضویت
    Jun 2013
    نوشته ها
    371
    تشکر
    3,773
    تشکر شده 1,845 بار در 342 ارسال

    پاسخ : دور همی فعالین بورسی

    نقل قول نوشته اصلی توسط نوام چامسکی نمایش پست ها
    معافیت افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی دارایی ها برای همه شرکت ها به مرحله اجرا رسید.


    ������حسن امیری در گفت و گو با همفکران خبر داد: دستورالعمل افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی دارایی ها به زودی ابلاغ می شود
    معافیت مالیاتی افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی دارایی ها به سازمان بورس ابلاغ شد.


    ������حسن امیری، معاون نظارت بر بورس ها و ناشران سازمان بورس در خصوص ابلاغ قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی به وزارت اقتصاد ، با اشاره به اینکه یکی از بندهای این قانون، موضوع معافیت مالیاتی افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی دارایی ها است، گفت: با تهیه دستورالعمل و ابلاغ آن به شرکت های بازار سرمایه، این فرآیند اجرایی می شود.


    ������وی در پاسخ به این پرسش که بر اساس این قانون همه شرکت ها می توانند از این معافیت استفاده کننده یا مختص شرکت های مشمول ماده 141 قانون تجارت است، گفت: در متن قانون اشاره به شرکت های ماده 141 نیست و بر همین اساس همه شرکت ها را شامل می شود.


    ������وی درباره پروسه اجرایی آن گفت: با نهایی شدن این دستورالعمل با هماهنگی سازمان امور مالیاتی، سازمان بورس ساز و کاری را مشخص می کند که شرکت هایی که می خواهند از این قانون استفاده کنند چه اقداماتی را باید انجام بدهند،سپس آن را به شرکت ها ابلاغ می کنیم.

    با این اوصاف افزایش سرمایه-- ویتانا بنطرت حوبه تک سهم باهاش برم جلو؟

  5. 2 کاربر به خاطر ارسال مفید abed از ایشان تشکر کرده اند:


  6. #174
    عضو فعال نوام چامسکی آواتار ها
    تاریخ عضویت
    Apr 2014
    محل سکونت
    لامکان
    نوشته ها
    3,369
    تشکر
    16,569
    تشکر شده 33,365 بار در 3,463 ارسال

    پاسخ : دور همی فعالین بورسی

    https://www.aparat.com/result/%D8%A8...84%DB%8C%D9%85



    https://www.aparat.com/v/LdygD


    ///////////



    https://www.dalfak.com/w/5d8vx/%D8%A...A7%D9%84%D8%A7



    ///////////


    این ویدیوها ارزش 1000بار دیدن رو داره


    البته برای علاقمندان بورس حرفه ای که

    میخوان بازدهی کسب کنن


    پس سودی که کردن میتونن


    تو سهم به اصصلاح پر ریسکتر و خاص سرمایه گذاری کنید


    حتما دوستانی که اظهار لطف کردن

    ویدیوها رو ببین


    هر چی ویدیو بابت کانسلیم دید نگاه کنید


    دیگه دنبال اینکه فلان الیوت کار و فلان تحلیل گر تکنیکالی که تحلیل زمانی و تحلیل خط روند میکنه

    ادم به اسم استاد راه نمیافته


    غفور بابایی


    یک ادم بود که بنا بوده با کسب دانش و تجربه تو 20سال


    متخصص اینگونه سهماس

    از نحوه انتخاب سهماش لذت ببرید

    و انشالله در اینده استفاده کنید


    از سودهای که بدست اوردید


    میتونید کانسلیمی معامله کنید

    ////////


    ضمن احترام به همه دوستان


    لطف سوالی مطرح نکنید تا مجبور به فعالیت نباشم


    ممنون از اظهار لطف دوستانی که پست گذاشتن


    هدف اینکه

    دوستان یک وجه دیگه بازار رو هم ببین

    وگرنه


    من اینجا بنویسم یا نه


    اهمیتی نداره


    اونچه میتونستم انتقال بدم تو این چند وقت اشاره کردم


    باقیش میمونه تمرین و صبوری و مهارتتون


    شاید 2سال نتونید بازدهی خاصی بگیرید

    ولی بعدش میتونید


    فوق العاده موفق بشید


    باور کنید هر روز میشه تو هر بازاری سهم پیدا کرد و خرید و موفق بود


    وقتی به اون نقطه برسید


    لذت مبرید از قدرت تحلیلتتون


    محرک تکنیکال و بازیگر و مدیریت سرمایه


    بازی روی اصل پول و سودهاتون


    راه نجات تو این بازار هست


    مهم نیست من کی بودم و چی نوشتم

    مهم اینکه


    تونسته باشم دیدگاهتون رو تغییر بدم و بتونید سود خوبی از بازار ببرید


    باقی موضوعات اهمیتی نداره


    میدونم هر کاری بکنی افرادی بیکار هستن که اگر هم خودشون تحلیل گر نباش

    میان ادعا میکنن

    میان ادعای فضل میکنن

    میان تخریب میکنن

    اینها اهمیتی نداشته بارم

    ///////////


    راستش الان سالهاس که سعی میکنم


    توجه ام رو به خوبی و فراوانی و خوبی و لذت و عشق جلب کنم


    تا اینکه بیام

    دنبال تغییر دیدگاه کسی باشم که با نظرم مخالف هست یا نه

    یا میخواد اظهار فضل و علم کنه


    من ادامه نمیدم

    چون نمیخوام حتی یک لحظه توحه ام

    به ناخواسته و بدیهای ظاهری و باطنی باشه


    در بلا هم میکشم لذات او


    مات اویم مات اویم مات او


    وگرنه این افراد حقیرتر از اونی هستن که


    من بحوام بهشون توجه کنم


    اون فردی که خودش مثل اغا محمد خان قاجار هست و هیچ قدرت تحلیلی نداره

    ولی ادعای هرکول رو در میاره


    این افزاد کسی نیستن که بخوام اوقات براشون صرف کنم


    //////////


    چون یکبار نوشته من اهل خرافات هستم


    حاضرم اینحا



    هر چی که بین خودش و خدا هست و حتی زن و بچه اش هم نمیدونن


    بنویسم

    تا بفهمه روح چی و قدرت روحی چی هست


    میتونه امتحان کنه


    بابت هر کسی که تو هر نقطه عالم هست میتونم

    بدونه دیدنش

    بدونه اینکه هیچ اطلاعی داشته باشم تا بحال ازش


    هر چی بخواد اطلاعات بدم


    نمیگم بابت بچه گی خودش

    درست نیست

    ولی اگر دوس داشته باشه بابت بچگیش هم میگم

    تا بدونه خدا یعنی چی و روح یعنی چه


    خرافات چی و دین خدا چی هست


    پرو بازی در بیاری میام


    هر چی از بچگیت بتونم اینجا مینویسم

    تا دیگه غلط اضافه نکنی
    ویرایش توسط نوام چامسکی : 2019/06/16 در ساعت 01:39

    http://forums.boursy.com/showthread.php?t=2936

  7. 14 کاربر به خاطر ارسال مفید نوام چامسکی از ایشان تشکر کرده اند:


  8. #175
    ستاره‌دار (۱۰) کریس گاردنر آواتار ها
    تاریخ عضویت
    Jan 2013
    نوشته ها
    2,898
    تشکر
    10,081
    تشکر شده 19,463 بار در 2,880 ارسال

    پاسخ : دور همی فعالین بورسی

    جناب چامسکی دو تا سوال داشتم..گذاشتم اعصابتان راحت باشه بعد بپرسم...
    تو را خدا بی خیال بشید...
    ......................................
    در تحلیل حسیر اشاره کردید..یا من اینطور حس کردم که..
    اگر حجم روزانه سهم چندبرابر حجم میانگین ماهانه باشه..اون سهم احتمال رسیدن به پیک قیمتش هست..
    نمیشه اینطوری تصور کنیم که این حجم ها میتونه شروع یک روند جدید باشه؟
    اگر حسیر در کف قیمتی مثلا حجم یک یا چند روزش چند برابر حجم ماهانه اش باشه..میشه تصور کرد که شروع روند مثبت سهم آغاز شده؟
    سوال دوم:اگر بازار روند صعودی داشته باشه و بنا بدلایلی احساس ترس کنیم..میشه مثلا ۳۰ تا ۵۰ درصد نقدینگی را درگیر بازار کرد.هم به لحاظ آرامش و دوری از استرس..
    البته زمانی که شاخص بیش از حد رشد کرده باشه و سقف بازار مشخص نباشه..
    البته جسارت بنده را ببخشید..در این احوال سوالی مطرح کردم..
    بخاطر مهم بودن سوال برای خودم پرسیدم..
    هر وقت جواب دادین ممنون میشم..

  9. 3 کاربر به خاطر ارسال مفید کریس گاردنر از ایشان تشکر کرده اند:


  10. #176
    مدیر سایت
    تاریخ عضویت
    Nov 2010
    نوشته ها
    193
    تشکر
    244
    تشکر شده 1,114 بار در 168 ارسال

    پاسخ : دور همی فعالین بورسی

    نقل قول نوشته اصلی توسط نوام چامسکی نمایش پست ها


    برای من چه سودی داره بیام نظرم بدم


    گیرم روی دست پایدار دادم


    مگر دنبال چی بودم که شما مخالف بدست اوردنش هستی



    روی پشت ایدی چند نفر بیارم که گفتم فلان سهم رو بخر


    اونها رو هم از روی دست پایدار دادم


    سال 93 بدترین سال یک دهه بورس بوده


    بیشتر سیگنال رو پشت ایدی خیلی ها دادم
    ///////////

    هدف هم سیگنال دادن نبود


    هدف این بوده بازار رو از نگاهی دیگر هم مخاطب ببینه


    سهم حسیر رو نوشتم اونها روش فعال هستن


    سهم ستران رو که تو صف خریدم گفتم بخر تا 1100 میره هم پایدار داده بود


    به پایدار بگو میتونه تو فضای عمومی بیاد به کسی تاکید کنه برو از صف خرید بخر نترس تا 1100میره


    ایا من مثل پایدار نمودار کشیدم


    ایا من ادعا تحلیل بنیادی کردم


    ایا من ادعا کردم تحلیل گر هستم


    منم مثل دیگران نظراتم رو نوشتم


    دوس نداری نخون


    دوس نداری توجه نکن

    ///////////
    مهم هم نیست

    که من اینجا بنویسم یا نه


    سرقفلی اینجا رو هم دادم به شما



    من هدف این بوده معامله گر خودش بتونه تصمیم بسازه


    خودش بتونه معامله کنه

    وگرنه میرفتم یک کانال میزدم و شروع میکردم به چاق کردن سهما


    کدوم کار رو کردم


    کدوم گروهه پشت پرده تلگرام بودم

    که بیام اینجا تا یک سهم رفیق ام بگه

    بیام اون رو لایک کنم


    کی گفتم بیا متن من رو بخون و تشکر کن


    کی بخاطر تشکر متنی نوشتم

    نظراتم رو نوشتم ولی دنبال مخاطب خاصی نبودم


    اگر هم روی سهمی نظر دادم سعی کردم کمکی کرده باشم در راستای اینکه اگر دوستی تازه کار هست بتونه بهتر تصمیم بگیره


    از این نظر دادن هم


    قصدی نداشتم


    خودم هم هیچ وقت سهمم رو تبلیغ نکردم


    اگر اشتباه کردم تقصیر رو گردن دیگری نینداختم


    اگر شما تازه اومدی

    تو تاپیک شاخص کل

    نظرات سال 93 من هست

    میتونی بررسی کنی ببینی چقدر تحلیل ام درست یا غلط بوده

    نظراتم هم انوقت در مخالفت دکتر بهزادی بوده

    اعتقاد داشتم بازار ما تا مدتها به حالت ریزشی ادامه خواهد داد و ربطی به تکنیکال 38درصد هم نداره

    چون محرکش که دلار و پالایشگاهی بودن

    اثرشون تموم شده


    //////////////


    وقتی ادمین تذکر نمیده و میاد توهین های رو بی اهمیت جلو میده


    واقعا دلیلی برای ادامه ندارم


    /////////

    سال 93 یک تاپیکی

    با معرفی فرهاد خان misho به اسم


    بورس تهران با نوام چامسکی

    تو فروم آدان زدم

    چند روز هم فعالیت کردم


    یک روز دیدم مهرداد خالقی اومده تاپیک رو میبنه


    ولی لایکی نکرد

    دیگه ادامه ندادم با خودم گفتم سیگنال دادن تو فضای عمومی اونم توسط منی که مشخصات واقعی ام تو فروم نیست

    درست نیست

    فردا برای مهرداد خالقی دردسر میشه

    من که برای رضای خدا دارم کار میکنم

    چرا باید دنبال دردسر برای مهرداد خالقی باشم

    ادامه ندادم


    حالا اینجا چی گیرم میاد که بیام هر روز یکی متنی بنویسه بیام بابتش با یکسری دوست عزیز

    کشتی بگیریم


    اگر هر فکری هم داشتم هر نیتی هم داشتم دیگه ادامه نمیدم


    اگر باعث زیان شما شدم عذر خواهی میکنم و طلب حلالیت


    اگر به دوستان دیگه هم ضرری زدم

    باز هم از تک تک دوستان عذرخواهی میکنم و طلب حلالیت


    از همه دوستان که تو این چند سال به هر عنوان و هر مطلبی باعث زیانشون شدم


    طلب حلالیت میکنم


    و خاضانه ازشون طلب بخشش دارم

    از ادمین های محترم فروم بورسی که این فرصت رو فراهم کردن تا بتونم


    نظراتم رو بنویسم و در کنارشون حضور داشته باشم

    کمال قدردانی و تشکر رو دارم


    برای همه تون ارزوی سلامتی و موفقیت دارم

    نه از کسی رنجیدم نه از کسی کینه دارم

    نه از کسی ناراحتم هستم



    یا علی
    سلام
    شهریور ماه ۹۷ در جواب ایمیلی که برای دعوت به حضور مجدد از کاربرانی که مدتی بود به بورسی مراجعه نکرده بودند، ایمیلی زدید که اینجانب جواب دادم و پیامتونو به آقای جمالی هم رسوندم.

    تو مهرماه ۹۷ آقای جمالی در پیام خصوصی فوق که به من و بقیه مدیران رونوشت ارسال شد این‌پیامو براتون فرستادند:



    اما الان متوجه مطالب اخیر شما و دعوت به تشکیل گروه نشدم...

    لطفا به قوانین احترام بگذارید و برای محیطی که با سختی و یاری دوستان و فراز و نشیب به اینجا رسیده احترام قابل باشید.

  11. 2 کاربر به خاطر ارسال مفید BOURSY از ایشان تشکر کرده اند:


  12. #177
    مدیر(ستاره دار 11) iligal آواتار ها
    تاریخ عضویت
    Sep 2012
    محل سکونت
    Bushehr
    نوشته ها
    4,102
    تشکر
    55,178
    تشکر شده 27,906 بار در 3,915 ارسال

    پاسخ : دور همی فعالین بورسی

    نقل قول نوشته اصلی توسط نوام چامسکی نمایش پست ها
    بزودی گروهی در تلگرام تشکیل میدم


    و در کانال موقت


    لینکش رو قرار میدم


    تا دوستانی که اظهار لطف کردن


    نگن این ادم چقدر بی معرفت هست




    اینجا نمیشه لینک گذاشت و منم دوس ندارم از این فضا استفاده کنم برای این کار



    حتما تا فردا یک گروهی میسازم خدمت دوستان اعلام میکنم


    برای من ادمین بودن سخته

    اگر دوستی گروهی بسازه


    و من ایدی تلگرامم رو تو کانال قرار میدم


    تا همه بریم تو گروه اون دوست خیلی بهتر میشه


    و گرنه من میسازم


    و اعلام میکنم


    /////////


    تعداد مهم نیست


    هر کی رو صلاح دونستی بیارید فقط فضا تحلیلی و دوستانه باشه


    هر چند من از سال 2015 تو گروهی نبودم

    ولی محبتت دوستان

    مجبورم کردم
    سلام و صبح به خیر خدمت کاربر محترم جناب چامسکی مگه چه اتفاق یا حرفی بین شما و کاربری رخ داده که باعث ناراحتیتون و اینکه کوچ از این سایت به تلگرام تصمیم گرفته اید ، بنده خودم روزانه اینجا سر میزدم و روزانه کوچکترین بی احترامی کسی به شما رو ندیدم که اگر دیده بودم سریع برطرف میکردم.اون پیام هم جهت حضور بیشتر اعضای قدیمی و رونق سایت بود که آقا علیرضا پارسال برای اعضای خاص و مهمی چون شما ارسال کردن و یه دعوتنامه برای حضور بیشتر بود و همین ، حالا شما چه برداشتی کردی خدا میدونه ولی هدف جمع شدن اعضای قدیمی بوده!!!!
    بخشنده باش و افتاده و با داشته های خودت فخر نفروش!

  13. 2 کاربر به خاطر ارسال مفید iligal از ایشان تشکر کرده اند:


  14. #178
    عضو فعال مرشد آواتار ها
    تاریخ عضویت
    Mar 2012
    نوشته ها
    548
    تشکر
    1,440
    تشکر شده 2,405 بار در 504 ارسال

    پاسخ : دور همی فعالین بورسی

    منشا پرسروصداترین تصمیم ارزی کجاست؟
    ذهن‌خوانی طراح دلا‌‌ر ۴۲۰۰
    بعد از گذشت حدود ۱۴ ماه از معرفی دلار ۴۲۰۰ تومانی، هنور زوایای پنهان آن روشن نشده است؛ سیاستی که ضمن تحمیل میلیاردها دلار هزینه، یکی از متهمان اصلی تشدید التهابات بوده است. اما خاستگاه این سیاست زیان‌بار کجا بود؟
    بعد از گذشت حدود ۱۴ ماه از معرفی دلار ۴۲۰۰ تومانی، هنور زوایای پنهان آن روشن نشده است؛ سیاستی که ضمن تحمیل میلیاردها دلار هزینه، یکی از متهمان اصلی تشدید التهابات بوده است. اما خاستگاه این سیاست زیان‌بار کجا بود؟ اگر چه بسیاری پیکان اتهام را به سمت فرد یا افراد نشانه می‌گیرند، اما خاستگاه اصلی آن ریشه در یک «ذهنیت» دارد؛ ذهنیتی که بدون لحاظ واقعیات موثر، عقیده دارد منابع ارزی قابلیت پوشش تمام مصارف ارزی را دارد.

    اما این ذهنیت محکوم به غفلت از ۳ ملاحظه اساسی است: نخستین ملاحظه عدم تمییز موجودی‌ها به لحاظ «حسابداری» از «موجودی در دسترس» است. در اقتصاد ایران به‌دلیل محدودیت‌های تجاری، همواره موجودی ارزی ثبت‌شده در ترازنامه، دردسترس سیاست‌گذار نیست.

    دومین ملاحظه محاسبه درآمدهای نفت به‌عنوان منابع ارزی است. عمده کشورهای نفتی، هنگام محاسبه منابع ارزی دردسترس، منابع ارزی حاصل از فروش نفت را خط می‌زنند.

    سومین ملاحظه این است که سیاست‌گذار تقاضای سوداگری و خروج سرمایه را در محاسبات خود لحاظ نکرده بود. اکنون از این تجربه چه درسی را می‌توان به آیندگان منتقل کرد؟ اول اینکه تیم کارشناسی دولت با غفلت از ملاحظات مذکور، دچار خطای ذهنی شد و دوم اینکه سیاست‌گذار نیز در طراحی سیاست‌ها آینده‌نگری ندارد.

    دنیای اقتصاد: «ذخایر ارزی پاسخ تمام نیازهای بازار را می‌دهد». این جمله پرتکرارترین روایت سیاست‌گذاران در مقطع اعلام دلار ۴۲۰۰ تومانی بود؛ به عبارت دیگر سیاست‌گذار روند تراز پرداخت‌ها در سال‌های قبل از سیاست دلار ۴۲۰۰ تومانی را بررسی کرد و فارغ از اینکه در آینده چه اتفاقات ناخوشایندی ممکن است رخ دهد، تصمیم به پاسخ به همه نیازهای ارزی با دلار ۴۲۰۰ تومانی گرفت.

    اکنون با گذشت بیش از ۱۴ ماه از این سیاست و مشاهده اثرات زیانبار آن، زمان آن رسیده تا به طرح پرسش‌های متعددی درخصوص معیارها و انگیزه‌های سیاست‌گذار بپردازیم. اگر بپذیریم که راز پیشگیری از بحران‌های آتی، «درس گرفتن از تجربه‌ها» است، طرح همین پرسش‌هاست که اقتصاد ما را از گزند اشتباهات تکراری مصون می‌دارد.

    نخستین پرسش این است که اصولا مبنای سیاست‌گذار برای خلق سیاست دلار ۴۲۰۰ تومانی چه بود؟ آیا، واقعا تراز پرداخت‌ها در سال‌های قبل از اعلام سیاست یاد شده مثبت بود؟ نقش تیم کارشناسی دولت در این رویه مخرب چه بود؟ آیا تیم کارشناسی دولت قادر به پیش‌بینی افزایش تقاضای سوداگری و خروج سرمایه بعد از اعلام سیاست دلار ۴۲۰۰ تومانی نبود؟ اگر پیش‌بینی کرده، چه عواملی باعث شد این سیاست در نهایت اعمال شود؟ اگر پیش‌بینی نکرده، آیا می‌توان ادعا کرد که بدنه دولت از کارشناسان اقتصادی خبره و مقاوم در مقابل سیاست‌های مغلوب، رنج می‌برد؟ چه کسانی پاسخگوی رانت و فساد ایجاد شده و اتلاف گسترده منابع عمومی به دنبال این سیاست هستند؟

    ثبت برهه‌های تاریخی

    اقتصاد جهان در دهه‌ها یا حتی سده‌های اخیر فراز و فرودهای بیشماری را تجربه کرده و ایام تلخ و شیرین زیادی رابه خود دیده است. تجربه‌هایی که در عین صدمات چشمگیری که به همراه داشته‌اند اما در پس آنها درس‌های با ارزشی آموخته شده و راهنمای حرکت اقتصاددانان و سیاست‌گذاران در مراحل بعدی قرار گرفته است. رکود عمیق دهه ۳۰ اگرچه هزینه‌های چشمگیری به اقتصاد جهان وارد کرد اما خروجی آن کشف نسخه «سیاست‌های انبساطی» بود که تا دهه‌ها اقتصاد جهان را از حمله دوباره رکود مصون داشت.

    بحران بانکی ۲۰۰۸ میلیاردها دلار به اقتصاد جهانی لطمه وارد کرد اما خروجی مثبت آن کشف راه‌حلی بود که ریسک ابتلای مجدد سیستم مالی جهان به بحران مالی را کاهش داده ‌است؛ جایی که کشورها یاد گرفتند با معرفی نسخه‌های «حل‌و‌فصل» جلوی شیوع بحران بانکی را قبل از رسیدن به نقطه غیرقابل بازگشت بگیرند.

    بحران‌های پی‌در‌پی بدهی در دهه‌های ۷۰ و ۸۰ و بحران‌های ارزی متناوب در دهه‌های ۸۰ و ۹۰ میلادی همه تجربه‌های تلخی است که از دل آن‌ها یک سیاست درمانی یا پیشگیرانه بالا آمده که به‌عنوان یک نسخه علمی و تئوریک راه نفوذ مجدد این بحران‌ها را به صحنه اقتصاد بسته‌تر کرده است. بنابراین وارسی این «برهه‌های تاریخی» حاکی از کشف نسخه‌های تدافعی است که در راستای بهبود رفاه یا بازگشت رفاه از دست رفته جامعه تداعی شده‌اند.

    اقتصاد ایران نیز در دهه‌های اخیر در سیر زمان بارها این برهه‌های تلخ‌و‌شیرین را تجربه کرده است، اما آیا «یادگیری لازم» در پی این برهه‌های تاریخی به دست‌ آمده است؟ آیا سیاست‌گذار با تجربه یک بحران، نسخه پیشگیرانه‌ای معرفی کرده که راه نفوذ مجدد بحران‌های مشابه را به اقتصاد مسدود کند؟ مرور بحران‌های ارزی در دهه‌های اخیر نیاز به حافظه بلندمدت یا کنکاش از نسل‌های قبلی ندارد که این بحران تنها در دهه جاری دوبار اقتصاد ایران را لرزانده و در حافظه کوتاه‌مدت پیله کرده است.

    اکنون که وقوع بحران‌های مشابه ارزی خلأ «یادگیری سیاست‌گذار» را به اثبات می‌رساند وقت آن رسیده تا به دنبال پاسخ این پرسش باشیم که «آیا همانند تجربه‌های دنیا، برهه‌های سرنوشت‌ساز و تاریخی گذشته، خط راهنمایی موثر و هدفمند به جامعه عرضه می‌کند تا به پشتوانه آن بتوان روزنه نفوذ بحران‌ها را بست؟ آیا مرور این برهه‌های تاریخی نقطه قابل اتکایی برای رفع اختلاف‌نظر بین کارشناسان و سیاست‌گذاران روی مسائل اقتصادی محسوب می‌شود؟ که اگر این طور باشد همین مرور برهه‌های تاریخی است که سیاست‌های مسلط را از سیاست‌های مغلوب جدا می‌کند».

    اکنون بیش از یک سال از جلسه تیم اقتصادی دولت در شامگاه ۲۰ فروردین سال گذشته که خروجی آن معرفی دلار ۴۲۰۰ تومان بود می‌گذرد و تقریبا تمامی کارشناسان روی هزینه‌های گزاف این سیاست بر رفاه اجتماعی متفق‌الرای هستند. بنابراین به نظر می‌رسد از این تجربه می‌توان به‌عنوان یک «برهه‌ تاریخی» در اقتصاد ایران یاد کرد. برهه‌ای که با مرور آن می‌توان هم سرچشمه برخی از بی‌اصولی‌های اقتصادی را جست‌وجو کرد و هم از دل آن نسخه‌ای معرفی کرد که پای مصر سیاست‌گذار بر پدال ناکارآیی‌ها را عقب کشاند.

    شامگاه بدیمن

    اقتصاد ایران در هفته‌های منتهی به ۲۰ فروردین سال گذشته جهش کم‌سابقه ارزی را تجربه کرده بود، جهشی که اقتصاددان خاستگاه آن را عدول از اصول اقتصاد می‌دانست اما ذهن سیاست‌گذار سرچشمه آن را به تهدید‌های خارجی متصل می‌کرد. اقتصاددان روی‌آوردن به بدیهیات اقتصادی و اصلاحات بازار ارز را پیشنهاد می‌کرد اما سیاست‌گذار با تصور کفایت منابع ارزی، سودای سیاست «قفل بازار و بگیر و ببند» را در سر داشت. در نهایت در شامگاه دوشنبه روز ۲۰ فروردین خروجی جلسه اضطراری ستاد اقتصادی دولت راوی غلبه بینش سیاست‌گذار بر تئوری اقتصاددان بود.

    جلسه‌ای که معاون اول رئیس‌جمهوری خلاصه آن را این طور ارائه کرد «در پنج سال اخیر میزان ارز ما خیلی بیش از نیاز بوده و در برخی از سال‌ها بین ۱۵ تا ۲۰ میلیارد، ارز اضافه بر ارز مورد نیاز برای نیازهای ضروری اقتصاد، واردات کالا و خدمات داشته‌ایم. دولت مصمم است به مردم اطمینان دهد که قادر است اقتصاد کشور را باثبات، بااطمینان و قابل پیش‌بینی اداره کند.

    به همین دلیل تصمیم گرفتیم که نرخ دلار از فردا (سه‌شنبه) برای تمام فعالان اقتصادی و برای رفع همه نیازهای قانونی و اداری آنان، نیازهای خدماتی مسافران، دانشجویان، محققان و دانشمندانی که برای کارهای تحقیقاتی خود به ارز نیاز دارند، ۴۲۰۰‌تومان باشد و با این عدد و رقم، به همه نیازهای ارزی کشور از طریق بانک مرکزی و صرافی‌ها و بانک‌های تحت کنترل بانک مرکزی پاسخ داده خواهد شد.» وی تصریح کرد: «هیچ نرخ ارزی با قیمت‌های دیگر را به رسمیت نمی‌شناسیم و برای ما هر قیمت ارز غیر رسمی دیگری در بازار از فردا به‌عنوان قاچاق تلقی خواهد شد.»

    مرور اتفاقاتی که در یک سال گذشته در بازار ارز افتاده تصور پرخطای سیاست‌گذار را روایت می‌کند و از دو جهت حایز اهمیت است: اول اینکه «سیاست‌گذار» و «اقتصاددان» را روی نیمکت قضاوت عموم نشانده و جامعه با اطمینان خاطر بیشتری صلاحیت در فرایند سیاست‌گذاری را انتخاب می‌کند. این ابهام‌زدایی به ویژه در دوره کنونی که سیاست‌گذار بارها تئوری‌های اقتصاد را متهم به ناکارآیی کرده اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. اهمیت دوم این است که نقطه کور تصور سیاست‌گذار از فضای سیاست‌گذاری را جلوه‌گر کرده و مسیر را برای تکرار خطاهای مشابه مسدود می‌کند.

    به عبارت دیگر، با ارزیابی مسیر بازار در ماه‌های اخیر می‌توان فهمید تفاوت بین «تصوری که سیاست‌گذاری از آینده بازار بعد از دلار ۴۲۰۰ تومانی داشت» و «واقعیت بازار بعد از اعلام سیاست» همان تئوری‌های اقتصادی است که متهم به ناکارآیی شده‌اند.

    بازبینی بینش سیاست‌گذار در مقطع اعلام دلار ۴۲۰۰ تومانی نشان می‌دهد مهم‌ترین فرمولی که سیاست‌ دلار ۴۲۰۰ تومانی را برای سیاست‌گذار باورپذیر کرده بود، «اتکا به منابع نفتی» بود. به عبارت دیگر، سیاست‌گذار با این استدلال که «تراز پرداخت‌های» اقتصاد ایران در سال‌های اخیر مثبت بوده، پس تقاضای موجود در بازار به پشتوانه این مازاد تجاری پاسخ داده می‌شود سیاست دلار ۴۲۰۰ تومانی را اعلام کرد؛ سیاست‌گذار تصور می‌کرد که به پشتوانه این منابع می‌توان با وجود بستن صرافی‌ها، محدودکردن بازار و ایجاد مسیر مارپیچ در فرایند معامله ارز، بازار ارز را به خوبی مدیریت کرد.

    اما آیا از زاویه علم اقتصاد، تراز پرداخت‌های ایران مثبت بوده است؟ آیا حتی اگر تراز پرداخت‌ها مثبت باشد، متغیرهایی مانند «تقاضای سوداگری»، «انتظارات» و «خروج سرمایه» نمی‌توانست بر نقطه اتکای مازاد تجاری غلبه و بازار ارز را آشفته کند؟ و آیا تراز تجاری مثبت در شرایط تحریم و ویژه اقتصاد ایران الزاما به منابع در دسترس بانک مرکزی تبدیل می‌شود؟

    توهم منابع

    بر مبنای علم اقتصاد، قیمت در هر بازار از سوی تلاقی نیروهای عرضه و تقاضا در آن بازار تعیین می‌شود. بازار ارز نیز مانند هر بازار دیگری نرخ آن از سوی دو نیروی عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. در این بازار، واردات «کالاها»، «خدمات» و «سرمایه» مهم‌ترین عوامل تقاضای ارز در بلندمدت هستند. عرضه ارز نیز بستگی به صادرات این اقلام دارد. در کشوری که در بلندمدت با مازاد تجاری روبرو بوده، ذخایر ارزی رو به افزایش رفته و فشار افزایشی روی نرخ ارز کاهش می‌یابد. در مقابل، کشوری که در بلندمدت کسری تراز پرداخت‌ها داشته همواره در معرض کاهش ذخایر و بالطبع فشار رو به بالای نرخ ارز قرار می‌گیرد.

    به عبارت دیگر، در صورتی که اقتصاد در ۵ سال پیاپی مازاد تجاری داشته باشد، این مازاد ارز در اقتصاد انباشته شده و می‌تواند در راستای پوشش معاملات سوداگری ارز یا «کلییر کردن» بازار قرار گیرد، البته به قیمت از دست دادن ذخایر بانک مرکزی. اما کشوری که ۵ سال پیاپی با کسری تراز پرداخت‌ها روبرو بوده، یا منابع خود را از دست می‌دهد یا ناچار می‌شود بازار ارز را رها کند تا قیمت به‌صورت دلخواه حرکت کند.

    البته درخصوص کشورهای نفتی محاسبه تراز پرداخت‌ها منوط به ملاحظات بیشتری است؛ به ویژه در اقتصاد ایران که درآمدهای نفتی در معرض محدودیت‌های تجاری ناشی از تحریم قرار می‌گیرد. بنابراین به دو دلیل لازم است به منظور ارزیابی مازاد تجاری، درآمدهای نفتی از منابع قابل اتکای پوشش تقاضای بازار حذف شود: اول اینکه به علت تغییرات قیمت و مقدار فروش نفت، درآمد نفتی به‌عنوان یک منبع ارزآوری پایدار محسوب نمی‌شود و تنها قدرت نفوذ سیاست‌گذار در بازار را افزایش می‌دهد. دوم اینکه، حتی اگر فروش نفت با محدودیت روبه‌رو نشود، ارز ناشی از فروش نفت منجر به انبساط واردات خواهد شد و نقش پررنگی در مدیریت بازار ایجاد نمی‌کند.

    ناپایداری منابع

    بررسی‌ها نشان می‌دهد اگرچه در دهه‌های اخیر صادرات غیرنفتی و واردات در معرض تغییرات قابل توجهی قرار نگرفته، اما درآمدهای صادراتی نفت نوسانات قابل ملاحظه‌ای را تجربه کرده است. این واقعیت از مقایسه «انحراف معیار» اجزای تجارت از جمله «صادرات غیرنفتی»، «صادرات نفتی»، «واردات» و «حساب خدمات» قابل مشاهده است.

    در ۹ سال گذشته در مجموع انحراف معیار «صادرات غیرنفتی حدود ۵ هزار واحد»، «واردات حدود ۷ هزار واحد» و «حساب خدمات حدود ۲ هزار واحد» بوده است. با این حال انحراف معیار «صادرات نفتی» در این ۹ سال بیش از ۲۴ هزار واحد بوده است.

    بنابراین انحراف معیار صادرات نفتی تقریبا ۴ برابر انحراف معیار صادرات غیر‌نفتی بوده است؛ به این معنی که با وجود روند کم‌نوسان سایر اجزای تجارت، «صادرات نفت» نوسانات قابل ملاحظه‌ای را تجربه کرده است. این نوسان قابل توجه نشان می‌دهد که منابع ارزی حاصل از فروش نفت نمی‌تواند تکیه‌گاه مناسبی برای مدیریت بازار ارز باشد؛ به ویژه در برهه‌های التهابی که تقاضای سوداگری ارز افزایش می‌یابد.

    نکته مهم این است که حتی اگر درآمدهای نفتی نیز مبنای تصمیم‌گیری سیاست‌گذار به منظور سنجش ذخایر ارزی باشد، در سال‌های قبل حساب پرداخت‌ها با محاسبه نفت نیز منفی بوده است. به همین دلیل، حساب پرداخت‌ها در سال‌های قبل در دو حالت «با محاسبه درآمدهای نفتی» و «بدون لحاظ درآمدهای نفتی» بررسی می‌شود.

    تراز پرداخت‌ها با لحاظ نفت

    بررسی‌ها نشان می‌دهد در بازه ۹ ساله «از ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۶» در مجموع ۴ سال حساب پرداخت‌ها منفی و ۵ سال مثبت بوده است. به منظور سنجش اینکه آیا اتکا به تراز پرداخت‌ها می‌تواند سیاست درستی باشد یا نه، روند تغییرات مازاد تجاری در ۴ سال گذشته (از ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۶) بررسی شده است.

    بر مبنای گزارش‌های رسمی در مجموع در دو سال اول بازه زمانی مذکور تراز پرداخت‌ها مثبت اما در دو سال بعدی آن تراز پرداخت‌ها منفی بوده است؛ به طوری که کسری تراز پرداخت‌ها در دو سال دوم، مازاد تراز پرداخت‌ها در دو سال ابتدایی را خنثی کرده و مجموعا باعث کاهش ذخایر ارزی شده است. در دو سال ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ مجموع مازاد تراز پرداخت‌ها حدود ۱۱ میلیارد دلار بوده و در دو سال ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ مجموع کسری تراز پرداخت‌ها حدود ۱۶ میلیارد دلار بوده است؛ برآیند این کسری و مازاد، کاهش حدود ۵ میلیارد دلاری ذخایر ارزی را منجر شده است.

    بنابراین سیاست‌گذار در حالی در فروردین ماه سال گذشته مبنای سیاست دلار ۴۲۰۰ تومانی را مازاد ورود ارز به اقتصاد قرار داده بود که اقتصاد ۴ سال قبل از آن را حتی با لحاظ درآمدهای نفتی در مجموع با کاهش ذخایر ارزی تجربه کرده بود. این در حالی است که اگر دلارهای ناپایدار نفتی در محاسبه تراز پرداخت ها لحاظ نشود، ذخایر ارزی راوی شرایط وخیم‌تری است و پایه و اساس توجیه سیاست دلار ۴۲۰۰ تومانی به میزان بیشتری در معرض سوال قرار می‌گیرد.

    اجزای تراز پرداخت‌ها

    تراز پرداخت‌ها راوی صادرات و واردات سه جزء «کالاها»، «خدمات» و «سرمایه‌» است. به‌طوری که ابتدای صادرات کالاها و خدمات از واردات کالاها و خدمات کسر شده و «حساب جاری» را روایت می‌کند. در مرحله بعد «صادرات سرمایه از واردات سرمایه» کسر شده و به حساب جاری افزوده می‌شود که نتیجه آن تراز تجاری را به تصویر می‌کشاند. البته در سیستم حسابداری ایران، علاوه بر حساب سرمایه جزئی به نام «اشتباهات و از قلم افتادگی‌ها» نیز با حساب جاری جمع می‌شود. این جز همواره وزن قابل توجهی در محاسبه حساب تجاری داشته است به‌طوری که در مقاطع آشفتگی‌های ارزی سهم آن افزایش یافته است.

    توجه شود که سهم قابل توجهی از خروج سرمایه در این جزء قرار می‌گیرد. در مجموع در سال‌های گذشته به لطف منابع نفتی همواره حساب جاری مثبت بوده است. اما در دو سال منتهی به ۹۶ خالص حساب سرمایه به میزان قابل توجهی منفی شده است. به‌علاوه، در دو سال منتهی به ۹۶ سطح منفی جزو اشتباهات و از قلم‌افتادگی‌ها نیز به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش یافته است. بنابراین در مجموع، در دو سال منتهی به ۹۶ رشد سطح منفی خالص حساب سرمایه و اشتباهات، اثر درآمدهای نفتی و حساب جاری را خنثی کرده و حساب تجاری را به‌طور کلی منفی کرده است.

    تراز پرداخت‌ها بدون نفت

    بررسی تراز پرداخت‌ها بدون محاسبه درآمدهای نفتی، راوی قصه تلخ‌تری است. قصه‌ای که اگر مورد توجه سیاست‌گذار قرار می‌گرفت شاید تصمیم دلار ۴۲۰۰ تومانی اخذ نمی‌شد و هزینه‌های آن به رفاه خانوارها رخنه نمی‌کرد. بررسی‌ها نشان می‌دهد در ۹ سال منتهی به سال گذشته میانگین کسری تراز پرداخت‌ها حدود ۶۵ میلیارد دلار در هر سال بوده است. به بیانی دیگر، اگر فرض شود در سال ۱۳۸۸ انباشت ارزی ناشی از سال‌های قبل از آن A میلیارد دلار بوده، در ۹ سال گذشته این ذخایر به حدود «A-۶۰۰» میلیارد دلار کاهش یافته است. اگر چند دهه به عقب برگردیم این کسری تجاری به‌طور پیوسته انباشت شده و به محدوده منفی‌تر اعداد گرایش یافته است. اما این کسری با درآمدهای نفتی ناپایدار جبران شده و هر از گاهی بازار ارز را به لرزش درآورده است.

    ۳ درس از تجربه‌های تاریخی

    مرور «انگیزه سیاست‌گذار به منظور اعلام سیاست دلار ۴۲۰۰ تومانی»، «اختلاف‌نظر سیاست‌گذار و اقتصاددان روی این سیاست» و «اتفاقاتی که بعد از این سیاست در بازار ارز در ماه‌های اخیر افتاده» راوی ۳ نکته مهم است. نکاتی که می‌توان از آنها به عنوان «درس‌های تاریخی» یاد کرد و مانند تجربه‌های تاریخی دنیا به‌عنوان راهنمای سیاست‌گذاری در مراحل بعدی مدیریت اقتصاد مورد استفاده قرار داد.

    نخستین درس، اختلاف‌نظر بین سیاستمدار و اقتصاددان است؛ همان عاملی که غفلت از آن باعث پدیدار شدن سیاست دلار ۴۲۰۰ تومانی شد. بررسی روند بازار ارز در ماه‌های اخیر نشان داد که تابع هدف سیاست‌گذار «جلب آرای عمومی» است و برای رسیدن به این اهداف گاهی بدیهیات اقتصاد را نادیده گرفته و تصورات خود را مبنای سیاست‌گذاری قرار می‌دهد.

    در فروردین سال گذشته اگرچه علم اقتصاد پیشنهاد می‌کرد که بازار ارز در معرض تقاضای سوداگری و اضافی قرار گرفته، اما سیاست‌گذار با نادیده گرفتن حقایق بازار، راه خود را در پیش گرفت و بازار ارز را در مقابل سیل تقاضا قفل کرد. بنابراین اگرچه تصورات سیاست‌گذار ممکن است در بازه کوتاه‌مدت بتواند بازار را به سمتی به ظاهر مطلوب هدایت کند، اما بازار در بلندمدت خارج از اصول و قواعد تعیین شده در علم اقتصاد حرکت نخواهد کرد؛ به همین دلیل می‌توان گفت نخستین درس شکست‌های اخیر بازار ارز ارجحیت علم اقتصاد بر تصورات سیاست‌گذار است.

    دومین درس حائز اهمیت اتفاقات اخیر به بینش سیاست‌گذاری در ایران برمی‌گردد. در دل اختلاف‌نظرهای بین کارشناسان در فروردین سال جاری گذشته، مهم‌ترین نقطه اتکای سیاست‌گذار برای اعلام سیاست دلار ۴۲۰۰ تومانی «مازاد تجاری تراز پرداخت‌ها» بود. به زعم سیاست‌گذار، مازاد ارز در کشور تقاضای بازار را پوشش می‌داد و بازار می‌توانست با هر قیمتی جواب تقاضا را بدهد.

    اما بررسی‌ها نشان می‌دهد چه دلارهای نفتی در تراز تجاری لحاظ شود چه نشود، در ۲ سال منتهی به سال ۹۶ تراز تجاری پرداخت‌ها منفی شده بود و خروج تقاضای ارز به میزان قابل توجهی از ورود عرضه ارز پیشی گرفته بود. بنابراین این سوال قابل طرح است که اگر مبنای یک سیاست فراگیر و اثرگذار که اتفاقا هزینه‌های چشمگیری را به همراه داشته، مازاد تجاری تراز پرداخت‌ها مثبت بوده، چرا این مبنا با گزارش‌های رسمی نشرداده همسویی ندارد. به عبارت دیگر، سیاست‌گذار از چه مبنایی استفاده کرده که حجم مازاد تراز پرداخت‌ها مازاد تجاری را افزایشی پیش‌بینی کرده بود؟

    اگرچه در برهه‌های آرامش اقتصادی، سمت تقاضای بازار ارز عمدتا بر مبنای تقاضای معاملاتی می‌چرخد، اما در دوره‌های آشفتگی این تقاضای سوداگری و خروج سرمایه از اقتصاد است که مقیاس بحران ارزی را تعیین می‌کند. در موقع اعلام دلار ۴۲۰۰ تومانی، موج جدیدی از تقاضای سوداگری و خروج سرمایه اتفاق افتاده بود و اتفاقا قابل پیش‌بینی بود که خود دلار ۴۲۰۰ تومانی گستره تقاضای سوداگری و خروج سرمایه را تقویت می‌کند؛ چراکه این سیاست به صاحبان دارایی به لحاظ زمانی فرصتی داد تا دارایی ریالی خود را با صرفه بیشتری به دلار تبدیل کنند.

    در همین راستا سوال‌های متعددی از تیم کارشناسی دولت قابل طرح است. اول اینکه چرا بدنه کارشناسی دولت نتوانست گزارشی جامع از وضعیت گذشته تراز پرداخت‌ها و پیش‌بینی آینده آن به سیاست‌گذار بدهد؟ دوم اینکه آیا تیم کارشناسی موج جدید تقاضای سوداگری و خروج سرمایه‌ای را که در پی اعلام دلار ۴۲۰۰ تومانی ایجاد می‌شود، پیش‌بینی کرده بود؟ و آن را به سیاست‌گذار ارائه داده بود؟

    اگر بله، چرا دولت زیر بار رانت‌ها و هزینه‌های مشهود بعد از آن رفت؟ اگر نه چرا بدنه کارشناسی کشور نتوانسته گزارشی جدی از وضعیت تراز پرداخت‌ها را با همه تلخی‌هایی که در اثر تحریم‌ها یا خروج سرمایه‌ داشته است به سیاست‌گذار ارائه ندهد و ذهن سیاست‌گذار همواره بر این خیال واهی باشد که اولا تراز مثبت است و در ثانی همه این تراز مثبت به ذخایر قابل دسترسی بانک مرکزی تبدیل شده است؟

    و دردناک‌تر از همه اینکه چگونه است که یک تصمیم صرف اقتصادی که باید در اتاق‌های کارشناسی بانک مرکزی پس از ساعت‌ها بحث و تبادل‌نظر و ملاحظه تمام محاسبات گرفته و اجرا شود، در جلسه مفصلی متشکل از وزرا و مشاوران رئیس‌جمهور با یک قیام و قعود و چانه‌زنی گرفته می‌شود؟

  15. کاربر زیر به خاطر ارسال مفید مرشد از ایشان تشکر کرده است:


  16. #179
    ستاره‌دار(3) roya123 آواتار ها
    تاریخ عضویت
    Apr 2014
    محل سکونت
    shiraz
    نوشته ها
    5,546
    تشکر
    26,534
    تشکر شده 30,129 بار در 5,476 ارسال

    پاسخ : دور همی فعالین بورسی

    سلام. جناب نوام؟ چی شده؟ چه اتفاقی افتاده؟ چرا از سایت می رید؟
    من راستش بیشتر از اینکه علم بورستون رو دوست داشته باشه علم قانون جذبتون رو دوست دارم. امکان پیام دادن به خصوصی شما نیست. نمی دونم شاید خودتون قفل کردید. چطور می تونم ایمیل یا آیدی از شما داشته باشم؟؟؟

  17. 2 کاربر به خاطر ارسال مفید roya123 از ایشان تشکر کرده اند:


  18. #180
    ستاره‌دار(3) roya123 آواتار ها
    تاریخ عضویت
    Apr 2014
    محل سکونت
    shiraz
    نوشته ها
    5,546
    تشکر
    26,534
    تشکر شده 30,129 بار در 5,476 ارسال

    پاسخ : دور همی فعالین بورسی

    چقد حس می کنم امروز بازار خوبه.... واسه من اینجوریه یا واسه بقیه دوستان هم؟؟؟. وای خدایا شکرت.

  19. 3 کاربر به خاطر ارسال مفید roya123 از ایشان تشکر کرده اند:


اطلاعات موضوع

کاربرانی که در حال مشاهده این موضوع هستند

در حال حاضر 4 کاربر در حال مشاهده این موضوع است. (0 کاربران و 4 مهمان ها)

مجوز های ارسال و ویرایش

  • شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
  • شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
  • شما نمیتوانید فایل پیوست کنید.
  • شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید
  •