«بازار» زیر ذرهبین سهامداران
رزا فیروزی:بازار سهام در هفتهای که گذشت، بسیار پرعرضه بود و شاخص کل بیش از چهارهزارو178واحد نزول کرد تا به سطح 82هزارواحد رسید؛ سطحی که بسیاری از تحلیلگران تکنیکی، سطح حمایت شاخص عنوان میکنند. هفته گذشته با وجود خبرهای خوب از رفع تحریمها و گزارشهای مالی شرکتها که بیشتر با تعدیل سود همراه بود اما، سرمایهگذاران که ریزشهای پیدرپی شاخص نگرانشان کرده، اقدام به خرید نمیکردند. این موضع سبب کاهش شدید حجم و ارزش معاملات نسبت به هفته ماقبل شد. این در حالی است که هفته ماقبل هم بازار سهام روند نزولی داشته است و در مجموع شاخص حدود هفتهزارواحد نزول کرده است و زیان بازار از نیمه دیماه تاکنون به هشتدرصد رسیده است. در هفته گذشته دومیلیاردو371میلیونسهم به ارزش چهارهزارو178میلیاردریال معامله شد که بخش بزرگی از آن مربوط به عرضه اولیه سهام تیپیکو بود و به این ترتیب حجم و ارزش معاملات نسبت به هفته ماقبل بهترتیب 46 و 43درصد کاهش داشته است. تعداد خریداران در هفته گذشته 123هزارو678نفر بوده که نسبت به هفته ماقبل کاهش 20درصدی نشان میدهد اما تعداد خریداران بورس نسبت به روزهای رونق بازار تقریبا حدود یکچهارم شده است.
این در حالی است که بررسی رفتار سرمایهگذاران نشان میدهد فعالیت سرمایهگذاران خرد در بازار کمتر شده است و سهم حقوقیها از ارزش معاملات نسبت به گذشته بیشتر شده و به حدود 50درصد رسیده است اما چرا در این شرایط بازار تغییر روند نداده است.
در پاسخ به این سوال باید گفت طی هفتههای گذشته عرضههای بیوقفه و پیدرپی بهشدت قیمت سهام را کاهش داده است و بیشتر سهام شرکتهای بزرگ زیر قیمت اسمی معامله میشوند. حقوقیها به ارزندگی این سهام اعتقاد دارند اما آنچه سبب شده کسی برای خرید پیشقدم نشود، انتظار برای رسیدن قیمتها به کف است. همه منتظر کف قیمتی برای جمعکردن صفهای فروش و خریدهای گسترده هستند؛ کفی که در اثر رفتار هیجانی سرمایهگذاران ممکن است به کمتر از انتظار تحلیلگران هم برسد و این فرصت مناسبی برای خرید را فراهم میکند.
در شرایطی که بازار از ریزشهای پیدرپی دچار هراس شده بود، به گزارشهای مالی شرکتها هم بیتوجه بود. بسیاری از شرکتها گزارشهای خوبی منتشر کردند که میتوانست در شرایط نرمال، سهم را با صف خرید همراه کند اما فعلا بازار نسبت به گزارشها بسیار کمتوجه است.
در هفته گذشته پتروشیمیها، گزارشهای خوبی را منتشر کردند. هلدینگ بزرگ خلیجفارس، پتروشیمی اراک و تاپیکو سودشان را افزایش دادند. بیشتر سهام دارویی هم رشد سود داشتند و گزارش مالی سیمانیها نسبتا خوب بود. با اینحال در هفته گذشته از بین نمادهای معاملهشده فقط 34 نماد توانستند رشد قیمت داشته باشند و سایر نمادها ریزش قیمتی را ثبت کردند.
نمادهای خدمات انفورماتیک ایران، پتروشیمیکرمانشاه، پتروشیمی پردیس، پتروشیمی آبادان، شفارس، صنعتی آما، لبوتان، فروس، سرمایهگذاری پردیس، ثاباد، آلومراد، چرخشگر، درخشان تهران، شیمی دارویی داروپخش، دزهراوی، دفرا، درازک، روز دارو، فیروزا، فولاد کاویان، وملی، قند مرودشت، کحافظ، مهرکام پارس، ایرانمرینوس، پارس پامچال، صنایع ریختهگری ایران، وسدید، سیمان دشتستان، فپنتا، حقتقدم رتاب، حقتقدم داروسازی سینا و حقتقدم کمباینسازی ایران در هفته گذشته با کمی رشد همراه شدند.
این در حالی است که بیشتر سهام بزرگ با افت قیمت همراه شدند؛ سهامی که افت بیشتر آنها چندان منطقی نمینماید.
اخبار مثبت در هفته گذشته کم نبود. توافق طرفین گروه مذاکرهکننده هستهای برای عمل به توافقات ژنو و در نهایت رفع تحریمهای پتروشیمی، خودرو و فلزات گرانبها و دعوت از سرمایهگذاران خارجی برای حضور در ایران در کنار عدم ریزش دلار و نوسان در محدوده دوهزارو900تومان خبر خوبی برای بازار است. دعوت از ایران برای شرکت در ژنو2 و سپس بازپسگیری دعوت سبب شد تا نرخ دلار در بازار کمی افزایش یابد. در بازارهای جهانی نیز قیمت فلزات اساسی نسبتا افزایش یافته است. در بازارهای جهانی، قیمت محصولات پتروشیمی با رشد مواجه شده است و اگر پیشبینیها از رشد اقتصاد جهانی در سالجاری میلادی افزایش یابد، میتوان انتظار تداوم روند صعودی قیمت محصولات پتروشیمی را در بازارهای جهانی داشت. در بورس کالا نیز از محصولات پتروشیمی و فلزی استقبال خوبی شده است. اما سهام شرکتهای پتروشیمی مورد عرضه قرار گرفتند هرچند شرایط آنها نسبت به سایر گروههای بازار بهتر بود. با وجود گزارشهای نهچندان خوب شرکتهای گروه انبوهسازی و عرضههای سنگین در این گروه اما اوراق حقتقدم تسهیلات مسکن با رشد قیمت قابلتوجهی مواجه شدند و طی دو هفته اخیر حدود 70درصد رشد قیمت را تجربه کردند. این رشد سبب حضور سفتهبازان به این اوراق شده است و این موضوع صف خرید سنگینی را برای خرید اوراق رقم زده است که مصرفکننده واقعی را با چالش مواجه کرده است. بازار در هفتهای که گذشت باز هم اسیر شایعات متعددی از جمله تغییر مدیریتی در سازمان بورس بود؛ تغییری که باز هم تکذیب شد.
مسوولان بورس در پی نزول بیش از چهارهزارواحدی شاخص طی هفته گذشته طی مصاحبههایی در پی آرامکردن سهامداران حقیقی برآمده و اعلام کردند که از بورس حمایت خواهد شد و بهتر است سرمایهگذاران خرد صبور باشند.
از طرف دیگر بورس درصدد انتشار اوراق تبعی سهام است که استراتژی پوشش ریسک را برای سرمایهگذاران حرفهای مهیا میکند.
اوراق اختیار فروش تبعی سهام در بازار سرمایه، ابزاری حمایتی از سهامداران شرکت است که میتواند اطمینان را نسبت به آینده سهم ایجاد کند. سهامداران عمده با انتشار اوراق اختیار فروش تبعی بر امنیت سهام و نرخ واقعی آن تاکید میکنند.
اوراق اختیار فروش تبعی سهام در بازار سرمایه ابزاری حمایتی از سهامداران شرکت در شرایط پرنوسان بازار است که به سهامدار اختیار فروش سهم را با قیمت مشخص میدهد. از طرف دیگر سهامداران عمده با انتشار اوراق اختیار فروش تبعی بر امنیت سهام و نرخ واقعی آن تاکید میکنند ضمن آنکه انتشار این اوراق برای شرکتها هم مزیتهایی دارد و سرمایهگذار هم با خرید اختیار فروش میتواند ریسک ناشی از کاهش بیشتر قیمت در بازار را پوشش دهد بر همین اساس، سهامداران عمده حقوقی بزرگ از جمله ساتا، غدیر، هلدینگ نفتوگاز پارسیان، بانک ملت و گروه سرمایهگذاری امید آمادگی خود را برای انتشار اوراق اختیار فروش تبعی با هدف تضمین قیمت سهام تحت مدیریت خود اعلام کردند. هرچند تحلیلگران تکنیکی معتقدند اصلاح شاخص میتواند ادامهدار باشد و سطح حمایت بعدی شاخص 78هزارواحد است، اما بهنظر میرسد شرایط در هفته پیشرو تغییر کند و کمکم خریداران به میدان آمده و از فرصت طلایی افت قیمتها برای کسب بازدهی استفاده خواهند کرد. در همین شرایط اگر سرمایهگذاران نگاه بلندمدتی داشته باشند، میتوانند بازدهی قابلتوجهی کسب کنند زیرا بورس حتی اگر به روند اصلاحی خود هم ادامه دهد، قیمت برخی سهام شرکتهای بزرگ که از شرایط بنیادی خوبی برخوردارند در میانمدت میتواند بازدهی قابلتوجهی برای سرمایهگذاران رقم بزند. ضمن اینکه بانکها، پتروشیمیها، مخابرات و برخی فلزیها شرایط بسیار خوبی دارند. گروه دارو هم یکی از گروههایی بود که گزارشهای بسیار خوبی به بازار ارایه کرد و بیشتر نمادهای آن با تعدیل مثبت همراه بودند.
در این شرایط انتظار میرود سرمایهگذاران، کمی منطقیتر رفتار کرده و از فروش سهام ارزشمند خود، خودداری کنند زیرا مدتی دیگر همین سهام ممکن است با صف خرید مواجه شده و خریداری آن سخت شود. هرچند بهنظر میرسد بازار هم متعادل شده و تحلیلمدارتر شود.