از بورس کالا چه خبر؟؟

[بابک 52]

نگاهی به چالشهای پیش روی واردکننده، صادرکننده، مصرفکننده و تولیدکنندههای فولادی

راهی برای باز شدن کلاف سردرگم فولاد وجود دارد؟



گروه بورس کالا - منیژه حیاتی: بیشک صنعت و بازار فولاد، این روزها دوران خاصی را میگذراند؛ به طوری که هیچ یک از معادلات حاکم بر اوضاع از جمله قیمتگذاری، عرضه و تقاضا، پیشبینیها و در نهایت سیاستهایی که در دستور کار دولت قرار گرفته یا قرار است در حوزههای مختلف واردات، صادرات و کشف قیمت اتخاذ شود و در نهایت ارتباط همه این موارد با یکدیگر از قالبهاي منطقی خود خارج شده و رسیدن به تعریفی مشخص از این شرایط بسیار سخت است. این مشکل تا جايی است که هیچ فردی توان تعریف و توصیف شرایط بازار و آنچه در جریان است و پیشبینی آینده را ندارد.

از یک سو در حالی که بسیاری از کارشناسان و آگاهان بازار قیمتهای فعلی بازار مقاطع را با در نظر گرفتن آیتمهای تاثیرگذار بر قیمت به خصوص نرخ واردات مواد اولیهای همچون شمش فولاد و کک منطقی نمیدانند از سوی دیگر نبود تقاضا به خصوص خریدهای عمده و پروژهای، خرید با همین قیمتها را هم بدون توجیه کرده است.

از یک سو جهش شدید قیمتها در بازار و گذر نرخ میلگرد از مرز 2 هزارو 100 تومان نگرانیهايي را از بابت مصرفکننده ایجاد کرد و سازمان حمایت را بار دیگر به عنوان منجی وارد بازار کرد، اما از سوی دیگر کاهش قیمتها به همراه مشکلاتی که در تامین شمش و از بین رفتن توجیه واردات شمش ایجاد شد توجیه پذیری تولید بخش خصوصی با تردید مواجه شده و تولیدکنندههاي دولتی همچون ذوب آهن را هم در این وادی کاهش قیمت، با مشکلات زیادی مواجه کرد.

از سوی دیگر مشکلات ناشی از واردات و عدم انجام تعهدات سیستم بانکی درخصوص تسویه تسهیلات اعتباری کالاهای وارد شده در چند ماه اخیر، واردکنندههاي شمش را در کنار موضوع تقاضای داخلی و سقوط ناگهانی قیمتها با معضل بد حسابی در برابر طرف حسابهای خارج از کشور مواجه کرده است.
در این میان اتخاذ تصمیمهايي که در این وضعیت، شرایط را هم برای مصرف و هم برای تولید در نظر بگیرد و از سوی دیگر امکان سوءاستفاده برخی از دلالان چه در بازار داخلی و چه قاچاق کالا را از بین ببرد و در بحث کاهش کیفیت تولید واحدهای نوردی مشکلاتی را ایجاد نکند، کاری بس دشوار شده است.

سردرگمیها در اوج

دیروز هم بهرغم اما و اگرهای زیادی که درخصوص کاهش قیمت محصولات چند شرکت فولادساز خصوصی مطرح شده بود و حتی عدم قبول کاهش قیمت از سوی ذوب آهن اصفهان، باز هم محصولات این چند فولادساز دوباره در بورس بدون تقاضا ماند و خریداران از این قیمتهاي پایین هم استقبال نکردند. در نتیجه حتی چند خریداری هم که تا بعد از ظهر روز شنبه درخواست خرید داشته و وجه واریز کرده بودند، وارد رینگ نشدند.
از سوی دیگر خبری از قبول کاهش قیمت از سوی ذوب آهن نیست و این شرکت طبق مستنداتی که ارائه کرده کاهش قیمت سبد مخلوط خود از 1880 تومان را معقول نمیداند و در کنار آن حتی موضوع حیات خطوط تولیدی و کیفیت بازار هم مطرح شده است.

تقاضا محدود، عرضه زیاد

در همین حال گفته ميشود در روزهای اخیر میزان حجم کالاهای عرضه شده در بازار بسیار بیشتر از عرضه است و یکی از دلایلی که عرضههاي دیروز بورس بدون خریدار ماند همین است. نکته جالب این است که در حال حاضر نه فروش با این قیمتها از نظر فروشندهها منطقی است و نه با توجه به میزان کالاهای موجود در بازار، خرید و پر کردن انبارها و موجودی از نظر تجار منطقی است. در نتیجه در حالی که قیمتها از نظر کارشناسی و قیمت تمام شده پایینتر از حد معقول است و ذوبآهن اصفهان هم در جدولی به ارائه جزئیات قیمت تمام شده پرداخته است، اما از طرفی خرید هم به صرفه نیست و اصولا خریدی هم در بازار وجود ندارد؛ به طوری که به گفته کارگزاران بورس، طرف تقاضا کشش لازم برای خرید با این قیمتها را هم ندارد.

اما مهمتر از آن این است که فروش محصولات فولادی در بورس کالا و کشف قیمتها با اختلال زیادی مواجه است؛ به طوری که اصولا همیشه تعیین قیمت ذوب آهن نرخ دیگر فولادسازان را تعیین ميکرد؛ ولی دیروز این انتظار وجود داشت که با عرضه محصولات خصوصی قیمتها تعیین شود که آن هم به دلیل معامله نشدن کالاهای عرضه شده انجام نشد.

در همین حال قیمت عرضه فولادسازان دیگر که نقش زیادی در کشف قیمت دارند هم هنوز مشخص نیست.

پیشبینی بازگشت قیمتها درست نبود

نکته دیگر اینکه از آنجا برخی از کارشناسان معتقد بودند یکی از فولادسازان بخش خصوصی قیمت میلگرد را در بازار آزاد به شدت کاهش داد تا میانگین قیمت شمش در بورس به 1500 تومان افت کند و امکان خرید با این نرخ به دست آید و اصولا نگاهی که به این جریان داشتند نگاه دامپینگ داخلی بود، در نتیجه انتظار داشتند که این شرکت دوباره با بالا بردن روزانه قیمتها بازار را برگرداند، چرا که پیش از این هم در چند ماه قبل این چنین حرکتهايي در بازار دیده ميشد؛ اما این پیشبینی عملی نشد.
به نظر ميرسد به دلیل تعطیلات مذهبی هفته پیش رو، پایین بودن تقاضا و موجودی بالای بازار به واسطه فروشهاي زیادی که تجار هفته قبل داشتند، این پیشبینی درست از آب در نیامده است؛ چرا که قیمتها دیروز هم دوباره در بازار آزاد کاهشی شد و به نظر ميرسد تغییری در روند رکودی بازار ایجاد نشده است.

جلسات متعدد واردکنندهها و سیستم بانکی

در همین حال طی روزهای اخیر صحبتهايي از سوی برخی از واردکنندهها مطرح شده مبنی بر اینکه در تسویه حساب محمولههايي که در چند ماه اخیر از فروشندگان خارجی خریده و وارد کردهاند مشکلاتی ایجاد شده و سیستمهاي بانکی امکان پرداخت این السیها را ندارند. از این رو گفته ميشود برخی از تجار و تولیدکنندهها به این دلیل که طرفهاي آنها به دلیل بدقولیهايي که در زمان سررسید پرداخت السیها انجام شده قطع ارتباط کردهاند، جلساتی را با مدیران بانکی داشته و حتی این مشکلات را با بانک مرکزی هم مطرح کرده اما هنوز به نتیجه نرسیدهاند.

به گفته حمیدرضا طاهریزاده نايب ريیس اتحادیه انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در حال حاضر وارد کنندهها چه تجار و چه تولیدکنندههايي که کالا وارد کردهاند با سه مشکل روبهرو هستند: نخست اینکه سالهای قبل از صندوق ذخیره وام ارزی گرفتهاند؛ اما متاسفانه الان برای این بازپرداخت ارز باید از اتاق ارزی، ارز مورد نیاز را تامین کنند که تامین آن به دلیل محدودیتهای موجود سخت است.

دوم اینکه السیهايي برای واردات مواد اولیه باز شده و امروز زمان سر رسید آنها رسیده اما بانکها بهرغم اینکه این السیها ریالی بوده ميگویند که باید ارز آن را از اتاق ارزی تهیه کنید. سوم اینکه گشایش اعتباراتی در 3 تا 4 ماه اخیر انجام شده و حتی 100 درصد آن را سیستم بانکی از واردکننده دریافت کرده اما بانکها اعلام ميکنند که امکان تسویه و تامین ارز آن را ندارند.
به گفته طاهریزاده بسیاری از تولیدکنندهها و واردکنندهها با این شرایط با 100 درصد زیان مواجه شدهاند.
وی با تاکید بر اینکه رایزنیها و جلسات زیادی برای برون رفت از این شرایط برگزار شده، ميگوید: هنوز به نتیجه نرسیدهایم و بانک مرکزی هم قول داده تا راهحلی برای آن پیدا کند اما موضوع این است که حتی برخی از شعب که به آنها مراجعه ميشود هنوز دستورالعملی رسمی برای اینکه با چه ارزی و با چه نرخی این تعهدات را برای واردکننده عمل کنند ندارند و اظهار سردرگمی ميکنند.

یکی دیگر از مشکلاتی که به گفته وی در روزهای اخیر برای آن جلساتی برگزار شده موضوع ارزش گمرکی کالاهایی است که وارد شده و این موضوع را هم گمرک قول همکاری داده است. در این میان حتی شایعههايي مطرح شده که بعضی افراد به دلیل لابیهاي قوی امکان حل مشکلاتی را که با سیستم بانکی پیدا کردهاند دارند و این موضوع نگرانیهايي را از بابت تکرار مشکلات قبلی در حوزه واردات شمش که دو سال قبل اتفاق افتاد ایجاد کرده است.

تعیین قیمتها بر مبنای ارز، منطقی است؟

در کنار تمامی موارد مطرح شده در خصوص بازار، این روزها موضوع تعیین قیمتها بر اساس نرخ جهانی فولاد هم مطرح است که گفته شده توافقات اولیه روی آن انجام شده است.

اما نکته ای که کارشناسان در مورد این موضوع مطرح ميکنند این است که اصولا در زمان تعیین قیمتها بر اساس قیمتهای جهانی باید شرایط تولید فولاد کشورهای دیگر، کیفیت تولید و تشویقهاي صادراتی ارزیابی شود. به گفته یکی از کارشناسان برای مثال آخرین قیمت اعلام شده برای میلگرد در بازار داخلی چین 530 تا 540 دلار است که با در نظر گرفتن 17 درصد ارزش افزوده 620 دلار تعیین ميشود که اگر بخواهیم ارز داخلی را هم 2 هزار و 400 تومان در نظر بگیریم، قیمت نهایی آن یک هزار و 488 تومان تعیین خواهد شد. به گفته وی در کنار این موضوع باید این نکته را هم در نظر گرفت که این کشور از یک میلیارد تن تولید فولاد دنیا 660 میلیون تن آن را تولید ميکند ضمن اینکه کیفیت همه کالاهای تولید شده از این کشور را نمی توان با تولیدات ذوبآهن مقایسه کرد.

به گفته این کارشناس، بازار ترکیه در حال حاضر میلگرد را 640 دلار عرضه ميکند که با 17 درصد ارزش افزوده 750 دلار و با ارز 2400 تومانی 1800 تومان تمام ميشود. اما موضوع این است که در ایران نه تنها کمبود کالا داریم بلکه سالانه به 5 میلیون تن واردات فولاد هم احتیاج است و با این شرایط نمیتوان بازار داخلی ایران را با قیمتهاي بازار ترکیه که کمبود تولید ندارد، مقایسه کرد.

وی با تاکید بر اینکه در مبنا قرار دادن قیمت جهانی فولاد باید تفاوت بازارها، تفاوت کیفیت و کمیت تولید را هم در نظر گرفت، ميافزاید: در صورتی که تولیدکنندههاي داخلی به خصوص آنهایی که کیفیت بالایی دارند در کاهش قیمت با اصرار زیادی مواجه شوند ممکن است دیگر ضایعات، ضایعات محسوب نشده و از میزان کیفیت تولید هم کاسته شود؛ چرا که شرکتهایی همچون ذوب آهن امکان کاهش تعداد پرسنل خود را ندارند به خصوص که باید در کنار همه این موارد به جایگاه صادرات محصولات فولادی ایران و استانداردهای ذوبآهن نیز توجه شود تا جايی که در سالهای اخیر بخش عمدهای از صادرات این شرکت در بسیاری از پروژهها حتی پروژههاي مربوط به المپیک هم استفاده شده است در صورتی که عدم توجه به کیفیت ممکن است این جایگاه را هم از بین ببرد.

[وحید 20]

مسالهاي به نام توقف عرضه!

در جلسه امروز هياتمديره بورس كالا راهكارهاي رفع توقف عرضه محصولات كشاورزي در بورس ارائه ميشود
گروه بورس كالا - اگر چه مشكل توقف عرضه محصولات كشاورزي قرار است تا پايان هفته جاري رفع شود، اما جلسه امروز هياتمديره بورس كالاي ايران و تصميمات اتخاذ شده در اين خصوص ميتواند شرايط كنوني را تغيير دهد.

نزديك 10 روز است كه عرضه محصولات كشاورزي در بورس كالاي ايران متوقف شده و البته دلايل نسبتا منطقي و مصلحت گرايانهاي براي اين توقف اعلام شده، اين در شرايطي است كه اساسا مسالهاي به نام توقف عرضه محصولات در بورسها با حساسيت زيادي رو به رو است و مساله ايجاد شده نميتواند براي بورس كالا خوش يمن باشد. براساس گفته مطلعان، قيمت اكثر محصولات كشاورزي وارداتي با نرخ مرجع يك هزار و 226 تومان محاسبه ميشود و عرضه اين كالاها در بورس به دليل مشكل مبناي محاسباتي نرخ ارز متوقف شده، اين در شرايطي است كه علاوه بر اين موضوع، محدوديت بر سر عرضه محصولات كشاورزي با تناژ پايين نيز از دلايل اين توقف نام برده شده است.
به نظر اغلب شركتهاي كارگزاري فعال در بخش كشاورزي، مشكل اصلي در عرضه محصولات كشاورزي به نوسانات غير منطقي ارزي و از سويي اختلافات اخير وزارت صنعت، معدن و تجارت بر ميگردد كه بورس سعي كرده به عنوان يك بازار متشكل و سازمان يافته كه در آن به طور منظم كالا يا كالاهاي معيني با روشهايي مشخص مورد معامله قرار ميگيرد، حقوق دو طرف معامله را رعايت كند و با اين مصلحت در شرايط كنوني جانب احتياط بگيرد. البته كارشناسان نسبت به شرايط كنوني نگران هستند و بر اين باورند هر چند شرايط ايجاد شده از ضعفهاي بورس است؛ اما به دليل مشكلات و چالشهايي كه پيش روي بورس قرار گرفته به نظر ميرسد اتخاذ چنين تصميمي به نفع بورس باشد. فعالان هر چند دلايل و پاسخ غير رسمي بورس در اينباره را قابل قبول ميدانند؛ اما ادامه اين وضعيت را مناسب تلقي نميكنند و انتظار دارند بورس با ارائه راهكارهاي مناسب شرايط را براي قيمتگذاري اين محصولات فراهم و از سرگيري عرضه محصولات كشاورزي را پيگيري كند.
مسوولان بورس بر اين باورند تمام اين مشكلات حل ميشود، اما مطمئنا موضع هياتمديره نيز در اين باره ميتواند تعيين كننده بهبود وضعيت فعلي باشد. در اين ميان حسین پناهیان مديرعامل شركت بورس كالاي ايران با اشاره به تکلیف عرضه محصولات کشاورزی در اتاق معاملات بورس، اظهار اميدواري كرده با توجه به توافق صورت گرفته، تعیین قیمت محصولات کشاورزی با دولتیها نهایی و عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالا از هفته آینده از سر گرفته شود. پناهيان البته از توضیحات بیشتر در خصوص جزئیات این مذاکرات و توافقها خودداری کرده و فقط به این جمله بسنده کرده که محصولات کشاورزی از هفته آینده در بورس عرضه میشود. حسن رضايي پور يكي از كارگزاران بورس كالا با اشاره به اينكه بيش از يك هفته است جلوي عرضه محصولات كشاورزي در بورس را گرفتهاند، اظهار كرد: معامله محصولات كشاورزي در بورس نوسان زيادي نداشته و واردات اين محصولات به دليل نيازمندي، اغلب با حمايت دولت انجام ميشود و به نظر ميرسد ادامه اين تصميم گيري به نفع بورس نباشد. رضايي پور سپس با اشاره به موضعگيريهاي اخير وزارت صنعت، معدن و تجارت و متهم كردن بورس به عامل گراني بر اين باور است با توجه به روند نزولي قيمتها در بيشتر بازارها، بورس بهتر است عرضهها را از سر بگيرد تا انگ گرانفروشي كه به وي نسبت داده ميشود برطرف شود، زيرا آن موقع دولت بايد بپرسد آيا بورس عامل ارزانفروشي بوده است؟
اين كارگزار بورس كالا در پايان اظهار اميدواري كرد مديريت بورس هر چه زودتر راهحل مساله ايجاد شده را پيدا كند. به نظر ميرسد با توجه به جلسه امروز اعضاي هياتمديره بورس كالاي ايران، بيشترين صحبتها از جانب اعضاي هياتمديره و مسوولان بورس بر سر پايان دادن به مشكل توقف عرضه محصولات كشاورزي بحث و بررسي شود. اخبار حاكي از آن است كه موضع اعضاي هياتمديره در خصوص شرايط ايجاد شده نميتواند ادامه توقف عرضه محصولات را بپسندد، به همين دليل به احتمال زياد در اين نشست راهكارهاي اساسي براي رفع اين مشكل ارائه ميشود كه در هر صورت همانگونه كه مديرعامل بورس كالاي ايران نيز خاطرنشان كرده با نهايي شدن امور از هفته آينده شاهد از سرگيري معاملات خواهيم بود. تصميمي كه بايد براي قطعي شدن آن حداقل تا پايان هفته جاري و جلسه امروز اعضاي هياتمديره صبر كرد.

[بابک 52]

کاهش قیمت آهن در بازار



گروه بورس کالا – روز گذشته میانگین قیمت محصولات فولادی در بازار آزاد نزولی شد، گفته میشود میزان کالاهای پیشنهادی در بازار بیشتر از تقاضا است و همچنان روند تبدیل کالا به پول قویتر است .

در همین حال تعطیلات مذهبی پیش رو هم بر کاهش تقاضا و افزایش عرضه و در نهایت افت قیمتها بیتاثیر نبوده و این در حالی است که بسیاری از تصمیمات مربوط به بازار فولاد همچون عوارض صادراتی بر کالاها و مشکلات بوجود آمده برای تسویه کالاهای وارداتی همچنان مشخص نیست و بازار در انتظار مشخص شدن اثرات ناشی از آن است.

[وحید 20]

شرایط خرید تضمینی محصولات کشاورزی تعیین شد؛
هیات وزیران ماموریت جدید بورس کالای ایران را ابلاغ کرد

وزارت جهاد کشاورزی مکلف است حداکثر تا پانزدهم شهریور ماه هر سال متناسب با شرایط تولید، نوع محصول و وضعیت بازار، قیمت تضمینی سال آینده محصولات کشاورزی و دامی که قابل معامله در بورس کالا است را برای تصویب به هیئت وزیران پیشنهاد کند

به گزارش سنا و به نقل از پایگاه اطلاع رسانی دولت، با تصویب دولت، آییننامه اجرایی ماده (33) قانون افزایش بهرهوری بخش کشاورزی و منابع طبیعی برای اجرا ابلاغ شد و هیئت وزیران بنا به پیشنهاد وزارت جهاد کشاورزی و به استناد ماده (33) قانون افزایش بهرهوری بخش کشاورزی و منابع طبیعی ـ مصوب 1389ـ ، آییننامه اجرایی ماده یادشده را تصویب کرد.

بر این اساس، وزارت جهاد کشاورزی مکلف است حداکثر تا پانزدهم شهریور ماه هر سال متناسب با شرایط تولید، نوع محصول و وضعیت بازار، قیمت تضمینی سال آینده محصولات کشاورزی و دامی که قابل معامله در بورس کالا است را برای تصویب به هیئت وزیران پیشنهاد کند.

همچنین وزارت جهاد کشاورزی مکلف است با همکاری بورس کالا تا پایان اردیبهشت ماه هر سال برای تهیه فهرست محصولات کشاورزی قابل معامله در بورس کالا اقدام کند.

مرجع تعیین کیفیت و درجهبندی محصولات موضوع این آییننامه، بورس کالا با همکاری وزارت جهاد کشاورزی است. اعمال سیاست خرید تضمینی برای آن دسته از کالاهای کشاورزی که مشمول فهرست کالاهای قیمت تضمینی میشوند، ممنوع است.

آن دسته از کالاهای مشمول خرید قیمت تضمینی که توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت مشمول خرید تضمینی میشود، از شمول این تصویبنامه خارج است.

بر اساس این مصوبه معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیسجمهور مکلف است بنا به پیشنهاد وزارت جهاد کشاورزی، میزان مابهالتفاوت قیمت تضمینی با قیمت تابلوی بورس به تفکیک محصولات منتخب را در بودجه سنواتی پیشبینی کند.

همچنین عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالا منوط به ارایه تأییدیه سازمان جهاد کشاورزی استان برای تولیدکنندگان حقیقی کشاورزی و مصوبه مجمع عمومی مربوط به تفکیک نوع محصول و نیز مجوز وزارت جهاد کشاورزی (سازمان جهاد کشاورزی استان) برای تشکلهای بخش کشاورزی است.

بر این اساس، دولت؛ وزارت جهاد کشاورزی را موظف کرده است پس از دریافت فهرست قطعی معاملات از بورس کالا ظرف دو هفته برای پرداخت مابهالتفاوت قیمت تابلو بورس و قیمت تضمینی اعلامشده از سوی هیئت وزیران اقدام کند.

این مصوبه از سوی محمدرضا رحیمی، معاون اول رئیس جمهور برای اجرا ابلاغ شده است.

[وحید 20]

کاهش 14 درصدی قیمت آلومینیوم در تالار بورس کالا



امروز دوشنبه در حالی 1120 تن انواع محصولات آلومینیوم در شرکت بورس کالای ایران به ارزش 89 میلیارد ریال خرید و فروش شد که نرخ انواع شمش آلیاژ و شمش هزار پوندی آلومینیوم شرکت های ایرالکو، هرمزآل و المهدی، از 11 تا 14 درصد کاهش یافت.


به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، در این روز و در تالار محصولات صنعتی و معدنی، 1080 تن انواع شمش شرکت ایرالکو با کاهش قیمت 11 تا 14 درصدی معامله شد. همچنین، 20 تن شمش هزار پوندی 99.7 شرکت آلومینیوم هرمزگان و 20 تن شمش هزار پوندی 99.7 شرکت المهدی با کاهش 14.27 درصد برای هر دو محصول به قیمت 70 هزار و 50 ریال معامله شد.

علاوه بر این، در گروه محصولات فولادی،شرکت فولاد مبارکه 3520 تن ورق گرم b با قیمت 14 هزار و 461 ریال، 2970 تن ورق گرم c با قیمت 14 هزار و 620 ریال و 900 تن ورق گرم b با قیمت 17 هزار و 633 ریال به صورت سلف به فروش رساند . همچنین ، معاملات خارج از بورس 71 هزار و 40 تن انواع ورق فولادی این شرکت در سیستم مچینگ ثبت شد.

در این تالار همچنین ، گروه صنایع افق البرز 100 تن مس مفتول را به قیمت 227 هزار و 827 ریال معامله کرد. 2 کیلو گرم شمش طلای 998 شرکت تهیه و تولید مواد معدنی نیز در تالار محصولات صنعتی و معدنی معامله شد.

براساس این گزارش، در تالار فرآورده های نفتی و پتروشیمی ، 690 تن انواع روغن شرکت نفت بهران به همراه 1023 تن انواع مواد شیمیایی و 664 تن انواع مواد پلیمری شرکت پتروشیمی شازند مورد معامله قرار گرفت.

این گزارش حاکی است در تالار صادراتی ، 2000 تن قیر 6070 شرکت نگین فخر آذربایجان با قیمت 590 دلار در هر تن مورد معامله قرار گرفت و در تالار داخلی نیز 3000 تن قیر 6070 و 100 تن قیر آمولسیونی زودشکن شرکت نفت پاسارگاد تهران به ترتیب با قیمت 6950 و4000 ریال ، به فروش رسید.

در مجموع تالار معاملات بورس کالای ایران در روز دوشنبه با معامله 140 هزار و 337 تن انواع کالا به ارزش بیش از 2304 میلیارد ریال به کار خود پایان داد.

[وحید 20]

مس و آلومینیوم؛ در سراشیبی سقوط

گروه بورس کالا – روند معاملات بازار فلزات نسبت به روز گذشته کاهشی شد، به طوری که قیمت فلزاتی همچون نیکل، مس و آلومینیوم با روند نزولی مواجه شد و مابقی فلزات ثابت باقی ماندند. کاهش قیمت مس در این هفته به دلیل عرضه این فلز در بورس کالا بود که با قیمت حدود 22 هزار و 700 تومان با فرمول جدید ملی مس معامله شد، البته این در حالی است که نرخ این فلز در بورس لندن نیز با کاهش رو به رو شده بود.

همچنین در بازار آزاد نیز این فلز با نرخ 23 هزار و 800 تومان به فروش رسید، اما این در حالی است که معامله گران مس در بازار آزاد از این روند قیمتها راضی نیستند؛ چرا که معتقدند نباید اجناسی را که با قیمت بالا خریداری کردهاند با ضرر به فروش برسانند. البته ناگفته نماند که روند مصرف مس در بازار داخلی و جهانی رو به افزایش بوده و با توجه به محدود بودن منابع و در عین حال رقابتی شدن بازار، تغییرات ساختاری در بازار این فلز ضروری است. در رابطه با این موضوع مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران اظهار كرد: باید همکاری را سرلوحه کار خود قرار داده و تغییرات را به شکلی تدریجی اعمال کنیم. ضمن اینکه در مدل کسبوکار باید شرایطی را فراهم سازیم تا بتوانیم قیمت تمام شده را پایین بیاوریم. در عین حال قیمت آلومینیوم نیز در این هفته با افت همراه شد، به گونهای که این فلز در یکشنبه گذشته با نرخ 7 هزار و 460 تومان در بورس کالا عرضه شد. همچنین قیمت آلومینیوم در بازار آزاد نیز با قیمت 7 هزار و 800 تومان به فروش رسید. یکی از فعالان بازار آلومینیوم عرضه این فلز را در هفتههای بعد نزولی دانست و گفت: اگر نوسان نرخ ارز تکرار نشود و بتوان بازار را کنترل کرد، قیمت آلومینیوم به روند نزولی خود ادامه خواهد داد و حتی ممکن است باز هم نرخ 6 هزار تومانی را تجربه کند.

[وحید 20]

کاهش قیمتها ادامه دارد

گروه بورس کالا – روز گذشته میانگین قیمت میلگرد در بازار آزاد دوباره کاهشی شد؛ به طوري كه نرخ محصولات ذوبآهن به یک هزار و 680 تومان رسید. تیرآهن هم روند نزولی داشت و تا 10 هزار تومان در برخی از سایزها ارزان شد؛ اگرچه دلایل زیادی این روزها براي کاهش قیمت عنوان میشود، اما بسته شدن معاملات در آستانه تعطیلات ماه محرم از دلایل اصلی کاهش خرید و فروشهای بازار عنوان میشود.

[بابک 52]

چشم انداز بازار واردات و صادرات فولاد ایران

گروه بورس کالا – منیژه حیاتی: روند نزولی قیمت آهن آلات در شرایطی ادامهدار شده است که آخرین آمارها از وضعیت واردات نشان میدهد که شرایط واردات شمش فولادی در مهر ماه بهبود داشته و روند نزولی واردات انواع شمش فولادی در طول 7 ماه ابتدایی سال جاری در مقایسه با آمارهایی که برای 6 ماه سال 91 منتشر شده بود تا حدودی آرامتر شده است به طوری که افت 18درصدی انواع شمش فولادی به 7 درصد رسیده است اما حجم کل محصولات فولادی در 7ماهه امسال 28 درصد پایینتر از مدت مشابه سال قبل بوده است؛ در حالی که در 6 ماه این کاهش واردات 20 درصد بوده است.


این در حالی است که مشکلاتی که تجار فولاد با آن مواجه شدهاند از جمله تسویه حسابهای معاملات قبلی و تعهدات سیستم بانکی در قبال السیهای ارائه شده در چند ماه اخیر و همچنین نوسان شدید قیمتها در این مدت، این پیشبینی را به وجود آورده که ارقام ارائه شده در مورد واردات محصولات فولادی دوباره تغییر کرده و روند واردات دوباره منفی شود.

از سوی دیگر شایعاتی وجود دارد که بانک مرکزی قرار است تا طبق بخشنامهای تسویه مابقی ال سی ها را بر مبنای ارز مبادلهای قرار دهد که این موضوع برخی تجار را به لحاظ بالا رفتن میانگین قیمت محصولاتی که در این مدت وارد کرده و بر مبنای ارز ارزانتر در بازار فروختهاند با تردید روبهرو کرده است به طوری که به گفته یکی از تجار فولاد در صورت تعیین این موضوع ، در نهایت معاملاتی که در این چند ماه داشته ایم هم با وجود افزایش قیمتها، با ضرر همراه خواهد شد.

البته با توجه به اینکه نرخ خرید شمش فولاد از بازارهای جهانی در این مدت برای بسیاری از تجار پایین تر از بازار داخلی بوده در نتیجه مشکل اصلی این است که آیا با در نظر گرفتن نوسان شدید قیمتها انگیزه واردات برای تولیدکنندهها بر خواهد گشت یا خیر به خصوص که معمولا در سه ماه پایانی سال، نقدینگی برای واحدهای تولیدی از اهمیت زیادی برخوردار است.

بازارهای صادراتی و کاهش توان رقابت داخلیها

اما از سوی دیگر موضوع صادرات هم وجود دارد. به گفته برخی از آگاهان بازار فولاد، در حالی که هنوز موضوع ممنوعیتهای صادراتی در خصوص محصولات فولادی به مرحله اجرایی نرسیده و شرکتها در حال رایزنی در خصوص عمل به تعهدات قبلی خود هستند و نگرانیهایی از بابت عوارض 40 تا 50 درصدی صادرات محصولات فولادی ایجاد شده، در عین حال خبرها حاکی از آن است که برخی از تجار افغانستان به دنبال جایگزین کردن کالاهای دیگر کشورها از جمله اندونزی و چین به جای کالاهای ایرانی هستند به طوری که طبق یکی از شایعات مطرح شده در این خصوص اخیرا 12 محموله تیرآهن از مالزی و چین به صورت ترانزیت به این کشور صادر شده است.

در همین حال روز گذشته میانگین قیمت ورق در بورس کالا ثابت ماند و تغییری نداشت.

[وحید 20]

عرضه 83 هزار تن انواع محصولات پتروشیمی و صنعتی در بورس کالا



تالارهای داخلی و صادراتی بورس کالای ایران امروز _سهشنبه_ در صورت تقاضا بیش از 83 هزار تن انواع فرآوردههای نفتی و پتروشیمی و محصولات صنعتی و معدنی را عرضه خواهد کرد.



به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، در این روز در صورت تقاضا در تالار فرآورده های نفتی و پتروشیمی، 12 هزار و 500 تن انواع پلی اتیلن شرکت پتروشیمی امیر کبیر،12 هزار 408 تن انواع محصولات پتروشیمی شرکت پتروشیمی بندر امام، 9700 تن انواع پلی اتیلن ترفتالات شرکت پتروشیمی تندگویان، 5500 تن انواع محصولات پتروشیمی شرکت پتروشیمی تبریز، 880 تن انواع پلی اتیلن،sbr و pvc شرکت پتروشیمی پلی نار، 5940 تن انواع پلی اتیلن سنگین شرکت پتروشیمی جم، 2500 تن انواع پلی پروپیلن،پلی اتیلن،meg و deg شرکت پتروشیمی مارون، 1980 تن انواع پلی پروپیلن شرکت پتروشیمی پلی پروپیلن جم و 300 تن انواع اپوکسی رزین شرکت پتروشیمی خوزستان عرضه می شود.



در این تالار همچنین شرکت های پالایش نفت بندر عباس 10 هزار تن وکیوم باتوم، پتروشیمی اروند 4000 تن pvc و نوید زرشیمی 504 تن پلی پروپیلن zh550l عرضه خواهند کرد.

همچنین در این تالار و در گروه قیر در صورت تقاضا، شرکت نفت جی 3000 تن قیر 85100، 6000 تن قیر 6070 و 1200 تن قیر mc250 ، شرکت بام گستر زرین شرق 250 تن قیر 6070و شرکت قیر و آسفالت غرب 1800 تن انواع قیر را به صورت نقدی عرضه می کنند.در تالار صادراتی نیز شرکت قیر آکام 2500 تن قیر 60.70 را به صورت ریالی و به نرخ پایه 11 هزار ریال بر روی تابلوی عرضه می برد.

این گزارش همچنین حاکی است که در تالار محصولات صنعتی و معدنی در صورت تقاضا 2200 تن میلگرد کلاف a2-8,10 شرکت فولاد نظنز عرضه خواهد شد.

[وحید 20]

رینگ پتروشیمی رونق نداشت
مشکلی جدید برای مجتمعهای پتروشیمی!


ممنوعیت صادرات لغو میشود؟
گروه بورس کالا- کتایون دارابی: بیرونقی در رینگ پتروشیمی روز گذشته در حالی ادامهدار شد که برخی از فعالان بازار از تصمیمات جدید کارگروه برای صادرات محصولات پلیمری خبر میدهند.

گویا روز گذشته جلسهای در این کارگروه برگزار شده که قرار است به صادرکنندگان پیویسی و پلیاتیلن اجازه صادرات تناژی محدود از این دو کالا را بدهد. البته اجرایی شدن نتایج این جلسه به گفته آگاهان بازار زمان زیادی طول خواهد کشید و با توجه به اینکه انبار مجتمعهای پتروشیمی از کالا انباشته شده، نگرانیها در خصوص ممنوعیت صادرات هم ادامه دارد.
از سوی دیگر تعطیلی پتروشیمی مهر هم که در هفته گذشته متاثر از ممنوعیت صادرات رخ داده، برای بسیاری از مجتمعها نگرانکننده است. گفته میشود انبار این مجتمع از پلی اتیلن انباشته شده و با توجه به اینکه تقاضا در بازار داخل هم محدود است، بحرانی جدید برای مجتمعهای پتروشیمی ایجاد شده که به گفته بسیاری از کارشناسان بازار با توجه به ارتباط زنجیرهای مجتمعهای پتروشیمی، نگرانی از تعطیلی برخی دیگر از مجتمعهای پتروشیمی هم قوت گرفته است.
این در حالی است که برخی از کارشناسان بازار هم با توجه به شرایط کنونی یعنی ممنوعیت صادرات و تعیین قیمت محصولات و خوراک براساس ارز مبادلهای میگویند: در آیندهای نزدیک مجتمعهای پتروشیمی باید تصمیم بگیرند گاز اتان وارد شده به مجتمعها را بسوزانند یا اینکه از تولید صرفنظر کنند. به گفته این کارشناسان واحدهای تولید الفین بیش از واحدهای دیگر در شرایط فعلی ضربه خواهند خورد.
البته بیشتر فعالان بازار معتقدند؛ در حال حاضر با توجه به ممنوعیت صادرات و واردات که حتی به مصنوعات هم کشیده شد، قیمتها در بازارهای مختلف غیرواقعی است و نهایتا بازار با رکود مواجه شده و از این رو بیشتر سرمایهگذاران حاضر نیستند نقدینگی خود را درگیر بازار پتروشیمی کنند که با ممنوعیت صادرات درگیر است.
حال آنکه بیشتر آگاهان بازار هم به نرخهای غیرواقعی دلار در بازار داخل اشاره میکنند و میگویند: لغو ممنوعیت صادرات میتواند دوباره بازار را با جهش قیمتی مواجه کند، از این رو دریافت مجوز صادرات برای مجتمعهای پتروشیمی به سختی امکانپذیر است.
بالاخره قیمتهای پایه تعیین شد
در همین حال روز گذشته پس از مدتها کشمکش قیمتهای پایه براساس فوب منهای 5 درصد و ارز مبادلهای یعنی 2480 تومان در رینگ پتروشیمی تعیین شد و در نتیجه تمامی محصولات عرضه شده در روز پیش 5 درصد افت قیمت را تجربه کردند. البته باز هم رینگ پتروشیمی با تقاضای محدودی که به گفته فعالان بازار ناشی از افزایش 3 برابری عرضهها است، روبه رو شد. به طوری که اکثر کالاها وارد زمان مچینگ شده و تنها سه کالای PET781، پلیاتیلن سبک 0075 و پلیاتیلن سبک فیلم 020 با رقابت محدود از سوی کارگزاران خریداری شدند.
در همین حال روز گذشته پیویسی با وجود افزایش عرضه وارد زمان مچینگ شد. پیویسی پتروشیمی اروند در این روز به میزان 4 هزارتن عرضه شده بود که با 130 تن تقاضا مواجه شده و وارد زمان مچینگ شد.
البته بخشی از پیویسی بندرامام در زمان مچینگ توسط کارگزاران خریداری شد. به گفته فعالان بازار، در حال حاضر بازار پیویسی با رکودی شدیدتر از هفتههای گذشته درگیر است. حال آنکه ممنوعیت یک باره صادرات هم مشتریان خارجی را رانده و نگرانی از نبود خریدار خارجی پس از لغو ممنوعیت صادرات هم در بازار وجود دارد. این در حالی است که گفته میشود قرار است در جلسه امروز کارگروه پتروشیمی، صادرات 15 هزارتن پی وی سی آزاد اعلام شود.
به عقیده کارگزاران در حال حاضر قیمت اکثر محصولات در رینگ پتروشیمی به کف خود رسیده است، از این رو خریدهای انجام شده هم متاثر از رسیدن قیمتها به کف انجام شد.
به گفته این گروه در حال حاضر خرید محصولات پتروشیمی برای تولیدکنندگان توجیه اقتصادی داشته و به صرفه است. این در حالی است که بازار داخل روز گذشته با آرامش به کار خود پایان داد و اکثر معاملهگران رغبتی به خرید محصولات پتروشیمی نشان ندادند. ممنوعیت صادرات یکی از دلایل عمده افت خریدها در بازار پتروشیمی عنوان میشود که در هفتههای اخیر بسیار پررنگ شده است.
البته بیشتر فعالان بازار، با توجه به تعطیلات ماه محرم و آرامش کنونی در بازار پتروشیمی، معتقدند باید در انتظار پایان یافتن تعطیلات محرم باقی ماند تا تکلیف خوراک مجتمعها، همچنین صادرات محصولات پلیمری مشخص شود. این در حالی است که پیشبینی آینده بازار پتروشیمی در روزهای اخیر دشوار شده است.
البته برخی از معاملهگران میگویند: گر چه بازار روندی نزولی در پیش گرفته اما این موضوع به دلیل کاهش تقاضا و ممنوعیت صادرات رخ داده است و بعید به نظر میرسد که محصولات پتروشیمی بیش از 100 تا 200 تومان در هر کیلو افت قیمت را در روزهای آتی تجربه کنند.
در همین حال روز گذشته بازار داخل متاثر از افت 5 درصدی قیمت محصولات پتروشیمی با ریزش 100تا 200 تومانی قیمت اکثر کالاها روبهرو شد. از سوی دیگر شایعه افت دوباره قیمت ها در هفته آتی هم توانست بازار را بیش از پیش با رکود همراه کند، از این رو بازار داخل با ضعف مبادلات به کار خود پایان داد.

[وحید 20]

میلگرد آزاد، 1650 تومان

گروه بورس کالا – روز گذشته میانگین قیمت محصولات فولادی در بازار دوباره کاهشی شد و میلگرد به یک هزارو 650 تومان رسید. تیرآهن هم در سایزهای پر فروش تا 10 هزار تومان در هر شاخه ارزان شد.

[وحید 20]

کاهش 50 تا 100 تومانی شمش فولاد

گروه بنگاهها - در معاملات دیروز شمش تولید داخل برخی از فولادسازان خصوصی از جمله اصفهان در و کیمیا افت نرخ 50 تا 100 تومانی را در بازار غیررسمی تجربه کرد. مقاطع فولاد جهان فولاد غرب، سیادن ابهر و آریان فولاد نیز با کاهش قیمت در بازار غیررسمی
عرضه شد.

[وحید 20]

کف قیمت فلزات کجاست؟

گروه بورس کالا – سحر نمایشی: بازار فلزات پایه همچنان نزولی است و فروشندهها همچنان نرخ پیشنهادی خود را در بازار کاهش میدهند؛ اما این تنها ظاهر امر است؛ چرا که بیشتر معاملهگران هنوز با این جریان کنار نیامده و نمیتوانند این شرایط را توجیه کنند.

اما واقعیت این است که معاملهگران چارهای جز فروش موجودی انبارها که در ماههای اخیر خریدهاند ندارند، زیرا با توجه به اخبار و شایعات منتشر شده و پیشبینیهایی که در خصوص تداوم کاهش قیمتها وجود دارد، ترس از ضرر و زیان بیشتر در بین فروشندهها ایجاد شده و بنابراین فروش را بر نگه داشتن کالا ترجیح میدهند. این شرایط که شباهت زیادی با فرآیند بازارهای کالایی دیگر همچون فولاد دارد باعث شده تا پیشبینی آینده بازار محدود
شود.
در همین حال مهرزاد نامداری معاون عملیات و نظارت بورس کالا، روز گذشته در همین رابطه اعلام کرد که بررسی روند قیمتهای فلزات اساسی در هفتههای اخیر حاکی از 15 تا 18 درصد کاهش در قیمت شمش فولادی، آلومینیوم و مس در بورس کالا است و در گروه فلزات رنگین نیز کاهش 18 درصدی را در قیمت پایه مس کاتد و مفتول شرکت ملی صنایع مس ایران شاهد بودهایم.
به گفته وی خریداران محصولات شرکت ملی صنایع مس ایران همگی صنایع پایین دستی هستند که همین موضوع اهمیت کاهش قیمت و تاثیر آن بر صنایع پایین دستی را دو چندان میکند. طبق اظهارات این مقام مسوول در گروه آلومینیوم نیز عرضهکنندگان اصلی این محصولات، کاهش قیمت حدود 15درصدی را اعمال کردهاند.
البته دیروز در بازار آزاد میانگین قیمتهای پیشنهادی تا حدودی ثابت بود و به نظر میرسد این موضوع به دلیل کاهش معاملات است. کاهش قیمتها در بازار ایران در حالی رخ داده که در طرف دیگر در بورس لندن و در اولین روز از شروع معاملات، در پی کاهش قدرت دلار قیمت فلزات افزایش داشت، به طوری که فروش نقدی مس با افزایش روبهرو شد و با قیمت 7 هزار و 670 دلار به انجام رسید.
همچنین سفارش خرید مس برای سه ماهه آینده به مبلغ 7 هزار و 693 دلار رسید. در این بین، خرید و فروش نقدی آلومینیوم نیز به ترتیب با قیمت یک هزار و 927 دلار و 50 سنت و یک هزار و 928 دلار معامله شد. قلع هم با نرخ 20 هزار و 570 دلار خریداری شد. خرید و فروش روی به ترتیب با نرخ یک هزار و 891 دلار و 50 سنت و یک هزار و 892 دلار انجام شد. سرب نیز در رینگ معاملاتی با نرخ دو هزار و 147 دلار خریداری و با قیمت هر تن دو هزار و 174 دلار و 50 سنت به فروش رسید.

[وحید 20]

دلایل کاهش قیمتها در بورس کالا
ایسنا - معاون عملیات و نظارت بورس کالای ایران گفت: تصمیمات اخیر دولت برای محدود کردن صادرات فلزات اساسی و همچنین پیگیری مستمر بورس کالا از دستگاههای مرتبط برای افزایش حجم عرضه و کاهش قیمت پایه توسط واحدهای تولیدی، موجب کاهش چشمگیر قیمت فلزات در بورس کالای ایران شده است.

مهرزاد نامداری اظهار کرد: بررسی روند قیمتهای فلزات اساسی در هفتههای اخیر حاکی از 15 تا 18 درصد کاهش در قیمت شمش فولادی، آلومینیوم و مس در بورس کالا است که در مورد مقاطع فولادی نیز پیشبینی میشود در همین حدود کاهش قیمت را شاهد باشیم. نامداری ادامه داد: بر اساس بررسی جزئیات گروههای مختلف کالایی در گروه اصلی فلزات، یعنی گروه فولاد با در نظر گرفتن کالای پایه شمش فولادی و روند عرضه و معاملات از تاریخ 10 الی 30 آبان ماه با نگاه به وضعیت بازار و قیمتهای جهانی مشاهده میشود در نهایت عرضه کننده خود را ملزم به کاهش قیمت دیده و با عرضه 50 هزار تن شمش فولادی، قیمت 15 هزار ریال در کیلو برای این کالا در تابلوی معاملات ثبت شد که کاهش 15 درصدی قیمت را در دوره مذکور نشان میدهد. وی با بیان اینکه با نگاهی به بازارهای جهانی در این گروه کالایی و همچنین قیمت شمش فولادی در مبادی ورودی، این روند در بازار آزاد نیز با همین ترتیب مشاهده میشود، گفت: این روند تاثیر نرخ ارز مرکز مبادلات ارزی در محاسبات قیمت پایه و حتی تاثیر آن در نرخهای بازار آزاد را نشان میدهد. معاون عملیات و نظارت بورس کالای ایران با تاکید بر اینکه در گروه مقاطع فولادی با اولویت انواع میلگرد و تیرآهن، مشابه روند کاهش قیمت فوق را شاهد هستیم، ادامه داد: قیمتهای پیشنهادی عرضهکنندگان مقاطع فولادی در بورس کالا باتوجه به عدم تقاضا از 18 هزار ریال به 16 هزار و 500 ریال در هر کیلو کاهش یافت و در این حوزه نیز همچنان تقاضای مؤثری جهت خرید در بورس ثبت نشده است. وی تشریح کرد :در کنار این روند در حوزه بازار آزاد کاهش قیمت شدیدتری را شاهد بودهایم. عرضهکنندگان این گروه که همچنان در بورس حضوردارند و همراه با تحولات بازار حرکت کردهاند شامل شرکتهای فولاد یزد، فولاد نطنز، سپید فراب کویر، فولاد آذربایجان، آریاذوب و... بودهاند. با این وجود تا این زمان همچنان تقاضای موثری برای خرید از مقاطع طولی وجود ندارد. عرضه محصولات شرکت ذوب آهن اصفهان و فولاد خراسان در بورس کالا با نگاه به این روند کاهش قیمتی اخیر، حداقل انتظار خریداران این محصولات است. معاون عملیات و نظارت بورس کالای ایران سپس گفت: یقیناً قیمت پایه پیشنهادی شرکت ذوب آهن اصفهان برای مقاطع فولادی باید با نگاه به این روند مهم کاهشی باشد و همراهی با این روند کاهش قیمت، حداقل انتظار از تولیدکنندگانی است که همواره در جهت منویات اقتصادی نظام حرکت میکنند.

[وحید 20]

شواهد دستکاری قیمتهای پتروشیمی در بورس کالا و انکار مسئولان


خبرگزاری فارس: با وجود اینکه مدیرعامل بورس کالا اکیدا دستکاری قیمت محصولات پتروشیمی در بورس کالا را بر اساس ابلاغیه غیر قانونی سازمان حمایت و اساسا وجود چنین ابلاغیهای رد میکند، اما نشانههایی واضح ازوجود این دستکاری قیمتی مشاهده میشود.



به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، مهدی غضنفری وزیر صنعت، معدن و تجارت به تازگی از کاهش قیمت بعضی کالاها در آینده نزدیک خبر داده و وعده داده است قیمت این کالاها را کاهش خواهد داد.

از سوی دیگر بسیاری از تولید کنندگان مواد لبنی و دیگر کالاهای خوراکی یا مشابه بخش بزرگی از افزایش قیمت محصولات خود را متوجه افزایش قیمت محصولات پتروشیمی مورد استفاده در بسته بندی میدانند، که البته افزایش قیمت محصولات پتروشیمی در بازار داخل واقعیت غیر قابل انکاری است و در این افزایش قیمت به خصوص در زمینه مواد پلیمری نقش یک عرضهکننده بسیار بزرگ دولتی غیر قابل انکار است که درباره آن بیشتر سخن خواهیم گفت.

با این وجود مانند موارد پیشین مرتبط با کنترل بازار محصولات پتروشیمی، به نظر میرسد برای چندمین بار یک تصمیم غیر کارشناسی و اشتباه از سوی وزارت صنعت و تجارت و به خصوص سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرفکنندگان جای یافتن راهکار قابل اتکا را گرفته است. بر این اساس به نظر میرسد علیرغم مغایرت صریح قانونی، سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرفکنندگان تصمیم به دخالت در قیمتگذاری محصولات پتروشیمی در بورس کالا گرفته و از بورس کالا خواسته است قیمت تعداد زیادی از محصولات پتروشیمی را به صورت مصنوعی در بورس کالا کاهش دهد.

*آزمودن دوباره یک تجربه فاجعهبار/مصوبه غیر قانونی و فسادزای سازمان حمایت

تصمیمی که شباهت بسیار زیادی به تصمیمات این سازمان در 3 ماهه پایانی سال 89 و پس از اجرای قانون هدفمندی یارانهها دارد، چنانکه پس از اجرای فاز نخست هدفمندی یارانهها دولت به منظور جلوگیری از افزایش قیمت محصولات پتروشیمی در بازار این محصولات مداخله کرد و بر خلاف قانون قیمتها را در بورس کالا پایین نگه داشت. اما نتایج این مداخله فاجعهبار بود. تولیدکنندگان محصولات پتروشیمی که با افزایش قیمت خوراک دریافتی خود مواجه شده بودند، عرضه بخش قابل توجهی از محصولات خود را از بورس خارج کردند و درست بر خلاف هدفگذاری دولت از مداخله در بازار، قیمت محصولات پتروشیمی در بازار آزاد به دلیل تقاضای زیاد به شدت افزایش یافت.

اما آثار فاجعه بار این تصمیم به همین جا ختم نشد،بلکه با پدید آمدن اختلاف قیمت این محصولات در بورس کالا و بازار آزاد، دلالانی که پول نقد در اختیار داشتند وارد معرکه شدند و با توجه به محدودیت مالی مصرفکنندگان واقعی محصولات پتروشیمی، محمولههای پتروشیمی را که اغلب حجمی بیش از حجم مورد نیاز شرکتهای کوچک را داشت خریداری و انبار کردند. این دلالان با وجود تشنگی بازار داخل، محصولات پتروشیمی را به مصرفکنندگان واقعی نمیفروختند و یا اگر چنین میکردند گاهی با چند برابر قیمت مواد پتروشیمی را به آنها عرضه میکردند. به همین دلیل بسیاری از واحدهای کوچک تولیدکننده کالاهای نهایی تعطیل شدند یا تا مرز ورشکستگی پیش رفتند.

این انتهای اختلال نبود. قیمتهای جذاب این محصولات در بازار کشورهای همسایه از جمله ترکیه و قیمتگذاری دولتی باعث شد پدیدهای که پیش از آن تقریبا در ایران وجود نداشت یعنی قاچاق گسترده محصولات پتروشیمی به خارج از کشور نیز جرقه بخورد. بر اثر قاچاق این محصولات، دست تولیدکنندگان داخلی از مواد اولیه خالی ماند و این محصولات به دست رقبای بالقوه تولیدکنندگان ایرانی رسید. بر این اساس، بخش بزرگی از بازارهای خارجی تولیدکنندگان ایرانی در کشورهای همسایه از جمله افغانستان و عراق که به سختی به دست آمده بود بر اثر تصمیم غلط و بیمبنای سازمان حمایت به سرعت به دست تولیدکنندگان ترکیهای که از مواد ایرانی استفاده میکردند فتح شد.

بر این اساس با یک تصمیم غیرکارشناسی و غیرعاقلانه به جز افزایش قیمت محصولات پتروشیمی، واحدهای پایین دست متضرر و تعطیل شدند، بازارهای خارجی محصولات نهایی ایران از بین رفت و رانتهای فراوانی ایجاد و جابجا شد. بر این اساس سازمان حمایت که ید طولایی در گرفتن تصمیمات پر خطا دارد، عملا دور باطلی از تصمیمات و اتفاقات اختلالزا در بازار محصولات پتروشیمی را ایجاد کرده است و در حالی که آثار مصوبه قبلی آن در ممنوعیت صادرات محصولات پتروشیمی هنوز در اقتصاد صنعت پتروشیمی به وضوح قابل مشاهده است، تصمیم دارد آزموده را دوباره بیازماید. آن هم در شرایطی که مغایرت واضح این کار با قانون سبب شده است که درباره مداخله قبلی سازمان حمایت در بازار محصولات پرونده قضایی تشکیل شده و در اختیار مراجع مربوطه قرار بگیرد.

*مدیرعامل بورس کالا:مصوبهای درباره کاهش قیمت پتروشیمی به دست ما نرسیده است

بر این اساس ظاهرا سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرفکنندگان طی ابلاغیهای از بورس کالا خواسته است در هر عرضه 5 درصد از قیمت عرضه اولیه را کاهش دهد. با این وجود پناهیان مدیرعامل بورس کالا روز 28ام آبان ماه در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس وجود ابلاغیه کاهش قیمت محصولات پتروشیمی را رد کرده و گفت: من درباره وجود چنین ابلاغیهای چیزی نشنیدهام. وی در پاسخ به پرسش فارس تاکید کرد: چنین مطلبی حتی به صورت غیر رسمی نیز مطرح نشده و آن را از زبان شما میشنوم. خبرنگار فارس تلاش کرد با محمود خواجهنصیر رئیس اداره امرو بورسهای سازمان بورس به عنوان مقام ناظر بازار سرمایه نیز در این باره گفتوگو کند، اما وی پس از شنیدن پرسش فارس پاسخ آن را به زمان دیگری موکول کرد و با وجود تلاش چندباره خبرنگار فارس از پاسخگویی در این باره امتناع کرد. با وجود تکذیب پناهیان اما شواهد زیادی وجود دارد که تلاش برای مداخله قیمتی از سوی دولت را تایید میکند. مهمترین شاهد در این باره نحوه قیمتگذاری تعداد بسیار زیادی از محصولات پتروشیمی در دو عرضه پیاپی است.

*مثالهایی از دستکاری قیمتها در بورس کالا

بر این اساس شاید بتوان با مقایسه عرضه محصولات پتروشیمی در هفته گذشته و هفته جاری در بورس کالا، دهها مورد را بتوان یافت که دستکاری قیمتها در آنها قابل مشاهده است.
در همه این موارد روی قیمت رقابت شده، قیمتها به سقف 5 درصدی رقابت رسیده و کالای عرضه شده تسهیم به نسبت شده است (مقدار کالای عرضه شده به نسبت تقاضای هر نفر بین متقاضیان تقسیم شده است). این اتفاق به معنای آن است که تقاضا از عرضه بسیار بیشتر بوده و بر این اساس قیمت عرضه بعدی بر اساس مقررات و رویههای بورس کالا باید افزایش مییافته است. ارائه چند مثال واضح در این باره به روشنتر شدن این ادعا کمک میکند. در 17آبان ماه جوش شیرین پتروشیمی شیراز 15 هزار و 2 ریال معامله شد. در عرضه بعدی در 24 آبان ماه جوش شیرین پتروشیمی شیراز که اصولا باید با 5 درصد افزایش قیمت عرضه میشد، با قیمت 14 هزار و 252 ریال عرضه شد. این کالا دوباره با رقایت مواجه و در انتهای تسهیم به نسبت شده است. نسبت تقاضا به عرضه این محصول 5.5 برابر بوده است. سود کاستیک پتروشیمی بندر امام در عرضه 17 آبان 4636 ریال و در عرضه 24 آبان 4404 عرضه شده است. وکیوم باتوم پالایشگاه تبریز در دو تاریخ یاد شده به ترتیب 5640 و 5371 ریال عرضه شده است که کاهش 5 درصدی را به وضوح نشان میدهد. نسبت تقاضا به عرضه این محصول دو برابر بوده است.

در جدول زیر بخشی از این عرضهها در روزهای 17 و 24 آبان ماه قابل مشاهده است.

عرضه 24 آبان نام و تولیدکننده محصول قیمت پایه ابلاغی قیمت عرضه قبلی نسبت تقاضا به عرضه
حلال 402 پالایشگاه تبریز 9,944 10,441 51 برابر وکیوم باتوم پالایشگاه تبریز 5.371 5.640 2 برابر منومر وینیل استات پتروشیمی شازند 28,026 29,501 1.7 برابر جوش شیرین پتروشیمی شیراز 14,252 15,002 5.5 برابر عرضه 17 آبان
نامر و تولیدکننده محصول قیمت پایه ابلاغی قیمت عرضه قبلی نسبت تقاضا به عرضه وکیوم باتوم پالایشگاه اصفهان 5,371 5,640 10 برابر آیزوفید پالایشگاه تبریز 9,680 10,164 9 برابر حلال 402 پالایشگاه تبریز 9,944 10,441 33.7 برابر وکیوم باتوم پالایشگاه تبریز 5,371 5,640 2 برابر

از این دست مثالها در عرضههای هفتههای اخیر بورس کالا به وفور به چشم میخورد که به جز دستکاری قیمت و کاهش مصنوعی قیمتها معنای دیگری ندارد. همانگونه که اشاره شد اتخاذ این رویه به جز مغایرت صریح با قانون رویهای کاملا فساد آور است چنانکه دربار تجربه قبلی، پرونده بورس کالا و سازمان حمایت در مراجع قضایی در حال رسیدگی است. اگرچه رسیدگی سریعتر قضایی به تخلفاتی اینگونه قطعا زمینه را برای تکرار آنها ناهموارتر میکند.

*راه حل افزایش قیمت محصولات پتروشیمی در بازار چیست؟

افزایش بی رویه قیمت بعضی محصولات پتروشیمی در بازار یک مشکل واقعی است. در بعضی موارد قیمت پلیمر داخلی به دو برابر قیمت پلیمر وارداتی حتی با احتساب ارز آزاد رسیده است، اما قیمتگذاری در بورس کالا همانگونه که اشاره شد قطعا اثر معکوسی روی این مشکل خواهد داشت. بخش بزرگی از افزایش قیمت این محصولات در بازار داخل به رفتار بزرگترین عرضهکننده دولتی این محصولات یعنی هلدینگ خلیجفارس باز می گردد. یکی از مشکلات در این زمینه مشخص نبودن وضعیت مالکیت این مجموعه بزرگ است که با تعلل سازمان خصوصیسازی قریب به 6 ماه است نه در مالکیت دولت است و نه به بخش خصوصی واگذار شده است. گام اساسی نخست تعیین تکلیف هلدینگ است.

اما پیش از آن نیز این مشکل تا حدود زیادی قابل رفع است. عامل عمده افزایش قیمت محصولات پتروشیمی عرضه ناکافی این محصولات در بورس کالا است. در واقع عرضهکنندگان تنها بخش کوچکی از تولیدات مجتمعهای پتروشیمی را در بورس کالا عرضه میکنند. این در حالی است که بر اساس قانون آنها موظفند همه تولیدات خود را در بورس کالا عرضه کنند و در این صورت مشکل افزایش قیمت به شکل قابل توجهی حل میشود، اما متاسفانه هیچ یک از نهادهای دولتی مسئولیت نظارت را در این عرصه بر عهده نمیگیرند. یعنی نه شرکت ملی پتروشیمی، نه بورس کالا، نه سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرفکنندگان این مساله را نمیپذیرند که مسئول نظارت بر عرضه کامل محصولات تولیدی پتروشیمیها در بورس کالا هستند. در حالی که از بعد فنی چنین کاری به غایت ساده است و دولت با کنترل خوراک پتروشیمیها می تواند آنها را وادار به عرضه محصولاتشان در بورس کالا کند. با وجود اینکه در این باره تصریح قانونی وجود دارد و این کار برای حمایت واقعی از تولیدکنندگان پاییندستی و مصرفکنندگان قابل ساماندهی است اما دور باطل تصمیمات مخرب سازمان حمایت درباره بازار محصولات پتروشیمی همچنان ادامه دارد. ادامه این چرخه به وضوح نشانگر عیب ساختاری سیستم تصمیمگیری اقتصادی در کشور است.