جنب پــل حــا فظ

[مجيد رادمنش]

یک هفته با تپیکس

نوسانات فرسایشی بورس

دنیای اقتصاد - شروین شهریاری: بورس تهران با نوسان محدود و فرسایشی قیمتها حول یک محدوده مشخص، روزهای آرام و تا حدی کسالتبار را برای فعالان خود رقم زده است. در همین راستا، در هفته جاری، شاخص بورس تهران عقبنشینی اندک 5/0درصدی را به نمایش گذاشت تا بار دیگر، زیان متوسط بازار سهام از ابتدای سال به محدوده 6 درصد نزدیک شود. حاکمیت فضای رکود در عرصه اقتصادکلان از یکسو و عدم اطمینان از تحولات سیاسی آتی بهویژه در حوزه مذاکرات هستهای از سوی دیگر موجب شده تا سهامداران بر خلاف رویه سنتی تابستان ها، احتیاط بیشتر را در دستور کار قرار دهند که نتیجه آن به صورت رکود و کاهش حجم معاملات سهام نمایان شده است. با توجه به پیشبینی عدم تغییر شرایط کلان در حوزههای اقتصادی و سیاسی در کوتاه مدت، انتظار میرود نوسانات محدود قیمتهای سهام حول نرخهای کنونی، محتملترین سناریوی قابل پیشبینی برای بورس تهران در نیمه دوم فصل گرم باشد.



موج جدید رونق در فلزات اساسی

در خلال معاملات روزهای اخیر در بورس تهران توجه معاملهگران به سهام تولیدکنندگان فلزات اساسی (بهویژه سرب و روی) معطوف شده است. این رونق، در اثر افزایش چشمگیر قیمت فلزات ایجاد شده که از حدود سه ماه قبل آغاز و به تازگی شتاب بیشتری به خود گرفته است. در اثر این رونق از ابتدای سال 93 قیمتهای مس، سرب و آلومینیوم در بورس لندن حدود ده درصد و قیمت روی تا 15 درصد افزایش یافته است. در این میان، پیشبینیها درمورد آینده کوتاه مدت (یک ساله) قیمت فلزات اساسی در مورد روی و آلومینیوم مطلوبتر است. این در حالی است که در اصلیترین مصرفکننده فلزات جهان یعنی کشور چین اتفاق خاصی به لحاظ رشد تقاضا و رونق اقتصادی روی نداده است. از همین رو بهنظر میرسد عامل مهم رونق اخیر به سیاستهای انبساط پولی اجرا شده از سوی اقتصادهای توسعه یافته (بهویژه ایالات متحده) مربوط باشد؛ عاملی که موجب شده تا بازار فلزات اساسی نیز از پمپاژ اعتبارات ارزان بینصیب نماند. با عنایت به تداوم سیاستهای مزبور در کوتاهمدت، میتوان نسبت به حمایت یا ادامه افزایش قیمت فلزات اساسی امیدوار بود؛ روندی که برای سهام شرکتهای مرتبط در بورس تهران در سال 93 خبر خوشی تلقی میشود.



خبرهای خوش از بسته ضد رکود

پس از مهار نسبی تورم در سال نخست فعالیت دولت یازدهم، اینک سکانداران دولت جدید متوجه حل مشکل دوم اقتصاد کشور یعنی مبارزه با رکود شدهاند. بر این اساس، حدود دو هفته پیش، بسته جامع سیاستهای مقابله با رکود توسط دولت منتشر شد که حاوی برخی تصمیمات مهم برای اهالی بازار سرمایه است. در یکی از موثرترین سیاستهای اعلام شده، مقرر شده دولت تا پایان سال 93 به طور تدریجی فرآیند مداخله در قیمتگذاری کالاها و سرکوب قیمتی را پایان دهد و تعیین نرخهای عموم محصولات (به جز موارد خاص انحصاری و اساسی) را به مکانیزم عرضه و تقاضا بسپارد. این اقدام یکی از مهمترین مخاطرات بورس تهران در یک دهه اخیر در زمینه پیشبینیناپذیری دخالتهای دولتی در مکانیزم تعیین قیمت کالاها را خاتمه خواهد داد و فصلی جدید در تعیین منافع اقتصادی بنگاهها براساس اصول بازار آزاد و تامین منافع سهامداران را رقم میزند. از سوی دیگر، در بخش سیاستهای بازار سرمایه، شناورسازی نرخ سود برای اوراق مشارکت و نیز اجازه خرید و فروش اوراق به قیمت بازار، یک گام مهم در راستای شکلگیری بازار واقعی اوراق قرضه در ایران (که در نمونههای بینالمللی ابعادی بزرگتر از بازار سهام دارد) تلقی میشود؛ سیاستی که در صورت اجرایی شدن تا پایان سال 93، امکان تامین مالی بنگاهها براساس قواعد ریسک و بازده از بازار سرمایه و جذب سرمایهگذاران جدید به این بازار را فراهم خواهد کرد.



آمار تورم زیر ذرهبین

تعقیب تحولات مربوط به نرخ تورم از آنجا که رابطه مستقیمی با بازده مورد انتظار و نیز نرخ سود بانکی دارد برای فعالان بازار سرمایه حائز اهمیت است. مطالعه آخرین آمارهای منتشر شده از سوی بانک مرکزی نشان میدهد که تورم نقطه به نقطه (تیر 93 نسبت به تیر 92) به 6/14درصد رسیده که کمترین سطح در بیش از 5/3سال اخیر است. این روند نوید افت نرخ تورم میانگین (که اکنون 3/25درصد است و البته بیشتر از تورم نقطه به نقطه مورد استناد رسانهها و دولت هست) به محدوده 20 درصد تا پایان سال را میدهد. با این حال، جزئیات آمار منتشره بیانگر آن است که تورم ماه خرداد در سطح 7/1درصد و تیر ماه معادل 4/1درصد رقم خورده که به ترتیب معادل بالاترین تورمهای ماهانه در یک سال اخیر است و تفاوت مهمی با میانگین نرخ تورم ماهانه از آغاز کار دولت یازدهم تا اول خرداد (یک درصد) دارد. مطالعه آمار ماههای آتی نشان میدهد که آیا این افزایش ناگهانی تورم ماهانه، تنها یک واکنش موقت و قابل انتظار پس از اجرای فاز دوم هدفمندی و افزایش 5 درصدی نرخ ارزهای خارجی در فصل نخست سال 93 بوده است یا آغازگر بازگشت روند افزایش قیمت کالاهای مصرفی به سطوح تاریخی (5/1درصد در هر ماه) خواهد بود؟ پرسشی که پاسخ مثبت به بخش دوم آن، به معنای کمرنگ شدن امیدها برای کاهش نرخ سود سپردههای بانکی در افق میان مدت (سال 94) و عدم رشد نسبتهای ارزشگذاری سهام (بهویژه P/E) در بورس تهران خواهد بود.

[مجيد رادمنش]

آرامش مطلوب دولت در بورس

گروه بورس، همایون دارابی: بورس اوراق بهادار هفته گذشته نیز با ضعف عمومی مواجه بود؛ ضعفی که در نهایت به افت 5/0درصدی شاخص کل منجر شد. در هفته گذشته شاخص کل در نهایت با 384 واحد افت کار خود را به پایان برد تا بهرغم امیدواریهای قابل ملاحظه بازار همچنان با رشد زیان مواجه باشد، طوریکه زیان بازار در انتهای هفته گذشته به 6/5درصد رسید. در حالی که بازار سهام همچنان با زمینگیری شاخص و نامشخص بودن روند بازار مواجه است سخنان رئیسجمهور در سفر استانی به چهارمحال و بختیاری از اهمیت بالایی برخوردار است؛ جایی که رئیسجمهوری شرایط بورس را شرایطی توأم با آرامش و ثبات برای سرمایهگذاری معرفی کرده است. وی در سخنان خود درباره مسائل اقتصادی گفت: امروز نسبت به پارسال ثبات و آرامش بیشتری وجود دارد. امروز مردم دیگر برای خرید ارز خارجی یا سکه حرص نمیورزند. امروز دیگر کسی آنها را بهعنوان ذخیره به خانه و زیرتشک هدایت نمیکند. امروز مردم احساس ثبات میکنند، هم در مغازهها هم در کالاها هم در اجناس و هم در ارز و بورس و نیز در سکه و طلا. این سخنان رئیس دولت در کنار برنامههای دولت برای اعلام لایحه خروج از رکود در هفته آینده نشان دهنده تلاش مضاعف دولت برای حفظ شرایط موجود است. به نظر میرسد پیام سخنان رئیسجمهوری برای فعالان اقتصاد کشور در ماههای آینده تداوم وضع فعلی با امید به بهبود آرام شرایط است؛ آماری که میتواند جغرافیای سرمایهگذاری در کشور را تغییر دهد بهویژه آنکه به نظر نمیرسد در مسائل هستهای نیز گشایش فوری در پیش باشد.



در تحولات سیاسی مهم در هفته گذشته بحث بر سر قرارداد نفتی ایران و روسیه در خبرگزاریها با اخبار ضد و نقیضی همراه بود.برخی حصول توافق در این بخش را نشاندهنده احتمال به مشکل خوردن توافق هستهای با غرب میدانند. در این رابطه معاون امور بینالملل و بازرگانی وزیر نفت با تاکید بر اینکه هیچ گونه توافقی با روسیه برای فروش نفت ایران توسط این کشور انجام نگرفته است، اعلام کرد: جمهوری اسلامی ایران و روسیه صرفا تفاهمنامهای اقتصادی و تجاری امضا کردهاند. در همین حال یک مقام بلندپایه وزارت خزانهداری آمریکا گفته توافق ایران و روسیه در زمینه انرژی بر مذاکرات هستهای ایران و گروه 1+5 اثرات منفی خواهد داشت. این هشدار در پی انتشار گزارشهایی مبنی بر امضای قرارداد تجاری نفتی به ارزش 20میلیارد دلار میان تهران و مسکو مطرح شده است. روز سهشنبه وزارت انرژی روسیه خبرداد با همتای ایرانی خود تفاهم نامه همکاری در صنعت انرژی امضا کردهاند. براساس بیانیه وزارت انرژی روسیه در این قرارداد 5 ساله مسکو به تهران برای فروش نفت کمک میکند و همکاری در «صنعت نفت و گاز، ساختن نیروگاه، شبکههای برق، و تامین ماشین آلات، مواد مصرفی و اقلام کشاورزی» را گسترش میدهد. یک روز بعد از انتشار این بیانیه، دولت روسیه با انتشار بیانیه تازهای اطلاعیه قبلی وزارت انرژی را پس گرفت و به نقل از «الکساندر نواک» وزیر انرژی روسیه در بیانیه مشابهی اعلام کرد مسکو در عین کمک به فروش نفت ایران بخشی از آن را نیز خود میخرد اما «میزان خرید بستگی به تقاضای بازار خواهد داشت». خبرگزاری رویترز به نقل از منابع آگاه هشت ماه پیش گزارش داده بود که ایران و روسیه در حال گفتوگو بر سر یک برنامه نفت در برابر غذا به مبلغ 5/1 میلیارد دلار در ماه هستند. این خبرگزاری گفته بود روسیه روزانه 500هزار بشکه یعنی معادل یکسوم صادرات نفت ایران را در ازای کالاها و تجهیزات روسی خواهد خرید.



در تحولات مرتبط با مسائل هستهای معاونان وزرای خارجه ایران و آمریکا روز گذشته درباره موضوعات مورد اختلاف و بررسی نحوه نزدیک کردن دیدگاههای طرفین در شهر ژنو گفتوگو کردند. سیدعباس عراقچی بعد از پایان این مذاکرات در گفتوگو با خبرگزاری فارس این مذاکرات را «خوب و مفید» توصیف کرد. گفتوگوهای هستهای دوجانبه ایران و آمریکا به ریاست معاونان وزرای خارجه دو کشور ساعت 10 صبح پنجشنبه به وقت محلی (12:30 به وقت تهران) در شهر ژنو آغاز شد. این مذاکرات ساعت 12 به وقت محلی برای صرف ناهار و اقامه نماز هیأت ایرانی متوقف و ساعت 15 دوباره از سر گرفته شد که 2 ساعت به طول انجامید. در تحولات اقتصادی انتظار میرود روز سهشنبه دولت لایحه خروج از رکود را در مجلس رونمایی کند؛ امری که اگرچه انتظار تاثیر فوری از آن بر اقتصاد کشور نمیرود، اما میتواند تکانههایی را در اقتصاد راکد کشور ایجاد کند. در آستانه رونمایی از این لایحه نقدها در مورد آن به صورت جدی در رسانهها منعکس شده است.در همین رابطه سید حمید حسینی، عضو هیاترئیسه اتاق بازرگانی تهران، در گفتوگو با خبرنگار «شانا»، با بیان اینکه تحلیل دولت و بسته پیشنهادی آن برای خروج غیر تورمی از رکود، مورد تایید و قبول اعضای اتاق بازرگانی تهران قرار گرفت، گفت: دولت از طریق بسته پیشنهادی خود خواهان رشد اقتصادی و خروج غیرتورمی از رکود است. وی افزود: بسته پیشنهادی دولت برای خروج از رکود دخالت دولت در امور اقتصادی را محدود میکند که این رویکرد نیز مورد تایید اقتصاددانان کشور است. حسینی تصریح کرد: بسته خروج از رکود باید بتواند مشکلات رکود در عرصه تولید را حل کند تا سیاستهای گذشته که واحدهای تولیدی را در تنگنا قرار داده بود، تکرار نشود. در مسائل اقتصادی همچنین اعلام رشد 30درصد نقدینگی با شگفتی کارشناسان مواجه شده است. در بازارهای جهانی نیز در هفته گذشته رشد ارزش دلار در بازارهای جهانی به کاهش بهای فلزات منجر شد.بهای مس در بازار جهانی به 6هزار و 971دلار رسیده است. بهای سه فلز آلومینیوم، روی و سرب به ترتیب 2هزار و 14دلار، 2هزار و 320دلار، 2هزار و 248دلار رقم خورده است.



در بازار چه خبر بود؟

در روز چهارشنبه معاملهگران شاهد بازاری ضعیف بودند که در آن شاخص کل به میزان 83واحد کاهش یافت و به رقم 74هزار و 13واحد رسید.در حالی که اکثر معاملهگران انتظار رشد بازار را داشتند که البته این امر همچون روزهای قبل محقق نشد و بازار همچنان با رویکرد ضعیف مواجه بود؛ رویکردی که حکایت از کمبود نقدینگی در بازار و همچنین رقابت شدید قابل ملاحظه بازار پول با بازار سرمایه دارد. در بازار روز چهارشنبه در گروه خودرو عضو کارگروه مشترک کمیسیون صنایع مجلس برای بازنگری قیمت خودرو گفت: جلسه مشترک این کارگروه بعد از تعطیلات مجلس و به احتمال زیاد روز یکشنبه این هفته برگزار خواهد شد. نادر قاضیپور در گفتوگو با خبرگزاری فارس در مورد جلسه مشترک کمیسیون صنایع مجلس و شورای رقابت برای بازنگری در قیمت خودرو اظهار کرد: تاکنون چند جلسه در این مورد برگزار شده و ادامه جلسات نیز بعد از تعطیلی مجلس برگزار خواهد شد. وی تصریح کرد: مهمترین موضوع مورد بحث در جلسات مشترک کمیسیون صنایع مجلس و شورای رقابت، تعیین قیمت پایه سال 91 در نرخگذاری جدید خودروها و همچنین برخی آپشنهای اجباری خودروها است. قاضیپور ادامه داد: در صورت نهایی شدن بازنگری در قیمت خودروها، نرخ خودرو حدود 15 درصد کاهش خواهد یافت.



در گروه تجهیزات روز چهارشنبه سخنان دکتر نوبخت در مورد پرداخت مطالبات پیمانکاران به بهبود شرایط این گروه منجر شد. وی گفت: بهعنوان مسوول برنامهریزی کشور اعلام میکنم که 41 هزار میلیارد تومان در سال جاری برای طرحهای عمرانی هزینه خواهیم کرد. وی با بیان اینکه در جلسه روز سهشنبه این هفته هیات دولت مجوز واگذاری سه هزار میلیارد تومان اوراق مشارکت نیز صادر شد، خاطرنشان کرد: بنابراین، دولت تا هفته آینده در مجموع مبلغ 12 هزار میلیارد تومان بابت اجرای طرحهای عمرانی به پیمانکاران پرداخت خواهد کرد. در گروه تصفیه نفت انتظار بازار برای بازگشایی نمادهای پالایشگاهی محقق نشد که این امر احتمالا ناشی از عدم انتشار گزارشهای سهماهه این شرکتها است. در این گروه شایعات اولیه در مورد احتمال موافقت با افزایش بهای روغن موتور به تشکیل صف خرید در برخی از نمادهای این گروه منجر شد. در گروه پتروشیمی پترول در 9 ماهه منتهی به خرداد 93، 173 ریال از سود خود را محقق کرده است که نسبت به دوره مشابه خود در سال گذشته شاهد رشد 97 درصدی هستیم، بخش عمده این رشد ناشی از فروش دارایی سهام پتروشیمی جم بوده است. در گروه سیمانی بحران عراق تاثیر منفی جدی بر صادرات شرکتهای سیمانی به مناطق شمالی و جنوبی عراق گذاشته است. انتظار نمیرود گزارشهای 6ماهه شرکتهای سیمانی صادراتی خبرهای خوبی را نشان دهد. در گروه ساختمانی مسکن شمال غرب در شفافسازی تاکید کرد که همچنان امیدوار است تا پایان سال مالی شرکت بتواند پیشبینی سود شرکت را محقق کند. در گروه فلزی ذوب آهن در اطلاعیهای خاطرنشان کرد حادثه آتشسوزی در حوضچه انبارسازی قطران تاثیری در عملیات شرکت نداشته است.



در گروه بیمهای شرکتهای کوچک و اینک با قیمت اندک سهام مورد توجه بخشی از بازار هستند که این امر به رشد قیمتی برخی نمادها منجر شده است. در این گروه عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به بررسی نحوه قیمتگذاری بیمه در کارگروه اصلاح قانون بیمه شخص ثالث گفت: در این کارگروه مدلهای رهبری بازار، تعیین سقف و کف توسط بیمه مرکزی، قیمتگذاری و تعیین حق بیمه فنی توسط بیمه مرکزی مورد بررسی قرار گرفت. محمدحسین حسینزادهبحرینی، در گفتوگو با خبرگزاری فارس، درباره آخرین بررسیهای این قانون در کارگروه اظهار کرد: این کارگروه تاکنون با همه دستگاههای مرتبط مانند بیمه مرکزی، سندیکای بیمهگران، صندوق تامین خسارتهای بدنی، وزارت کشور، وزارت راه و شهرسازی، نیروی انتظامی، برخی از شرکتهای بیمه، ستاد دیه، قوه قضائیه و دستگاههای دیگر، جلسات متعددی را برگزار کرد. وی افزود: در این جلسات، یک بار قانون فعلی که قبلا به صورت آزمایشی در مجلس شورای اسلامی تصویب شده و تا پایان سال جاری معتبر است با حضور نمایندگان دستگاهها، صاحبنظران مستقل و کارشناسان مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی بررسی شد و با توجه به تجربه حدودا 6 ساله اجرای قانون فعلی، مواردی از آن را که نیاز به اصلاح و تجدیدنظر دارد شناسایی کردیم.



این عضو کمیسیون اقتصادی با اشاره به بحثهایی که درباره مدل تعیین قیمت در کارگروه انجام شده است، گفت: مدلهای رهبری بازار، تعیین سقف و کف توسط بیمه مرکزی، مدل قیمتگذاری دستوری توسط شورای عالی بیمه یا هیات وزیران، تعیین حق بیمه فنی توسط بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران و برخی مدلهای دیگر مورد بررسی قرار گرفت و معایب و مزایای هرکدام از مدلهای مطرح، برای اعضای کارگروه روشن شد. عضو کمیسیون اقتصادی مجلس افزود: مطابق قانون، افرادی که فاقد بیمهنامه هستند یا بیمهنامهشان منقضی شده اگر تصادف کنند، خسارت وارده به شخص ثالث حادثهدیده توسط صندوق پرداخت میشود و البته صندوق موظف است برای دریافت وجوهی که به شخص ثالث پرداخت کرده، به دارنده خودرو یا موتورسیکلت فاقد بیمهنامه مراجعه کند و خسارات وارده را از او بگیرد. در مجموع بازار روز چهارشنبه بازاری ضعیف بود که در نهایت در آن 183میلیارد تومان سهام در بورس و فرابورس معامله شد. این کارنامه در کل هفته با توجه به اینکه در هفته ماقبل بازار تنها سه روز کاری فعالیت داشت منجر به رشد اکثر متغیرهای کمی بازار در هفته گذشته نسبت به هفته ماقبل شد. ارزش معاملات بازار به 663میلیارد تومان رسید که با 10 درصد کاهش مواجه بود. شمار خریداران نیز به 60هزار و 651نفر رسید که 39درصد رشد را نسبت به هفته قبل شاهد بود.

[مجيد رادمنش]

شروع ضعیف بازار در اولين روزهفته

گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار تهران روز گذشته شاهد جو ضعیفی در شروع هفته کاری خود بود. دیروز شاخص کل بورس تحت تاثیر ضعف برخی از نمادهای عمده بازار با کاهش 215واحدی معادل 29/0درصدی مواجه شد تا بازار همچنان شاهد وضعیت نامناسب خود باشد. این افت همچنان معاملهگران را با جو ناامیدی مواجه کرد که مانع از خریدهای قابل ملاحظه سرمایهگذاران شد. در همین حال با افت هفته گذشته بازار سهام و جو نامناسب بازار دیروز تلاشی مجدد برای هماهنگسازی حقوقیهای بازار صورت گرفت که در جریان آن ارگان بنگاههای تامین اجتماعی دیروز با حضور علی صالحآبادی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار درباره وضعیت صندوقها با محوریت حمایت از بازار به مذاکره پرداختند. در تحولات مهم اقتصادی دیگر دیروز اعلام شد که وزارت نفت، وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان خصوصیسازی در بخش واگذاری به تفاهم کلی رسیدند. در بازار دیروز در گروه تصفیه نفت معاون وزیر نفت با تشریح جزئیات راهاندازی سه طرح جدید افزایش ظرفیت تولید بنزین، زمان توقف واردات بنزین را اعلام کرد و گفت: امسال ظرفیت تولید بنزین کشور از مرز 70 میلیون لیتر در روز عبور میکند. عباس کاظمی در گفتوگو با خبرگزاری مهر در تشریح مهمترین طرحهای آماده راهاندازی بنزینسازی در پالایشگاههای موجود نفت کشور، گفت: هماکنون تمامی مراحل ساخت و نصب تجهیزات طرح عظیم بنزینسازی پالایشگاه نفت اصفهان به پایان رسیده است. در گروه مخابرات دیروز همچنان بحث در موردنسل سوم موبایل و عدم صدور مجوز برای همراه اول ادامه داشت؛ در این رابطه معاون شرکت مخابرات ایران گفت: مزیت همراه اول در شمارههای دائمی و مزیت ایرانسل در شمارههای اعتباری است جابهجایی شماره موبایل بین اپراتورها را به شرط حل ایرادات مصوبه ۱۸۶ (پیش شروط دریافت نسل 3) قبول میکنیم.



در گروه بانکی دیروز ضعف بازار و گشایش نماد حقتقدمهای بانک پاسارگاد به ضعف این نماد ارزنده بازار منجر شد. در هفتههای اخیر تقریبا تمامی شرکتهای درگیر با مساله افزایش سرمایه به دلیل کمبود نقدینگی در بازار با مشکلات قابلملاحظهای دست به گریبان بودهاند. در گروه معدنی در حالی که قرار بود دولت از ابتدای سال جاری از صادرات سنگآهن عوارض بگیرد، براساس تازهترین اخبار منتشر شده این تصمیم فعلا منتفی شده و به این ترتیب سنگآهن ایران دست کم تا پایان سال جاری میتواند بدون پرداخت عوارض از کشور صادر شود. به گزارش «ایسنا» اخذ عوارض از صادرات سنگآهن را میتوان جنجالیترین تصمیم دولت یازدهم در حوزه معدن و صنایع معدنی از ابتدای روی کار آمدنش تاکنون دانست. تصمیمی که باعث شد اخبار و گزارشهای زیادی درباره صنعت سنگآهن که توانست در سال گذشته در صدر فهرست کالاهای صادرات غیرنفتی کشور قرار بگیرد منتشر شود. دولت قصد داشت از ابتدای سال جاری از صادرات سنگآهن دانهبندی کشور با هدف تشویق به فرآوری این محصول در داخل عوارض بگیرد. در ابتدا قرار بود از صادرات سنگآهن دانهبندی عوارض 20 درصدی اخذ شده و این رقم طی سالهای آینده بهصورت پلکانی افزایش یابد و از سوی دیگر عوارض صادرات گندله نیز کاهش یابد. با این حال بعدا وزیر صنعت طی نامهای به معاون اول رئیسجمهوری خواستار اعمال عوارض 30 درصدی روی صادرات سنگآهن خام شد. اما در حالی كه همه چیز برای اعمال عوارض روی صادرات سنگآهن آماده شده بود و حتی فعالان صنعت سنگآهن نیز تقریبا از به نتیجه رسیدن تلاشهای خود برای تعویق انداختن تصمیم دولت ناامید شده بودند، ورق در شورای اقتصاد برگشت و درنهایت قرار شد اخذ عوارض از صادرات سنگآهن دست کم تا پایان سال جاری به تعویق بیفتد. آنطور که اعلام شده اصلیترین دلیل به تعویق افتادن عوارض صادرات سنگآهن رکود شدید در بازار جهانی سنگآهن و افت شدید قیمت این محصول بوده است. قیمت جهانی سنگآهن از چندین ماه گذشته تاکنون بهشدت افت کرده و همین عامل باعث شده بسیاری از معادن سنگآهن ایران بهویژه معادن بخش خصوصی در آستانه تعطیلی قرار بگیرند.



در گروه سیمانی رکود ساختوساز و مشکلات صادراتی به عراق موجب مشکلات شرکتهای سیمانی شده است. عرضه محصولات شرکتهای سیمانی در بورس کالا، دپوی 14 میلیون تن سیمان در انبارهای تولیدکنندگان این محصول و احتمال تعطیلی 20 کارخانه تولیدی تا پایان امسال در کنار مشکلات به وجود آمده بر سر راه صادرات سیمان به کشور عراق ازجمله مهمترین مباحث و اخباری است که طی روزهای اخیر پیرامون این صنعت منتشر شده است. در گروه کاشی شرکت کاشی و سرامیک سعدی با 9 میلیارد و 850 میلیون تومان سرمایه در اطلاعیهای خبر از فروش بخشی از زمینهای مازاد خود داده است. «کسعدی» مزایدهای درخصوص فروش حدود 20 هکتار از زمینهای مازاد خود واقع در انتهای اتوبان امام علی، اول جاده قدیم قم، خیابان انبار نفت، روبهروی نفت بهران برگزار کرده است. این شرکت پیش از این برای هر سهم در سال مالی منتهی به 29 اسفند 93 مبلغ 184 ریال سود خالص پیشبینی کرده بود که درصورت انجام این مزایده تعدیل مثبت چشمگیری در انتظار سهامداران شرکت خواهد بود. در مجموع بازار دیروز، بازاری ضعیف بود که در آن شاخص با افت 215واحدی به رقم 74هزار و 398واحد رسید. ارزش معاملات نیز دیروز به 107میلیارد تومان بالغ شد.

[مجيد رادمنش]

بازگشت رونق به بازار

گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار تهران روز گذشته پس از نزدیک به یک هفته شرایط ضعیف، شاهد بازگشت قیمتی و بهبود وضعیت شاخص کل بود. در بازار دیروز معاملهگران پس از مدتها شاهد بهبود 148واحدی شاخص کل بودند تا شاخص با این رشد 2/0درصدی به رقم 74هزار و 547 واحد برسد. در معاملات دیروز در تحولات مهم سخنان رئیسجمهوری در جمع سفرای کشورمان از اهمیت برخوردار بود. این سخنان که در آستانه ارائه لایحه خروج از رکود به مجلس شورای اسلامی بیان شد، بیانکننده وضعیت کلی اقتصاد کشور بود. رئیسجمهوری در این سخنان گفت: تورم نقطه به نقطه را از 45 درصد به 14 درصد رساندیم و تورم را تا پایان سال به زیر 25 درصد خواهیم رساند. رئیسجمهور کشورمان با بیان اینکه برنامه دولت بدون در نظر گرفتن موفقیت یا عدم موفقیت مذاکرات هستهای است، تصریح کرد: در سیاست خارجی اگر محاسبات ما درست نباشد یا هزینه زیادی خواهیم داد یا شکست میخوریم.



وی افزایش سرمایهگذاری و روانسازی روابط تجاری، بانکی و پولی را کار بزرگ سفارتخانهها برشمرد و افزود: در چارچوب اقتصاد مقاومتی از مشکلات عبور خواهیم کرد، اما امروز هیچ کس در دنیا بدون رابطه با دیگران نمیتواند به اهداف خود دست یابد. در همین حال دیروز اظهار نظرها در مورد لایحه خروج از رکود با دقت از سوی معاملهگران دنبال میشد. در یکی از مهمترین اظهار نظرها وزیر صنعت، معدن و تجارت با اعلام جزئیاتی از لایحه 30 مادهای خروج از رکود که دیشب رئیسجمهور به مجلس تقدیم کرد، از تصویب شرایط جدید معافیت مالیاتی تولیدکنندگان خبر داد. به گفته وزیر صنعت، معدن و تجارت، حمایت از سازمان بورس و اوراق بهادار در جهت تامین سرمایه مورد نیاز بنگاههای تولیدی و تسهیل دریافت مالیات از واحدهای تولیدی از جمله دیگر مواردی است که در این لایحه دیده شده است.

[مجيد رادمنش]

یک هفته با تپیکس

افزایش عمق رکود در بازار سهام

گروه بورس- شروین شهریاری: بازار سهام در کلیت خود کماکان با رکودی مزمن و پایدار دست و پنجه نرم میکند. در هفته جاری این وضعیت با سقوط ارزش معاملات به مرز 100 میلیارد تومان در برخی روزها (که معادل 25 درصد روزهای اوج سال گذشته است) وارد فاز عمیقتری شد که نشان از عدم ورود نقدینگی جدید به سمت بازار سرمایه و بیتحرکی معاملهگران دارد. این شرایط البته قرائن خود را در بیرون از بورس نیز دارد؛ جایی که رکود اقتصاد کلان و بیخبری در سیاست خارجی، انگیزه جدیدی برای سرمایهگذاران ایجاد نکرده و اوضاع همچنان بر مدار صبر و انتظار پیش میرود.



دلگرمی سهامداران ساختمانی به پیشنهاد جدید

در اواخر دوران رونق چشمگیر 17ماهه بازار سهام که از نیمه مرداد 91 آغاز شد و در 15 دیماه 92 به پایان رسید، نام یک صنعت پررنگ شد: انبوهسازی. به این ترتیب، سهام این گروه به رغم تعمیق رکود در بازار مسکن مورد هجوم پولهای سرگردان قرار گرفت و به دلیل ارزش بازار نسبتا کوچک، جهش بسیار سریع و اعجابانگیز 80درصدی را در فاصله 30 مهر ماه تا نیمه دیماه سال گذشته تجربه کرد. به دلیل عدم پشتیبانی توجیه بنیادی از این رونق اعجابانگیز، این شرایط، دولت مستعجل بود و سهام این گروه در مدت 6 ماه بعدی به طور متوسط 50 درصد سقوط کرد تا همانطور که در دوران رونق بهترین عملکرد را در مقایسه با رقبا از آن خود کرده بود، در دوران رکود نیز ضرب شستی سخت و دشوار به سهامداران نشان دهد. در یک ماه گذشته، وضعیت سهام این گروه اندکی رو به بهبود گذاشته و رشد حدود 10 درصدی را از حضیض نیمه تیر ماه به ثبت رسانده است. رونق مورد اشاره این بار البته بر مبنای برخی گمانهزنیها از یک تحول بنیادی صورت میپذیرد که عبارت از پیشرفت پیشنهاد وزارت مسکن مبنی بر تشکیل صندوقهای پسانداز مسکن در بانکها و اعطای تسهیلات 75 تا 80 میلیونی به متقاضیان خرید ملک است.



براساس این پیشنهاد که با جلب موافقت بخشهای دیگری از دولت از جمله بانک مرکزی به مرحله اجرایی نزدیکتر شده، متقاضیان خرید مسکن میتوانند با سپردهگذاری در بانکهای تجاری (و نه فقط بانک مسکن) در مدت کمتر از یک سال به میزانی بیش از سپرده خود وام خرید مسکن دریافت کنند. این پیشنهاد در ابتدا با انتقاداتی در زمینه احتمال ایجاد کسری و فشار بر منابع بانکها و نیز ایجاد موج سوداگرانه در بازار مسکن مواجه شد، اما آن طور که از قرائن پیدا است، حامیان طرح در وزارت مسکن، در به کرسی نشاندن استدلالهای خود، موفق شده و احتمالا این طرح ظرف ماههای آتی در بانکهای کشور اجرایی خواهد شد. با توجه به رکود فراگیر در بازار املاک و درگیر بودن اکثر شرکتهای ساختمانی بورس در پروژههای انبوهسازی، اجرایی شدن این پیشنهاد میتواند مشکل سنتی صنعت ساختمان را مبنی بر کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش که اخیرا تعمیق شده تسکین بخشد و بستر ایجاد تحرک اقتصادی در انبوهسازان و سایر بخشهای اقتصادی مرتبط با صنعت ساختمان را ایجاد کند. شاخص صنعت انبوهسازی در هفته جاری تحت تاثیر اخبار مزبور سهدرصد افزایش یافت.



روزگار ناخوش صندوقها

صندوقهای سرمایهگذاری مشترک بهعنوان ابزاری مناسب برای سرمایهگذاری افراد غیرحرفهای در بورس شناخته میشوند. این باور عمومی، در کنار عملکرد خیرهکننده این صندوقها بهویژه در دوره رونق شتابان بازار سهام (از مرداد 91 تا دی ماه 92)، موجب هجوم سنگین سرمایهگذاران حقیقی برای خرید واحدهای سرمایهگذاری صندوقهای مزبور شد، ولی با تغییر روند بازار و ورود به فاز منفی، وضعیت دگرگون شد. کارنامه یک سال اخیر صندوقها نشان میدهد که مدیران اغلب صندوقهای سرمایهگذاری برای مواجهه با شرایط دشوار آمادگی نداشته و از همین رو در فاز نزولی، عملکردی بهمراتب ضعیفتر از متوسط بازار داشتهاند. در همین راستا، در بین 59 صندوق مشترک فعال در سهام در یک سال اخیر تنها 22 درصد صندوقها (13 صندوق) عملکردی بهتر از متوسط بازار (حدود 27 درصد) داشتهاند و مابقی نتایجی ضعیفتر را به نمایش گذاشتهاند. در واکاوی دلایل این امر میتوان به عملکرد بیمحابای این نهادهای مالی در اواخر دوره رونق اخیر بورس (پاییز 92) اشاره کرد؛ دورهای که اغلب صندوقها به محض ورود نقدینگی جدید اقدام به خرید سهام به نرخهای گران روز میکردند و در این میان، حتی برخی صندوقها با استفاده از اعتبار اخذ شده از شرکتهای کارگزاری با روش اهرمی به سرمایهگذاری میپرداختند.



علاوهبر این، افزایش سریع منابع، موجب گرایش برخی صندوقها به سمت سهام کوچک و فاقد توجیه بنیادین شد که تنها با جریان تزریق مستمر پول هر روز صعود بیشتری را تجربه میکردند. این استراتژیها طبیعتا تنها در بازار صعودی کارآمد بود و با ورود بورس به رکود، نتایج تلخ این رویکرد پرریسک آشکار شده است. به این ترتیب، با سقوط 16درصدي شاخص کل از نقطه اوج، ارزش منابع تحت مدیریت صندوقهای سهام حدود 50 درصد کاهش یافته است که بر موج سنگین ابطال واحدهای سرمایهگذاری توسط سهامداران حقیقی با تحمل زیان دلالت دارد که از هراس سقوط بیشتر، راه خروج از بورس را پیش گرفتهاند. به نظر میرسد با درس گرفتن از تجربه اخیر، مدیران صندوقهای سرمایهگذاری مشترک باید نسبت به تدوین یک استراتژی دقیق مبتنی بر رعایت اصول محافظهکاری در سرمایهگذاریها اقدام کنند تا در مواجهه با فراز و فرودهای آتی بازار سهام بتوانند به رسالت اصلی خود که تامین بازدهی منطقی برای سرمایهگذاران غیرحرفهای با تحمل ریسک معقول است، موفق شوند.



پیامد عدم مهار اژدهای نقدینگی برای بازارها

انتشار آمار رشد نقدینگی بیش از 30 درصدی در 12ماهه منتهی به آغاز تابستان 93 نکتهای نیست که بتوان به سادگی از کنار آن گذشت. این رشد قابل توجه که حتی با فرض کنار گذاشتن آمار موسسات مالی و اعتباری جدید از میانگین بلندمدت اقتصاد ایران (25 درصد سالانه پس از انقلاب) نیز بالاتر است، با وجود برقراری سیاستهای انضباطی دولت یازدهم در زمینه مهار پایه پولی و احیای استقلال بانک مرکزی روی داده است. سیاستهای مزبور البته با واریز معادل ریالی بخشی از ارزهای نفتی در اسفندماه گذشته توسط بانک مرکزی به حساب خزانه (که منجر به افزایش 12 درصدی پایه پولی کل کشور شد) و نیز عدم انتشار مجدد اوراق مشارکت 6 ماهه بانک مرکزی (که در بهمن گذشته به ارزش 2200 میلیارد تومان به فروش رفت) تا حدی کمرنگ شده و نشان از تسهیل سیاستهای دولت درخصوص کنترل پایه پولی (بهعنوان موتور محرک ایجاد نقدینگی) دارد. رشد اخیر نقدینگی و تداوم احتمالی افزایش آن با شتاب بالا، براساس تجربیات گذشته، توقف افت نرخهای تورم و ایجاد انگیزههای سوداگرانه در بازار داراییها با یک فاز تاخیر را در پی دارد؛ وضعیتی که در کنار کاندیداهای سنتی جذبکننده نقدینگی نظیر املاک و مستغلات، طلا و ارز، زمینهساز رونق بورس ناشی از تداوم تورم و به تبع آن رشد متناسب درآمد و سودآوری شرکتهای بورسی متناسب با افزایش نرخ کالاها و خدمات خواهد بود.

[مجيد رادمنش]

گرایش معاملهگران به سهام کوچک

گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار تهران هفته گذشته همچنان با شرایط ضعیفی همراه بود که در نهایت به افت 215 واحدی شاخص در هفته گذشته منجر شد. هفته گذشته جو ضعیف بازار سهام همچنان ادامه داشت؛ جوی که بخش عمده آن ناشی از تداوم کمبود نقدینگی در بازار سهام است. در همین حال بازار سهام هفته گذشته همچنان نیم نگاهی به تحولات کلان داشت؛ جایی که انتظار میرود بتواند تاثیراتی بر بازار داشته باشد. در بازار سهام در کنار تحولات کلان به دلیل کمبود نقدینگی، گرایش آشکاری به شرکتهای کوچک به نمایش گذاشته است. از دیدگاه معاملهگران شرکتهای بزرگ به دلیل کمبود نقدینگی و فروشهای گسترده حقوقیها و صندوقها با عدم تحرک قیمتی مواجه هستند اما شرکتهای کوچک با اتکا به سهام اندک خود و فعالیت سهامداران حقیقی رفتار بهتر قیمتی را نشان میدهند. در این شرایط هرچند نگرانی از ارزندگی و رخداد حباب قیمتی در بازار سهام ممکن است به چشم بخورد، اما در کوتاهمدت حرکت شرکتهای کوچک میتواند به ماندگاری سرمایهگذاران در بازار کمک کند. از این رو به رغم شرایط نامناسب شاخص در هفته برخی از شرکتهای کوچک بازدهیها را به همراه داشتند. در بازار سهام در تحولات سیاسی معاملهگران در انتهای هفته شاهد ایراد سخنان مهم مقام معظم رهبری بودند که خط مشی دیپلماسی کشور را در ماههای پیشرو تعیین میکرد.



در همین حال در تحولات اقتصادی انتظار برای ارائه لایحه خروج از رکود به مجلس شورای اسلامی وجود دارد؛ لایحهای که تحت تاثیر حواشی مربوط به استیضاح وزیر علوم قرار گرفته است. در آستانه ارائه این لایحه به مجلس شورای اسلامی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به تشابه 70 درصدی بسته خروج از رکود دولت با طرح حمایت از تولید مجلس گفت: در تنظیم سیاستهای اقتصادی تیم دولت هماهنگ عمل میکند، اما ناهماهنگیهایی در اجرا وجود دارد که باید مرتفع شود. محمدرضا پورابراهیمی در گفتوگو با خبرگزاری فارس با اشاره به بسته خروج از رکود دولت اظهار کرد: دولت بخشی از آنچه را در راستای اقدامات کوتاه مدت انجام میشود در بسته و لایحه ارائه کرده است و برخی موضوعات نیاز به تغییر ساختار دارد که باید در بلندمدت انجام شود. عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه لایحه پیشنهادی دولت همان طرحی است که در کمیسیون حمایت از تولید مجلس بررسی میشد، تاکید کرد: این همان موضوعاتی است که یک سال پیش نمایندگان در مجلس و کمیسیونهای مختلف بررسی کردند و اکنون در جریان است. وی ادامه داد: 60 تا 70 درصد لایحه دولت همان احکام قبلی است و مابقی مباحث جدید است که قابل توجه به نظر میرسد. پورابراهیمی با طرح این سوال که آیا خروج از رکود آن هم به صورت غیرتورمی امکانپذیر است یا خیر، گفت: مبنای اقتصادی و تناقض خروج از رکود بدون افزایش تورم بهعنوان چالشهای اصلی مطرح است و نیز نگاه متفاوت دولت از دیگر موضوعات به نظر میرسد. این نماینده مجلس با بیان اینکه گفته میشود تیم اقتصادی دولت هماهنگ است، تصریح کرد: به نظر میرسد در حوزه اجرا تفاوت وجود دارد که مشهود است و در بحث نرخ ارز تفاوت نگاه وزیر اقتصاد با رئیس کل بانک مرکزی مشاهده شد که به هیچ وجه هماهنگ نیست. عضو کمیسیون اقتصادی مجلس تاکید کرد: همچنین در بحث نرخ سود سپرده بانکی و خروج و ورود شرکتهای پتروشیمی در بورس کالا دیدگاهها کاملا متفاوت است.



وی با اشاره به اینکه در تنظیم سیاستهای اقتصادی تیم دولت هماهنگ عمل میکند، بیان کرد: اما ناهماهنگی در اجرا وجود دارد که باید مرتفع شود. پورابراهیمی درخصوص حمایت از تولید و اینکه 60 درصد تسهیلات بانکها باید به تولید برسد، یادآور شد: اینکه بانکها مکلف به پرداخت تسهیلات شوند نامتوازن است زیرا شرایط بانکهای دولتی و بخش خصوصی متفاوت است و در عین حال نیز پرداخت تعهدات و مصارف بانکها اکنون بیشتر از گذشته شده است. این نماینده مجلس با اشاره به اینکه راهکار افزایش توان وام بدهی بانکها در ایران به عوامل متعددی برمیگردد، تصریح کرد: افزایش سرمایه بانکها را در بانکهای دولتی میتوان تکلیف کرد اما بانک خصوصی را نمیتوان مکلف کرد. تا زمانی که نتوانیم افزایش سرمایه بانکها را به حد مطلوب برسانیم امکان تحقق افزایش قدرت وامدهی بانکها وجود ندارد. پورابراهیمی افزود: امروز بعد از دو سال که یک سوم از ارزش پول ملی کاهش یافته است معادل 3 برابر منابع بانکی نیاز داریم که برابر سال 91 تسهیلات پرداخت کنیم. وی تاکید کرد: به نظر ابهاماتی در بسته وجود دارد که باید رفع شود. در همین حال با نزدیکی به پایان مرداد ماه بهعنوان آخرین مهلت بانکها برای کاهش سود بانکی، رقابت سختی بین بانکها برای جمعآوری سپردهها پیش از پایان این مهلت در جریان است. در همین حال مدیران بانکی نیز عملا با اشاره به مشکلات موجود در نظام بانکی هر گونه کاهش سود بانکی را دور از دسترس دانسته و کمبود نقدینگی در نظام بانکی را دلیل رقابت کنونی میدانند. مسوولان بانکی و اقتصادی کشور در حالی معتقد به بازنگری و کاهش مجدد نرخ سود تسهیلات و سپردهها هستند که سودهای تعدیل شده اخیرا نیز به طور کامل از سوی نظام بانکی اجرا نمیشود. بر همین اساس ولیالله سیف، رئیس کل بانک مرکزی در گفتوگو با «ایسنا»، با اشاره به بازنگری در نرخ سود سپردهها و تسهیلات گفت: مسلما با توجه به روند کاهشی تورم نرخ سود سپردهها و تسهیلات نیز رو به پایین است. وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اختلاف بین سود سپردهها و تسهیلات اظهار کرد: حتما بین نرخ سودها فاصلهای وجود دارد که ساختار جدید آن تعریف خواهد شد و اکنون قابل پیشبینی نیست.



نگرانی جدید بازار

در همین حال با ارائه لایحه خروج از رکود، نگرانی از فروش دارایی بانکها در بازار سرمایه در حال پدید آمدن است. پیشبینی فروش سالانه تا 30 درصد اموال مازاد بانکها این گمانهزنی را ایجاد کرده است که بانکها در خوشبینانهترین سناریو از خرید سهام در بازار خودداری کرده و در صورت عرضه سهام موجود در پرتفوی میزان عرضه در بازار افزایش خواهد یافت؛ در همین شرایط مدیرعامل بانک ملی ایران با اعلام اینکه دولت قول داده تا بدهی خود به بانکها را ساماندهی کند، گفت: بهزودی فهرست شرکتهای این بانک برای فروش، اطلاعرسانی عمومی میشود. به گزارش پولنیوز، عبدالناصر همتی در حاشیه همایش تبیین سیاستهای اقتصادی دولت برای خروج از رکود در جمع خبرنگاران گفت: آماده هستیم تا حد توان و امکانات خود برای خروج اقتصاد از رکود به دولت کمک کنیم و متناسب با تقاضاهای واقعی برای داراییها و املاک خود آنها را برای فروش عرضه خواهیم کرد. مدیرعامل بانک ملی ایران اظهار کرد: دولت قول داده است بدهی خود به بانکها را ساماندهی کند و امیدواریم بخشی از بدهی بانکها به بانک مرکزی از این طریق تسویه شود که خیلی خوب است و استقبال میکنیم. وی افزود: بخشی از شرکتها و داراییهای خود را میفروشیم که در حال برنامهریزی است اما بخشی از این داراییها و شرکتها جزو اموالی است که دولت، بابت بدهیهای خود در سالهای گذشته به ما داده که اگر قابلیت فروش میداشت، حتما میفروخت. همتی گفت: بنابراین بخشی از این شرکتها و داراییها زیان ده بوده و در حدی نیست که فروخته شود.



مدیرعامل بانک ملی ایران بیان کرد: برای نمونه بابت بدهیهای طرح توسعه صنعت نیشکر مجبور شدیم بخشی از سهام آن را خریداری کنیم که پروژه بسیار عظیمی با 150 هزار هکتار از زمینهای استان خوزستان است که 40 درصد سهم آن به بانک ملی تعلق دارد و نمیتوانیم آن را رها کنیم و هر خریداری که با قیمت منصفانه متقاضی باشد، آماده واگذاری هستیم. وی گفت: بهعنوان بزرگترین بانک کشور اعلام میکنم بهزودی فهرست شرکتها برای فروش اطلاعرسانی عمومی میشود و البته شرکتهای بسیار خوبی هم داریم که امیدواریم با تجهیز منابع خود بتوانیم نقش خود را در خروج از رکود تورمی اقتصاد ایفا کنیم. همتی اظهار کرد: البته بانک ملی ایران فاصله کمی با معیار مشخص شده در بانک مرکزی برای شرکت داری دارد و هر ماه مزایده املاک خود را داریم که متناسب با تقاضا فروخته میشود و برای یک نمونه اخیرا املاکی به ارزش 400 میلیارد تومان عرضه کردیم که 10 درصد آن فروخته شد. وی اطمینان داد: حتما نقدینگی حاصل از فروش اموال و داراییها را در خدمت تولید قرار خواهیم داد. در تحولات اقتصاد جهانی قیمت فلزات به دلیل رشد ارزش دلار با افت همراه شده است. بهای مس در بازار جهانی به 6هزار و 885دلار بالغ شده است. بهای سه فلز آلومینیوم، سرب و روی نیز به ترتیب 2 هزار و پنج دلار، 2 هزار و 206 دلار و 2 هزار و 295 دلار رقم خورده است.

[مجيد رادمنش]

شروع ضعیف هفته بازار سهام

گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار تهران روز گذشته شاهد افت شاخص در شروع هفته کاری بود. در بازار دیروز معاملهگران شاهد افت 42/0درصدی شاخص معادل 312 واحد بودند تا شاخص در رقم 74 هزار و 51 واحد در انتظار افت به زیر مرز 74هزار واحد باشد. از دیدگاه کارشناسان توجه معاملهگران به شرکتهای کوچک و عدم توجه به شرکتهای بزرگ موجب سرعت گرفتن افت شاخص شده است. در همین حال نگرانی جدی نیز در مورد روند مذاکرات اتمی در بازار وجود دارد. در روزهای اخیر احتمال شکست مذاکرات اتمی در مهلت 4 ماهه پیش رو تقویت شده است. در همین حال کارشناسان در مسائل سیاسی چشم به انتهای هفته دارند؛ جایی که آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد که یوکیو آمانو برای دیدار با مقامات ایرانی روز یکشنبه وارد تهران خواهد شد. به گفته مقامات سازمان بینالمللی انرژی اتمی، این دیدار در راستای پیشبرد گفتوگوها و همکاریهای میان ایران و آژانس صورت میگیرد.



دیروز در تحولات اقتصادی بحث در مورد نرخ سود بانکی و احتمال کاهش آن همچنان ادامه داشت. جایی که معاون اقتصادی بانک مرکزی با تاکید بر اینکه نمیتوان تنها تورم نقطه به نقطه را مبنای تعیین نرخ سود قرار داد، گفت: بانک مرکزی برای تعیین نرخ سود، تورم میانگین، نقطه به نقطه و ماهانه را مبنا قرار میدهد. معاون اقتصادی بانک مرکزی تصریح کرد: شاخصی که بهطور استاندارد تورم را مدنظر قرار میدهد، تورم میانگین 12 ماهه است و از آنجا که جریان ورود و خروج سپرده به بانکها در ماههای مختلف سال جریان دارد، عملا این شاخص برای تصمیمگیری ملاک عمل است چرا که بهتر میتواند کاهش ارزش پول را پوشش دهد. در گروه دارویی دیروز، رئیس سازمان غذا و دارو از احتمال افزایش قیمت دارو در نیمه دوم سال خبر داد تا به این واسطه تولید داخل با توجه به تورم ضربه نخورد. در گروه خودرویی دیروز اکثر نمادها با کاهش قیمت همراه بودند در این گروه با اظهارات جدید رئیس شورای رقابت و وزیر صنعت، معدن و تجارت مبنی بر عدم تغییر قیمتهای اعلامی برای خودروهای داخلی، گره قیمتگذاری خودرو در کشور کورتر شده است. همچنین محمدرضا نعمتزاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز با بیان اینکه با کاهش قیمت خودرو مخالفیم، اظهار کرد: از نظر ما میزان افزایش قیمت خودروها ناچیز بوده و دلیلی برای کاهش قیمت این محصول وجود ندارد.

[مجيد رادمنش]

شاخص در کانال 73 هزار

گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار تهران دیروز نیز در دومین روز کاری هفته شاهد تداوم افت بود. شاخص بورس دیروز با افت 13/0درصدی معادل 98/4واحد مواجه شد و به زیر مرز 74هزار واحد رسید. شاخص دیروز در نهایت رقم 73هزار و 952واحد را تجربه کرد. دیروز همچنان بازار شاهد توجه معاملهگران به نمادهای کوچک بود، امری که موجب شده است شاخص تحت فشار کاهشی شرکتهای بزرگ قرار گیرد. در تحولات مهم بازار دیروز تحت تاثیر تصویب یک فوریت لایحه خروج از رکود دولت در مجلس بود. دکتر طیبنیا، وزیر اقتصاد با حضور در مجلس به دفاع از طرح دولت پرداخت که این امر به تصویب یک فوریت این لایحه در مجلس شورای اسلامی منجر شد. انتظار میرود به زودی بازار سرمایه تحت تاثیر مباحث مجلس در مورد مفاد این لایحه قرار گیرد به ویژه آنکه دو موضوع سود بانکی و جایگاه بازار سرمایه در اقتصاد کشور در این لایحه جایگاه مهمی دارد. در بازار دیروز همچنین جلسه هیات عالی واگذاری با حضور وزرای اقتصاد، نیرو، دادگستری، نمایندگان مجلس و رئیس سازمان خصوصیسازی برگزار و مقرر شد سازمان خصوصیسازی با کارگروه وزارت نیرو برای واگذاری شرکتهای توزیع نیروی برق به دو صورت همراه با تاسیسات یا بدون آن وارد مذاکره شود. عبدالله پوریحسینی، رئیس سازمان خصوصیسازی گفت: تا قبل از سال 1370، حاکمیت و بهره برداری شبکه توسط شرکتهای برق منطقهای که دولتی بودند صورت میگرفت اما از سال 1370 تا 1386 توزیع توسط بخش غیردولتی اداره میشد. وی با بیان اینکه پس از اجرای سیاستهای کلی اصل 44 قانون اساسی گزینههای مختلفی مانند واگذاری با دارایی یا بدون آن مطرح شد، گفت: براساس نتایج این جلسه، سازمان خصوصیسازی با کارگروه وزارت نیرو برای واگذاری شرکتهای توزیع نیروی برق به دو صورت همراه با تاسیسات یا بدون آن وارد مذاکره خواهد شد.



در بازار دیروز در گروه شیمیایی شرکت سرمایهگذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین با 2 هزار و 900 میلیارد تومان سرمایه در سال مالی منتهی به 31 اردیبهشت 93 برای هر سهم شرکت اصلی و تلفیق به ترتیب مبلغ هزار و 230 و هزار و 214 ریال سود خالص محقق کرده که در مقایسه با گزارش قبلی 3 و 6 درصد افزایش داشته است. عملکرد «تاپیکو» در سال مالی 93 نسبت به سال مالی قبل با رشد 48 درصدی سود حاصل از سرمایهگذاری، 538/1درصدی سود حاصل از فروش سرمایهگذاری، 116 درصدی جمع درآمدها و 119 درصدی سود خالص هر سهم روبهرو بوده است. این شرکت که برای هر سهم در سال مالی 94 مبلغ هزار و 37 ریال عایدی خالص پیشبینی کرده در سال مالی 93 حدود 40 تومان از سود خالص هر سهم را از محل فروش سرمایهگذاریها (عمدتا سهام پتروشیمی جم و پالایش نفت اصفهان) بهدست آورده است. در گروه حملونقل دیروز دریایی سینا با صف خرید همراه شد. مدیرعامل شرکت دریایی و بندری سینا با بیان اینکه فعلا در بندر انزلی فعالیتی نداریم، گفت: مناقصه جذب اپراتورهای بندر شهید رجایی برای سال 93 در آینده نزدیک توسط سازمان بنادر برگزار میشود که امسال نیز حتما در این مناقصه شرکت میکنیم. محمد رمضانیان در گفتوگو با خبرگزاری فارس با بیان اینکه در حال حاضر در چهار بندر تجاری کشور فعال هستیم، گفت: در بنادر بوشهر و نوشهر اپراتوری بندر را بر عهده داریم. وی ادامه داد: در بندر شهید رجایی نیز بهعنوان اپراتور دوم این بندر فعالیت میکنیم ضمن آنکه در بندر امام خمینی(ره) ترمینال داریم. مدیرعامل شرکت دریایی و بندری سینا با بیان اینکه عملکرد سازمان بنادر و دریانوردی در چند وقت اخیر مطلوب بوده است، افزود: تا پایان سال بهعنوان پورت اپراتور در بندر شهید رجایی فعال هستیم و از نظر تخلیه و بارگیری مشکلی نداریم. رمضانیان با اشاره به اینکه مناقصه جذب اپراتورهای بندر شهید رجایی برای سال 93 در آینده نزدیک توسط سازمان بنادر و دریانوردی برگزار میشود، افزود: امسال نیز حتما در این مناقصه شرکت خواهیم کرد. وی همچنین درباره ورود به اپراتوری در بندر انزلی اظهار کرد: فعلا چنین چیزی صحت ندارد اما در حال توسعه فعالیتهای خود هستیم. در گروه سرمایهگذاری، نماد سرمایهگذاری میراث فرهنگی با رشد 23درصدی به تابلو بازگشت. در گروه بیمه دیروز مجمع عمومی فوق العاده بیمه رازی با تصویب افزایش سرمایه شرکت برگزار شد. براساس تصمیم مجمع، سرمایه این شرکت از مبلغ 625 میلیارد ریال به 2000 میلیارد ریال رسید. این افزایش سرمایه از محل آورده و مطالبات است. در گروه پتروشیمی براساس اعلام صورت گرفته 18درصد پتروشیمی مرجان به شرکت سرمایهگذاری تامین اجتماعی نیروهای مسلح و 16درصد به تاپیکو رسید. در مجموع بازار دیروز بازاری منفی بود که در آن 242میلیارد تومان سهام در بورس و فرابورس معامله شد.

[مجيد رادمنش]

احتمال راهاندازی بازار برتر

گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار دیروز همچنان رو به کاهش بود، جایی که شاخص کل هر چند اندک اما به میزان 45واحد دیگر عقب نشست. با این افت شاخص برای سومین روز پیاپی در هفته جاری کارنامهای منفی به جای گذاشت. شاخص دیروز در 73هزار و 906واحد به کار خود پایان داد تا نگاهها به معاملات امروز و چهارشنبه باشد؛ جایی که انتظار میرود کاهش قیمتها فرصت بازگشتی محدود را در بازار ایجاد کند. در بازار دیروز همچنان شرکتهای کوچک صدر بازار را در دست داشتند. این در حالی بود که شرکتهای بزرگ همچنان در انتظار نقدینگی قابل ملاحظه برای غلبه بر عرضههای موجود هستند. دیروز در تحولات مهم معاملهگران شاهد تقویت احتمال راهاندازی بازار برتر در بورس بودند در این بازار شرکتها از محدودیتهايی نظیر حجم مبنا و دامنه نوسان 4درصدی رها شده و احتمال ارائه قراردادهای آپشن و آتی در مورد آنها وجود دارد. انتظار میرود این بازار بتواند معضل صف خرید و صف فروش در نمادهاي عمده را تا حد زیادی کاهش دهد. در بازار دیروز در تحولات کلان بحث در مورد رشد نقدینگی و تورم آن مورد توجه بود، با آنکه دولت مهار نقدینگی را در دستور کار قرار داده و رشد 30درصدی نقدینگی در سه ماه نخست امسال پرسشهایی را ایجاد کرده است. در این رابطه ولیالله سیف در گفتوگو با خبرگزاری فارس، در پاسخ به این سوال که چرا با وجود تاکیدات فراوان شما و مجموعه مدیریتی بانک مرکزی نرخ رشد نقدینگی در 12 ماه منتهی به خرداد امسال به 7/30 درصد (2/27درصد بدون احتساب آمار موسسات جدید پولی) رسیده است و آیا این پدیده هدف کنترل تورم را مخدوش نخواهد کرد، اظهار کرد: تمام تلاش بانک مرکزی این است که یک حرکت منطقی و متعادل در کنترل نقدینگی و سایر متغیرهای پولی پیش بگیرد و دچار افراط و تفریط نشود.



در گروه خودرویی دیروز رئیس هیات تحقیق و تفحص از خودروسازان با بیان اینکه کمیته بازنگری قیمت خودرو هنوز اطلاعات مورد نیاز خود را از خودروسازان دریافت نکرده است، گفت: خودروسازان برای ارسال اطلاعات به کمیته بازنگری خودرو فقط این هفته فرصت دارند. در گروه بانکی دیروز همچنان ضعف عمومی بر این گروه حاکم بود. دیروز اعلام شد: شرکت تامین سرمایه امین در نظر دارد 67.1 میلیون سهم معادل 67/1 درصد از سهام بانک حکمت ایرانیان را به قیمت پایه هر سهم معادل قیمت بسته شدن سهام در روز قبل از عرضه به اضافه 15 درصد واگذار کند. این بلوک متعلق به سبد سرمایهگذاری بانک گردشگری تحت مدیریت شرکت تامین سرمایه امین بوده و سه شنبه 28 مرداد در بازار پایه به فروش میرود. همچنین در این روز شرکت کارگزاری امین آوید 67.5 میلیون سهم معادل 68/1درصد از سهام بانک حکمت ایرانیان را با شرایط و قیمت پایه مشابه روی میز فروش میگذارد. این بلوک به سبد تامین سرمایه امین تحت مدیریت شرکت کارگزاری امین آوید تعلق دارد. این گزارش میافزاید: در روز شنبه 8 شهریور نیز 58.2 میلیون سهم شرکت سرمایهگذاری اقتصاد نوین به ارزش 133.8 میلیارد ریال و به قیمت پایه هر سهم 2300 ریال در بازار پایه به فروش میرود؛ بلوک 27/7 درصدی سرمایهگذاری اقتصاد نوین توسط شرکت سرمایهگذاری ساختمان ایران و با شرایط یکجا و نقد طبق رویه جاری تسویه پایاپای عرضه و شرکت کارگزاری تدبیرگر سرمایه هم بهعنوان کارگزار عرضهکننده محسوب میشود. بلوک سرمایهگذاری اقتصاد نوین در صورت فروش میتواند 140ریال به سود و «ساخت» اضافه كند. در گروه شیمیایی براساس آخرین اطلاعات مندرج در سایت کدال، درآمد هر سهم شرکت نیروکلر برای سال مالی منتهی به 31 شهریور ماه سال 93 به میزان 280 ریال برآورد شده این در حالی است که درآمد هر سهم براساس عملکرد واقعی 3 ماهه منتهی به 31 خرداد ماه سال جاری به میزان 141 ریال بوده و در نتیجه «شکلر» توانسته 50 درصد بودجه خود را طی این مدت پوشش دهد.



در گروه دارویی اعلام افزایش قیمت قریبالوقوع داروها موجب تقویت معاملات این گروه شد. در گروه فولادی معاون امور معادن و صنایع معدنی ایران اعلام کرد: از این پس واردات شمش فولاد فقط با ارز متقاضی انجام میشود. به گزارش «ایرنا» از شبکه اطلاعرسانی تولید و تجارت ایران، جعفر سرقینی با بیان اینکه به منظور تقویت زنجیره ارزش افزوده در صنعت فولاد از این پس واردات شمش و مقاطع فولادی با ارز متقاضی امکانپذیر است، گفت: واردات ورق فولادی از این موضوع استثنا شده است. معاون امور معادن و صنایع معدنی ایران همچنین اظهار کرد: واردات آهن قراضه و گندله سنگآهن با ارز مبادلهای انجام میپذیرد. این امر فشار نقدینگی بیشتری را به شرکتهای فولادی وارد خواهد ساخت. در گروه سیمانی صادرات سیمان پورتلند (بجز سیمان سفید) در چهار ماهه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته 38 درصد کاهش یافته است. به گزارش «ایسنا»، در چهار ماهه نخست امسال سه میلیون و 921 هزار تن سیمان پورتلند بهجز سیمان سفید به ارزش 223 میلیون دلار از کشور صادر شده است. براساس این گزارش، صادرات این محصول بیش از 2 درصد از کل صادرات کشور را شامل میشود که برایناساس قیمت متوسط هر کیلو سیمان 0.1 دلار ارزیابی میشود و در صورتی که قیمت متوسط دلار در این مدت 3200 تومان در نظر گرفته شود، قیمت هر کیسه سیمان پورتلند صادراتی برابر 16 هزار تومان است. این در حالی است که در مدت مشابه سال گذشته چهار میلیون و 703 هزار تن سیمان به ارزش 362 میلیون دلار از کشور صادر شد مقایسه آمار گمرک حاکی از آن است که صادرات این نوع سیمان در این مدت نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیش از 38 درصد به لحاظ ارزش کاهش داشته است. در مجموع بازار دیروز بازاری منفی و کم فروغ بود که در آن ارزش معاملات در دو بازار بورس و فرابورس به 237میلیارد تومان بالغ شد.

[مجيد رادمنش]

یک هفته با تپیکس

خیمه گسترده رکود در بورس

گروه بورس- شروین شهریاری: بازار سهام با تجربه افت شاخص در سومین هفته متوالی، پردهای جدید از عمق رکود خود را به نمایش گذاشت تا با افت 6/0درصدی شاخص در مقیاس هفتگی، میانگین کاهش قیمتهای سهام از ابتدای سال به 5/6 درصد برسد. در این شرایط، ثبات متغیرهای حاکم بر سودآوری شرکتها در کنار پایداری عوامل موثر بر ارزشگذاری سهام (که مهمترین آن سود سپردههای بانکی است) انگیزه خاصی را برای تحرک بورس در کوتاهمدت ایجاد نمیکند و از همین رو، تداوم رخوت تابستانی بورس سناریویی محتمل در شهریور ماه است.


پیامد کاهش فاصله نرخ ارز رسمی و آزاد در بورس

نرخ ارز در مرکز مبادلات پس از گذشت حدود پنج ماه از سال 93 به رقم تعیین شده در بودجه سالانه کشور رسید. در این میان، برخی گمانهزنیها از احتمال تداوم رشد قیمت ارز مبادلهای با شیب آرامتر نسبت به هفتههای اخیر حکایت دارد تا میانگین نرخ 2650 تومانی دلار در مرکز مبادلات ارزی (مطابق قانون بودجه) تا پایان سال را محقق سازد. از سوی دیگر، نرخ ارز در بازار آزاد نیز روند کاهشی ملایمی را در مردادماه تجربه کرده و با تقویت یک درصدی ارزش ریال، قیمت دلار در بازار تهران به مرز 3100 تومان رسیده است. به این ترتیب، تفاوت قیمت ارز مبادلهای و آزاد به حدود 17 درصد رسیده که یکی از کمترین رکوردها از زمان تاسیس مرکز مبادلات است. کاهش تفاوت نرخ ارز آزاد و مبادلهای هر چند به سبب حذف رانت و افزایش شفافیت اقتصادی تحول مثبتی برای کشور تلقی میشود، اما برای سودآوری برخی شرکتهای بورسی در کوتاه مدت خبر خوبی نیست. واقعیت این است که با توجه به تعریف نرخ مبادلهای بهعنوان ارز رسمی، بسیاری از شرکتهای تولیدی عملا مواد اولیه خود را بر اساس قیمتگذاری با ارز مبادلهای دریافت میکنند حال آنکه از مزیت فروش صادراتی (با نرخ ارز آزاد) یا فروش محصول در بازار آزاد (که در آن شیب رشد قیمت محصولات تندتر از افزایش ارز مبادلهای بوده است) برخوردار هستند. این مساله باعث ایجاد یک حاشیه سود موقت ناشی از دو نرخی بودن ارز برای برخی صنایع شده است که اینک، از محل افزایش تدریجی ارزش ارز مبادلهای و کاهش قیمت بازار آزاد مورد تهدید قرار گرفته است. بعضی صنایع غذایی، شیمیایی، شوینده، تولیدکنندگان روغن موتور صنعتی و خوراکی و... از جمله مشمولان این وضعیت هستند. به این ترتیب به نظر میرسد با توجه به عزم دولت برای تک نرخی کردن ارز در افق میان مدت و نیز ادامه روند اخیر، سرمایه گذاران باید در تحلیلهای خود، آثار احتمالی کاهش و در نهایت حذف فاصله شکاف ارز رسمی و آزاد را بهعنوان یک واقعیت مهم در نظر بگیرند و بر اساس آن، نسبت به تخمین سودآوری صنایع مرتبط و ارزشیابی سهام اقدام کنند.



روزهای سخت بانکداری

صنعت بانکداری که در روزگاری نه چندان دور (تا سه سال پیش) با اختصاص سهم بیش از 21 درصدی از کل ارزش بازار، عنوان بزرگترین صنعت بورس تهران را یدک میکشید، در سالهای اخیر تا حدی جذابیت خود را برای سرمایه گذاران از دست داده است. این وضعیت، به ویژه پس از شروع رکود عمومی بورس در 15 دی ماه 92 تشدید شد؛ شرایطی که منجر به افت 21 درصدی شاخص صنعت بانکداری و نزول فرسایشی قیمت سهام این گروه در بازار شده است. بررسیها نشان میدهد افزایش نرخ سود سپرده بانکی در 6 ماه اخیر و عدم رشد متناسب سود تسهیلات و نیز کمبود تقاضا برای تسهیلات گران قیمت از سوی متقاضیان مطمئن، موقعیت دشواری را برای بانکها برای خلق ارزش افزوده با منابع گران سپردهگذاران در شرایط رکود رقم زده است. گزارشهای سه ماهه عملکرد بانکها نیز نشانههایی از تحت فشار بودن حاشیه خالص بهره (تفاوت هزینه سپرده و سود تسهیلات) را در بردارد. در این میان، آمار سه ماهه منتشر شده از سوی بانک مرکزی از افزایش سه برابری بدهی بانکهای تجاری به بانک مرکزی حکایت دارد (از 2660 به 8500 میلیارد تومان). این رشد کم سابقه نشانهای مهم از بر هم خوردن تعادل منابع و مصارف در بانکها در فصل بهار است که این بنگاهها را به سمت استقراض گران قیمت (با نرخ سود 34 درصدی) از بانک مرکزی سوق داده است. مجموع تحولات مورد اشاره، وضعیت دشواری را برای بانکها در شرایط کنونی تصویر میکند و از این منظر، یکی از دلایل ضعف معاملات سهام بانکی در بازار را میتوان به همین عوامل بنیادی مرتبط دانست. شاخص صنعت بانکها در هفته جاری 2/1درصد افت کرد تا میانگین کاهش خود از ابتدای سال را به محدوده 16 درصد (بیش از دو برابر متوسط افت کل بازار) برساند.



سیگنالهای قرمز از اقتصاد زرد

قیمتهای مسکن در چین برای دومین ماه متوالی افت قابل ملاحظهای را به نمایش گذاشتهاند. براساس گزارش پایگاه خبری بلومبرگ، افت قیمت ماهانه مسکن در چین در دو ماه میلادی اخیر بیشترین میزان در 5/3 سال گذشته بوده است و دامنه آن اکثر شهرهای بزرگ دومین اقتصاد بزرگ جهان را دربرگرفته است. اهمیت این مساله از این جهت است که بخش مسکن چین با رشد مداوم قیمتها (حدود دو برابر پس از بحران جهانی اقتصاد) یکی از موتورهای محرک اصلی رونق خستگیناپذیر اقتصاد اژدهای زرد بوده و بخش عمدهای از اعتبارات بانکی را هم به سمت خود جذب کرده است. از سوی دیگر، رشد مداوم قیمتها در این بازار باعث ایجاد اشتیاق کاذب برای ساختوساز شده بهطوری که تعداد خانههای خالی تازه ساخته شده اکنون با 25 درصد افزایش نسبت به ماه مشابه سال قبل به رکورد جدیدی رسیده که برای جذب این مازاد عرضه در بازار حداقل دو سال زمان نیاز است. اهمیت رصد این موضوع برای سرمایهگذاران بورس تهران از آن جهت است که چین بهعنوان بزرگترین مصرفکننده کالاها (به ویژه فلزات اساسی و محصولات پتروشیمی) نقش مهمی در قیمتگذاری محصولات مرتبط در بازارهای جهانی دارد و در صورت کاهش قابل توجه رشد اقتصادی در این کشور، زنجیرهای از افت تقاضا و به تبع آن سقوط قیمت در بازار جهانی کالا رقم خواهد خورد که بهطور بالقوه سودآوری بخش مهمی از شرکتهای بورس تهران را تحت تاثیر قرار میدهد. با این حال، دولت چین در موارد مشابه در سالیان اخیر نشان داده که همواره از داروی تزریق اعتبار بیشتر و به تعویق انداختن بحران در مواجهه با شرایط دشوار استفاده میکند که در مورد رکود اخیر بازار مسکن هم بعید نیست همین روش را در پیش گیرد؛ روشی که هر چند التیامی موقت بر دشواریهای جاری تلقی میشود، ولی با به تاخیر انداختن مشکلات، مواجهه با پیامدهای تلخ عدم مهار فوران اعتبار و احتمال ترکیدن حباب قیمت داراییهای ثابت در آینده را دشوارتر میکند.

[مجيد رادمنش]

بازار در ثبات شکننده

گروه بورس- همایون دارابی: بازار سهام پنجمین ماه سال را نیز با زیان 8/0 درصدی به پایان برد تا در کنار روند راکد، زیان معاملهگران از ابتدای امسال تا 5/6درصد افزایش یابد. بازار در شرایطی بر مدار تعادل نسبی حرکت میکند که شاخص در ابتدای امسال در محدوده 79 هزار واحد نوسان داشت و در مردادماه برای عبور از سطح 75 هزار واحدی ناکام ماند. به نظر میرسد بازار برای تغییر روند حرکتی خود در انتظار تصمیمات آینده دولت است بهطوری که بورس اوراق بهادار تهران در آخرین روز معاملاتی مرداد ماه نیز در تعادل شکننده باقی ماند و در نهایت با سه واحد رشد در رقم 73هزار و 905واحد درجا زد. در بازار روز چهارشنبه معاملهگران در حالی به پایان هفته رسیدند که در طول هفته نیز همچنان بازار با ثبات نسبی شاخص همراه بود؛ امری که ناشی از عدم تغییر چشمگیر نمادهای بزرگ و گرایش معاملهگران به نمادهای کوچک بود. در همین حال اکثر معاملهگران با توجه به ارائه لایحه خروج از رکود دولت و تلاش بانک مرکزی برای محدودسازی سود بانکی در انتظار تحولات آتی هستند. این در حالی است که روز چهارشنبه معاملهگران شاهد استیضاح وزیر علوم بودند تا اولین وزیر دولت در جریان استیضاح رای نیاورد و دکتر نجفی سرپرست وزارت علوم شود. در تحولات کلان اقتصادی،بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران طی بخشنامهای به همه بانکها و موسسات اعتباری تحت نظارت خود اعلام کرد از تاریخ 1/6/1393 نرخهای سود سپردههای کوتاهمدت روزشمار 10 درصد است، انتظار میرود این امر بتواند در صورت اجرایی شدن به جذب بخشی از نقدینگی به بازار سرمایه کمک کند. در همین حال در تحولات دیگر اقتصادی معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی از باز شدن ال سی ٢ میلیارد یورویی فاینانس چین در طرحهای جدید صنعت پتروشیمی خبر داد.



در گروه فلزی روز چهارشنبه اعلام شدکه طرحهای تولید کنسانتره شرکت ملی صنایع مس ایران در 6 ماهه دوم سال جاری به بهرهبرداری خواهد رسید و در سال بعد نیز میتوان شاهد تولید کاتد در صنعت مس باشیم. در همین حال در بازار جهانی بهای مس در حد 6هزار و 934دلار، آلومینیوم 2هزار و 28دلار، روی 2هزار و 313دلار و سرب 2هزار و 240دلار رقم خورده است. در گروه خودرویی، مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا از هدف گذاری برای حفظ و افزایش میزان تولید خودرو در این گروه خبر داد و گفت: خوشبختانه تلاش های صورت گرفته موجب خروج از بحران و ورود به یک موقعیت با ثبات و پایدار شده است. در گروه حملونقل، دریایی سینا روز چهارشنبه در حالی به تعادل رسید که نمادهای حمل و نقلی نظیر حملونقل توکا و توکاریل و حملونقل پتروشیمی مورد توجه بازار بودند. در گروه غذایی، چهارشنبه نماد قند نیشابور برای تعدیل متوقف شد. در گروه سیمانی، سیمان فارس و خوزستان برای تعدیل مثبت سود متوقف شد. در گروه واسطهگری مالی، سرمایهگذاری سپه تحت تاثیر خبر حل مشکل حقوقی زمینهای لواسان این شرکت با صف خرید همراه شد. در این گروه، سرمایهگذاری خوارزمی فروش سهام خود را در سرمایهگذاری آذر آگهی کرده است که در صورت اجرا میتواند سود شرکت را تغییر دهد. در گروه شیمیایی، سرمایهگذاری پتروشیمی بازگشایی مثبتی پس از برگزاری مجمع و تقسیم سود نقدی داشت. در این گروه، کربن نیز با شایعه فروش بخشی از زمینهای شرکت صف خرید را تجربه کرد. در مجموع بازار روز چهارشنبه بازاری متعادل بود که در آن مجموعا 218میلیارد تومان سهام مورد معامله قرار گرفت.

[rajabnejad]

پاسخ : جنب پــل حــا فظ

کوچه خلوت حافظ

با اتمام ساعات معاملات روز شنبه 93.06.22 شاخص بازار اول ( تالار اصلي ) با 436 واحد کاهش به رقم 52440 واحد رسيد. همین وضعيت را در شاخص بازار دوم (تالار فرعي) شاهد هستيم بطوريكه شاخص تالار فرعي در اين روز با ثبت 161 واحد کاهش عدد 142014 واحد را تجربه كرد. شاخص كل بورس نيز در روز جاري با 439 واحد افت به رقم 71489 واحد رسيد .



همچنین در این روز "فارس" با 34 واحد افزایش شاخص، بیشترین تأثیر مثبت را بر جا گذاشت و در مقابل "پارسان" با 93 واحد کاهش، بیشترین تأثیر منفی را بر روی شاخص داشت .

شاخص فرابورس نیز با 4 واحد افت به رقم 813 واحد رسید .

در این شرایط امروز "مارون" با 2 واحد رشد شاخص فرابورس بیشترین تأثیر مثبت را برجا گذاشت و در مقابل "جم" با 2 واحد کاهش آن، بیشترین تأثیر منفی را بر این نماگر در پی داشت .

گفتني است ارزش كل معاملات در بازار بورس به رقم 1037 میلیارد ریال و ارزش کل معاملات در بازار فرابورس به رقم 553 میلیارد ریال رسید .

چنین روزی با این حجم از معاملات و با این روند نزولی از هفته گذشته قابل پیش بینی بود، آغاز یک هفته گوجه ای در بورس تهران، هفته ای که بهانه هایی همچون تسویه اعتبار کارگزاران، پایان سال مالی اکثر شرکت های کارگزاری و نیز برخی شرکت های سرمایه گذاری سبب شد تا سرمایه گذاران قبل از آغاز این هفته با نگاهی منفی به آن وارد شوند .

براساس گزارش بورس نیوز، امروز شاخص کل بورس با افتی بیش از 439 واحدی هیچگونه حرف و سخنی را باقی نگذاشت تا اندک سهامداران خوشبین به معاملات هفته جاری نیز نگاه خود را به اکثریت بازار سرمایه نزدیک تر کنند .

در بازار منفی امروز، شرکت های "فارس" و "ومعادن" از جان مایه گذاشتند تا بتوانند تأثیر هرچند اندک برای جلوگیری از افت بیش از حد شاخص داشته باشند اما نتوانستند چندان مؤثر واقع شوند .

امروز تعداد محدودی از تک شرکت های فعال بورس توانستند روندی صعودی به خود بگیرند و با رشد قیمت مواجه شوند که البته در اغلب آنها حجم معاملات اندک و صف خرید کم حجم قابل مشاهده است هرچند که در این بین "سمگا" تافته جدا بافته بازار است و هنوز هیچ خبر موثقی از رشد اینچنینی سهام این شرکت آنهم در این بازار سراسر سرخ پوش به دست نیامده و همچنان ابهام مهمترین دلیل رشد قیمت سهام "سمگا" است .

شاید بهتر باشد بیشتر از خود بازار بگویم تا سهام موجود در آن، چراکه فعلاً کلیت بازار سرمایه و روند آن ارجح تر از شرکت های زیرمجموعه آن است. قبول داریم روند امروز با توجه به شرایط گفته شده منطقی است اما واقعاً در بین تمامی بازارهای موجود تنها بورس باید روند منطقی داشته باشد؟ چطور می شود که بازار مسکن علیرغم تعداد بیش از یک میلیون منزل مسکونی مازاد بر تقاضا باید از رکود خارج شود، بازار پولی علیرغم نبود مکانی مناسب به جهت سرمایه گذاری بانک ها باید رونق بگیرد، علیرغم این همه رکود گفته شده بازار ارز باید ثابت مانده و دلار همچنان در مدار بیش از سه هزار تومانی نوسان کند اما بورس باید طبق منطق و روال عادی به رکود خود ادامه دهد و هیچ تدبیری هم برای آن بکار بسته نشود !

خیلی جالب است، در سال 93 و با شرایط اقتصادی و خاص همین سال قیمت اغلب سهام شرکت ها در نرخ سال های 90 و 91 در حال معامله هستند. البته در خصوص این موضوع گزارش مبوسطی را منتشر خواهیم کرد که خواندن آن چندان خالی از لطف نیست .

به هر حال آنچه که مسلم است ادامه این روند به نفع هیچکس نخواهد بود و دود آن چشم گناهکار و بی گناه را خواهد سوزاند. امروز آنچه که بیش از همه جلب توجه می کند خلوتی تالار حافظ و کوچه های اطراف آن است؛ به امید روزی که تالار حافظ را مجددا شلوغ و پر ازدحام ببینیم.

[مجيد رادمنش]

یک هفته با تپیکس

سبز کمرنگ بورس در آغاز فصل زرد

دنیای اقتصاد - شروین شهریاری: پس از حدود دو ماه روند سراسر منفی، آغاز پاییز برای بورس تهران خوشیمن بوده است چراکه بازار سهام برای نخستین بار پس از هفت هفته نزول متوالی بالاخره رونقی کمرنگ را به خود دید و شاخص بورس نیم درصد رشد کرد. هر چند این افزایش مختصر مانع از آن نشد که نیمه نخست سال 93 با افت بیش از 9 درصدی شاخص بهعنوان ضعیفترین نیمه اول در سال اخیر در کارنامه بازار سهام ثبت نشود. در همین حال، معاملهگران سهام در این هفته تمرکز اصلی خود را بر تعقیب تحولات سیاسی در شهر نیویورک قرار دادند؛ جایی که تلاش طرفین برای مثبت نگه داشتن فضای مذاکرات هستهای بهعنوان سیگنالی مثبت از سوی فعالان بازار تلقی شده و زمینه رشد محتاطانه قیمتهای سهام به ویژه در گروههای کوچکتر (نظیر دارو، سیمان و ساختمان) را فراهم آورده است.



انتظارها از گزارشهای 6 ماهه چیست؟

هرچند این روزها بازار سهام در رکودی عمیق فرو رفته که به نظر به هیچ نوع محرک فاندامنتالی اهمیت نمیدهد، اما بنا بر جبر تاریخی، در نهایت قیمتهای سهام محکوم به پیروی از ارزش ذاتی (که خود تابعی از عملکرد شرکتها است) هستند و شواهد تاریخی همواره صحت این قاعده مهم را در طول زمان تایید کرده است. در چهار هفته آینده نیز بازار سهام در آستانه مواجهه با یکی از مهمترین تحولات بنیادی یعنی ارسال گزارشهاي 6 ماهه شرکتها قرار میگیرد. در این میان، توجه به نوسانات نرخ ارز، وضعیت رکود یا رونق اقتصادی و مجوزهای افزایش نرخ فروش از سوی دولت برای گمانهزنی از مفاد این گزارشها حائز اهمیت است.


یک بررسی سریع نشان میدهد که میانگین نرخ دلار در بازار آزاد در فصل بهار در محدوده 3200 تومان بوده است. اما در فصل تابستان، این رقم با کاهش 50 تومانی در محدوده 3150 تومان محقق شده است. با توجه به همبستگی بالای سودآوری کل صنایع بورسی با نرخ ارز آزاد (که در بررسی تغییرات سودآوری صنایع بورس بعد از بحران ارزی با ضریب حدود 80 درصد به چشم میخورد) نمیتوان به افزایش بازدهی صنایع از این محل امید داشت و این موضوع در مورد گروههای مهم بورس شامل پتروشیمیها، معدنیها و فلزات اساسی کاملا پررنگ است. در این میان، ممکن است مواردی نظیر تسهیل فضای تجاری و اقتصادی بهعنوان فاکتورهای مثبت در مقایسه با گذشته مطرح شوند که البته بیشتر جنبه روانی داشته و در عرضه واقعی جنبه عملیاتی به خود نگرفتهاند. در بحث رشد اقتصادی؛ پس از خروج از رکود در فصل بهار با شتاب 5/2 درصدی (که مرهون رشد بخش خودرو و نفت بود) به نظر میرسد شرایط در تابستان تعدیل شده باشد.


در این راستا، رکوردشکنیهای جدید تولید و فروش خودرو تقریبا متوقف شده و در بخش نفت و میعانات گازی هم با توجه به کاهش خرید چینیها، اوضاع مانند فصل بهار نیست. به این ترتیب، تلفیق کاهش نرخ ارز با فضای رکود اقتصادی میتواند بهصورت بالقوه منجر به رقم خوردن عملکردی ضعیفتر نسبت به فصل بهار در گزارشهاي 6 ماهه شرکتها شود؛ البته در مورد صنایعی که اخیرا موفق به دریافت افزایش نرخ شدهاند (نظیر سیمان، روغن موتور، لبنیات و...) شاید شرایط بهتر از قبل باشد، هر چند در این مورد هم باید به کاهش مصرف در صنایع متاثر از رکود (مانند سیمان) عنایت داشت. در این میان، باید دقت داشت که این برآورد بیشتر در مورد تولیدکنندگان کالا معتبر است و صنایع خدماتی (مخابرات، بانکها، بیمه و...) لزوما از این الگو پیروی نمیکنند و احتمالا با توجه به عدم تغییر شرایط، عملکردی مشابه سه ماه اول را گزارش خواهند کرد. به این ترتیب میتوان گفت بورس تهران احتمالا در انتظار گزارشهای 6 ماههای عادی با شگفتیهای مثبت نادر به سر میبرد که انگیزه بنیادی جدیدی برای حرکت جدی بازار در کوتاهمدت ایجاد نخواهد کرد، مگر آنکه اخبار خوش سیاسی، معادله رکود فعلی در بورس تهران را بر هم بزند.



فرجام خوش افزایش نرخ دارو برای سهامداران

مجمع بزرگترین هلدینگ دارویی یعنی «تیپیکو» بهعنوان دارنده یکسوم از بازار داروی کشور در این هفته برگزار شد. در این مجمع که با تقسیم سود 750 ریالی به ازای هر سهم همراه بود، آخرین تحولات صنعت داروی کشور برای حضار تشریح شد. در همین راستا، تسهیل مبادلات بازرگانی خارجی در یک سال اخیر در این صنعت و شرایط بهتر به لحاظ واردات مواد اولیه و تامین ارز مبادلهای مورد اشاره قرار گرفت که تحولات مثبتی در جهت کنترل رشد هزینههای شرکتهای دارویی (که در اوج بحران ارزی شتاب فزایندهای به خود گرفته بود) محسوب میشود. علاوه بر این، در بحث حساس افزایش نرخ دارو هم مطرح شد که دولت سرانجام با این امر موافقت کرده و در هفتههای اخیر جلسات مربوطه برای تصویب افزایش نرخ اقلام دارویی متفاوت در وزارت بهداشت در حال برگزاری است. انتظار میرود تا پایان سال کلیه اقلام دارویی تولید داخل از یک مرحله دیگر مجوز افزایش نرخ فروش بهرهمند شوند. در واکنش به این اخبار، سهام دارویی در این هفته بهترین عملکرد را در بین صنایع مطرح بورسی ثبت کردند و شاخص این صنعت جهش خیرهکننده 6 درصدی را در مقیاس هفتگی تجربه کرد.



نگرانی بازارهای کالایی از روند چین

اخباری که از اقتصاد چین میرسد چند ماهی است که به جای در برداشتن واژههای رونق و رشد، نگرانی از رکود و انقباض را در بردارد. در آخرین نشانهها در این راستا، قیمتهای مسکن در یک فصل گذشته در اکثر شهرهای چین رو به کاهش گذاشتهاند، سرمایهگذاری مستقیم خارجی به کمترین سطح در 4 سال اخیر رسیده و شاخص خرید مدیران (بهعنوان یک متغیر پیشیاب از وضعیت آینده فعالیتهای اقتصادی) هم در دو ماه گذشته بیش از 2 درصد افت کرده است. علاوه بر این، اظهارات مقامات بلندپایه چینی هم نشان میدهد سکانداران اقتصادی این کشور قصد ادامه سیاستهای انبساطی بیپروا مانند گذشته را ندارند و در آخرین نشانه در این جهت، وزیر اقتصاد چین هر گونه برنامه دولت برای تغییر سیاستهای فعلی و تحریک بیشتر اقتصاد را رد کرد. در واکنش به این اخبار، قیمت فلزات اساسی و نفت در هفته جاری روند کاهشی را در پیش گرفت. با توجه به اهمیت چین در بازار مصرف محصولات خام، به نظر میرسد نگرانیها در اقتصاد این کشور باید بهطور دقیق از سوی سرمایهگذاران بورس تهران پیگیری شود تا مشخص شود روند جاری، یک وقفه کوتاهمدت در مسیرصعود پرشتاب اقتصاد اژدهای زرد است یا با تداوم مشکلات، فرودی سخت در انتظار دومین اقتصاد بزرگ جهان خواهد بود.

[مجيد رادمنش]

یک هفته با تپیکس

حال و هوای پاییزی در بورس تهران

دنیای اقتصاد - شروین شهریاری: بازار سهام با ادامه روند کم انگیزه خود، هفته جاری را هم در فضایی از رکود و انتظار گذراند تا سرمایهگذاران کماکان به امید ایجاد تحولی جدید در عرصه سیاست خارجی یا اقتصادی برای تعیین جهت جدی بازار باقی بمانند. در این میان، هر چند شاخص کل عمدتا به لطف برخی جابهجاییها در بین سهامداران عمده شرکتهای بزرگ در قیمتهای مثبت با رشد اندک 2/0 درصدی در مقیاس هفتگی مواجه شد؛ اما عقربه شاخص بهعنوان نمایانگر میانگین بازدهی سهامداران کماکان زیان 9 درصدی را از ابتدای سال نشان میدهد. فضای رخوت در بورس تهران در حالی ادامه مییابد که در نیمه دوم مهر ماه سرمایهگذاران با دو تحول مهم مواجه خواهند شد. در عرصه سیاسی احتمالا دور جدید مذاکرات نمایندگان کشورمان با اعضای گروه 1+5 در یکی از پایتختهای اروپایی از سر گرفته خواهد شد و در عرصه اقتصادی نیز منتشر شدن گزارشهای نیمسال اول فعالیت شرکتهای بورسی، اطلاعات جدیدی را برای تصمیمگیری سرمایهگذاران فراهم میسازد. از همین رو انتظار میرود با مشخص شدن نتایج این دو تحول مهم، بازار در روزهای پایانی مهرماه شاهد افت و خیز بیشتری باشد.



نخستین استنباط از شش ماههها

معمولا شرکتهای بورسی انتشار اطلاعات میاندورهای و پیشبینیهای جدید سودآوری خود را به روزهای آخر از فرصت قانونی یعنی اواخر ماه بعد از هر فصل موکول میکنند و به همین دلیل، تاکنون اطلاعات اندکی از عملکرد شرکتهای بورسی در شش ماه نخست روی سیستم جامع اطلاعرسانی ناشران (موسوم به کدال) قرار گرفته است. با این حال، برخی اطلاعات تولید و فروش منتشرشده از سوی شرکتهای بورسی به استنباط اولیه از فضای گزارشهای پیش رو کمک میکند. در یکی از مهمترین تحولات، گزارش عملکرد تولید و فروش شرکت فولاد خوزستان دربردارنده افت 19درصدی حجم فروش در کنار تنزل 7 درصدی قیمتهای فروش نسبت به مدت مشابه سال گذشته بود. این گزارش از یکسو تداوم رکود بهویژه در بخش ساختوساز که مصرفکننده اصلی فولادهای ساختمانی را نشان میدهد و از سوی دیگر، برای شرکتهای سنگآهنی که مبنای نرخ فروش آنها بر اساس قیمت فولاد تولیدی خوزستان تعیین میشود، خبر خوبی نیست. در همین حال، گزارش تولید و فروش بزرگترین شرکت سنگآهنی کشور یعنی چادرملو هم حکایت از افت قابل توجه 24 درصدی حجم فروش بهرغم ثبات میزان تولید نسبت به مدت مشابه سال گذشته دارد. به این ترتیب میتوان گفت در بخش فولادی و سنگآهنی احتمالا گزارشهای شش ماهه با شگفتی مثبتی همراه نخواهد بود.


درصنعت پتروشیمی، گزارش دومین متانول ساز بزرگ کشور یعنی پتروشیمی فن آوران نشان میدهد که حجم تولید در مقایسه با سال گذشته بیش از 13 درصد افزایش یافته و ارقام فروش نیز به نحو متناسبی در حال رشد است که میتواند یک نتیجهگیری اولیه از بهبود شرایط در صنعت پتروشیمی چه به لحاظ تامین خوراک و چه از لحاظ تسهیل شرایط فروش و تخفیف مشکلات تجارت خارجی (که در دو سال گذشته اوج گرفته بود)، را به دست دهد. در تحولی دیگر، نخستین گزارش گروه دارویی بار دیگر به شرکت البرز دارو اختصاص یافت که معمولا جزو صدرنشینان لیست شفافیت وسرعت اطلاعرسانی در بین بنگاههای بورسی است. محتوای گزارش شش ماهه این شرکت مطابق با پیشبینیهای قبلی بود و عملا تغییر سودآوری را نسبت به مدت مشابه سال گذشته گزارش نکرد. واکنش بازار به این گزارش مثبت نبود و قیمت سهام «دالبر» حدود سه درصد در هفته جاری افت کرد. بنابراین میتوان گفت بهرغم امیدواریهای قبلی مبنی بر شگفتی مثبت داروییها در گزارشهای شش ماهه (که منجر به رشد 10 درصدی شاخص این گروه در یک ماه اخیر بهرغم جو راکد بورس شده است) نشانهها از وجود چاشنی خوشبینی در این پیش فرض بازار حکایت دارد.



آخرین تحولات در «عدالت»

سهام عدالت یکی از چند پرونده مهم اقتصادی کشور است که در زمان دولت قبلی گشوده شده و دولت جدید سعی زیادی در سر و سامان دادن به آن دارد. در روزهای اخیر دو تحول مهم در زمینه سهام عدالت به وقوع پیوست. نخست، تلاش تنی چند از نمایندگان مجلس (که با بازار سهام و دغدغههای وضعیت مبهم کنونی سهام عدالت آشنا هستند) برای تصویب دو فوریت طرح آزادسازی سهام عدالت بود که در مجلس رای نیاورد و در ادامه حتی یک فوریت بررسی آن نیز مورد تایید نمایندگان قرار نگرفت. به این ترتیب با قرار گرفتن بررسی این طرح در نوبت عادی، پیگیری هر گونه اقدام عملی در این خصوص احتمالا به سال آینده موکول میشود. در اقدامی دیگر، وزارت نفت پیشتاز تغییر نمایندگان حقیقی اعضای هیات مدیره سهام عدالت در شرکتهای پالایشگاهی شد تا گامی مهم در جهت حل یکی از مشکلات که عبارت است از ابهام در نحوه تعیین اعضای هیات مدیره متناسب با توان تخصصی لازم در شرکتهاست برداشته شود. خبرهای غیررسمی از تسری این اقدام به شرکتهای پتروشیمی و بانکهایی که سهام عدالت در آنها صاحب کرسی هیات مدیره است، حکایت دارد. بنابراین به نظر میرسد با تاخیر در فرآیند آزادسازی سهام عدالت، دولت در عمل راهکار موقتی را برای افزایش کارآیی شرکتهای مشمول این طرح برداشته که عبارت است از معرفی مستقیم نمایندگان هیات مدیره در شرکتها توسط وزارتخانههای دولتی به جای تصمیمگیری از مسیر شرکتهای سرمایهگذاری استانی است.



چشمک نقدینگی به تورم

انتشار آمار نقدینگی تا پایان مرداد ماه و تورم شهریور ماه توسط بانک مرکزی از مهمترین اخبار اقتصادی در روزهای گذشته بوده است. در این راستا، نقدینگی کماکان شتاب فوقالعاده رشد بالای 30 درصدی در مقیاس سالانه را حفظ کرده و به 641 هزار میلیارد تومان در 31 مرداد ماه 93 رسیده است. رشد شتابان نقدینگی، آثار خود را به تدریج در نرخ تورم هم منعکس کرده تا آنجا که در شهریور ماه، شاخص قیمتها با یک رشد 4/1 درصدی دیگر رو به رو شده است. به این ترتیب با افزایش بیش از 4 درصدی شاخص تورم در فصل تابستان، پرشتابترین فصل رشد قیمت کالاهای مصرفی از ابتدای تصدی دولت یازدهم عملا رقم خورده است. در همین راستا، بر اساس محاسبههای آماری میتوان گفت تورم نقطه به نقطه در شهریور ماه کف خود را تجربه کرده است (4/14 درصد) و از پایان مهر ماه، روند افزایشی نرخ نقطه به نقطه تورم آغاز خواهد شد؛ وضعیتی که امیدها برای کاهش نرخ سود بانکی بهعنوان مهمترین رقیب فعلی بورس را به افق دورتر (احتمالا سال 94) موکول میکند.

[مجيد رادمنش]

بازار ضعیف با نگرانیهای مزمن

دنیای اقتصاد - همایون دارابی: بورس اورا ق بهادار تهران هفته گذشته با رشد اندک 2/0درصدی شاخص کل در حالی به پایان رسید که همچنان معاملات تحت سایه نگرانیهای مزمن و البته برخی تحولات جدید قرار گرفته است. در حالی که بازار همچنان از نگرانیهای قدیمی نظیر بالا بودن نرخ سود بانکی و اقدامات دولت در تعیین نرخهای خدمات دولتی و خوراک واحدهای پتروشیمی رنج میبرد برخی از مسائل جدید به ویژه کاهش بهای جهانی نفت و عقبگرد عجیب دولت در مورد خصوصیسازی شرکتها در قالب سهام عدالت نیز بر بازار فشار وارد میسازد. ماحصل چنین فشارهایی همچنان بازار ضعیفی است که امیدوار به آینده در میان نمادهای عموما کوچک بازار دست و پا میزند. در بازار سهام معاملهگران در مسائل کلان همچنان به رصد تحولات سیاسی میپردازند که در این بخش آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز پنجشنبه اعلام کرد در طول نشست تهران در رابطه با دو اقدام عملی باقیمانده از توافقات پیشین گفتوگو شده و قرار است مذاکرات در این رابطه همچنان ادامه یابد. در تحولات اقتصادی بازار سرمایه همچنان با دقت روند تحولات پیش روی مجلس شورای اسلامی از جمله سه لایحه مهم مالیاتها، لایحه خروج از رکود و لایحه تنظیم مقررات مالی دولت را دنبال میکنند.



در بازار چه خبر بود؟

بازار دادوستد سهام روز چهارشنبه جو آرام و به دور از نوسانی را پشت سر گذاشت که در آن بازگشایی نماد سمگا برای بار دوم و همچنین نوسان مثبت نمادهای بزرگ از اهمیت برخوردار بودند. در همین حال در تحولات بازار سرمایه آنچه در پایان هفته در مجمع بانک ملت رخ داد از اهمیت برخوردار بود؛ بانک ملت که روز سهشنبه برای اصلاح اساسنامه متوقف شد و بانک تجارت نیز روز چهارشنبه متوقف شد با مجمعی پر حاشیه مواجه شدند که در آن تلاش دولت برای سلب حق رای سهام عدالت و کنترل شرکتهای موجود در پرتفوی سهام عدالت با واکنش شدید نمایندگان سهام عدالت و سهامداران بخش خصوصی مواجه شد. در این شرایط تلاشهایی برای توقف این جریان در حال اجرا است که در آخرین مورد اساسنامه نمونه مصوب شورای پول و اعتبار در مورد بانکهای غیردولتی و اجبار آنها به تصویب اساسنامه در مجامع عمومی عادی فوقالعاده دردسرساز شد و این بار مسوولان بورس، بانک مرکزی، مدیران برخی از بانکها، سهامداران بانکها و برخی از فعالان بازار سرمایه کشور را دور هم جمع کرد. در این نشست رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، معاون نظارتی بانک مرکزی و برخی مدیران میانی بانک مرکزی حضور داشتند و فعالان بخش خصوصی مسائل و مشکلات ناشی از اینگونه تصمیمگیریهای بانک مرکزی را مطرح کردند و این موضوع مورد بررسی قرار گرفت.



همچنین انتقادهایی از سوی برخی از فعالان بخش خصوصی و برخی بانکهای غیردولتی مطرح شد و فعالان بخش خصوصی و سهامداران بانکهای غیردولتی نسبت به اینکه بانک مرکزی از طریق مجوزهایی که انحصارا در اختیار دارد، آنها را برای اجرای مصوبات خود تحت فشار قرار دهد، ابراز نگرانی کردند. برهمین اساس، تمامی موسسات اعتباری غیربانکی موظف شده بودند حداکثر تا پایان دیماه سال جاری نسبت به برگزاری مجمع عمومی فوقالعاده و اصلاح اساسنامه خود مطابق با اساسنامه نمونه ابلاغی اقدام کرده و آن را قبل از ثبت در مراجع ثبتی، وفق بندهای «د» و «هـ» ماده 30 قانون پولی و بانکی کشور، برای تصویب نهایی در شورای پول و اعتبار به این بانک ارسال کنند.طبق دستور بانک مرکزی برخی از این بانکها مانند شهر، حکمت ایرانیان، قوامین، انصار و آینده اساسنامه را تصویب کرده و اساسنامه آنها در شورای پول و اعتبار به تصویب نهایی رسید. بانک ایران زمین نیز اساسنامه را به تصویب رساند. اما سه بانک دولتی خصوصی شده تجارت، ملت و صادرات هنوز اساسنامه جدیدی را در مجامع به تصویب نرساندهاند، البته مجامع آنها تشکیل شد، اما هیاتمدیره اساسنامه جدید را امضا نکردند؛ در اصل سهامداران اصلی در مجامع حاضر نشدند و به این ترتیب مخالفت خود را با اساسنامه تنظیمی بانک مرکزی اعلام کردند. بانکهای دیگری نیز مجمع برگزار کردهاند، ولی اساسنامه در مجامع آنها مصوب نشد، اما مسوولان این بانکها مطرح میکنند که بانک مرکزی آنها را بهشدت تحت فشار قرار داده است و به دلیل اینکه باید مدیران این بانکها تایید صلاحیت شوند، آنها را وادار به برگزاری مجمعی دیگر کرده و بهعنوان نمونه بانک ملت قرار است در هفته آتی و بانک تجارت در چند روز آینده دومین مجامع خود را برگزار کنند. در همین حال روز پنجشنبه مجمع بانک ملت با حاشیه همراه شده و برای دو هفته به تعویق افتاد.



در گروه بانکی روز چهارشنبه نماد بانک گردشگری با معاملات پر حجمی معامله شد که بارها با صف خرید و عرضه آن همراه شد. رشد ارزش سرمایهگذاری میراث فرهنگی عمدهترین دلیل این معاملات پر حجم ارزیابی میشود. در گروه بیمهای بر اساس مصوبه هیات وزیران، سهمیه بیمه اتکایی اجباری بین 15 تا 45 درصد کاهش مییابد. در گروه پتروشیمی هلدینگ خلیج فارس روز پنجشنبه در آستانه برگزاری مجمع شاهد برگزاری نشستی با فعالان بازار بود؛ در این نشست نژاد سلیم مدیرعامل هلدینگ در سخنانی از برنامه این هلدینگ برای افزایش سرمایه صد درصدی از محل سود انباشته خبر داد. در گروه سرمایهگذاری، محمدرضا رستمی، معاون اسبق شرکت بورس و مدیرعامل سابق سرمایهگذاری بهمن، رئیس صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایری کشور شد. در این گروه سرمایهگذاری میراث فرهنگی در بازگشایی با جهش 28درصدی مواجه شد. در گروه معدنی نماد چادرملو روز چهارشنبه برای تصمیمگیری جهت افزایش سرمایه متوقف شد، در این گروه امید نیز امروز شاهد توقف نماد برای تصمیمگیری در مورد افزایش سرمایه خواهد بود. در گروه دارویی شرکت دفرا طی اطلاعیهای اعلام کرده است که قیمت تعدادی از محصولات تولیدی این شرکت افزایش یافته که با توجه به افزایش هزینههای تولید در سال جاری مبلغ افزایش یافته تاثیر چندانی روی E.P.S اعلام شده نخواهد گذاشت. در صورت ایجاد تغییر احتمالی مراتب اطلاعرسانی خواهد شد. در این گروه دسبحا برای تصمیمگیری در مورد افزایش سرمایه متوقف شد. در مجموع بازار روز چهارشنبه بازار متعادلی بود که در آن ارزش معاملات در بورس و فرابورس به مرز 250میلیارد تومان بالغ شد. در کل هفته گذشته نیز با توجه به تعطیلی یک روزه بازار اکثر متغیرهای کمی بازار با افت مواجه شدند.