حسن برادران هاشمي از تحليلگران تكنيكي بازار سرمايه در گفتوگو با خبرنگار ما ضمن اشاره به موقعيت كنوني شاخص بورس به لحاظ تكنيكي اظهار كرد: با توجه به اينكه نحوه محاسبه شاخص از آذرماه 87 به شاخص بازده نقدي تغيير يافته است و براساس آن سود تقسيمي مجامع نيز در شاخص لحاظ ميشود، بنابراين تحليل نمودار شاخص از اعتبار نسبي برخوردار خواهد بود و در صورتي تحليل تكنيكال شاخص از اعتبار بالايي برخوردار خواهد بود كه شاخص كل بدون لحاظ كردن سود مجامع، فقط دماسنج قيمتها و بدون اعمال هيچ متغير ديگري باشد. وي افزود: نمودار شاخص از ابتداي سال جاري تا اواخر فروردين ماه روند صعودي داشته كه طي همين مدت تا سطح 27300 واحد نيز رشد داشته كه اين عدد ركورد جديدي براي بورس تهران محسوب ميشود و بلندترين قله تاريخي نمودار شاخص تا كنون است. ولي از ابتداي ارديبهشتماه نمودار با پيوت سقف تغيير وضعيت داده و شروع موج نزولي جديدي را شاهد بوديم كه اين موج هر چند در ميانه راه چندين اصلاح و استراحت موقت داشته ولي تا كنون ادامه داشته است. اين تحليلگر تكنيكال با بيان اينكه به خوبي مشخص است كه همزمان از ابتداي ارديبهشت نمودار شاخص در كانال نزولي محصورشده است، گفت: اين كانال نيز تا كنون معتبر است البته شكل فوق شباهت زيادي به الگوي پرچم نيز دارد، ولي با توجه به بازه زماني چند ماهه، الگوي بالا را نميتوان پرچم فرض كرد و كانال نزولي بالا تا زماني كه شكسته نشده معتبر خواهد بود و اكنون نيز نمودار به مقاومت سقف كانال كه مقاومت خط روند نزولي نيز هست، برخورد كرده است. همچنين در محدوده 24400 مقاومت تاريخي نيز مشاهده ميشود بنابراين شاخص در محدوده كنوني با دو مقاومت مذكور درگير است و با عبور از موج فعلي از اين محدوده، مقاومت سقف كانال شكسته شده و نشانهاي براي پايان كانال نزولي است.
اين تكنيكاليست در ادامه افزود: مشكل ديگري كه روند شاخص طي چند ماه گذشته داشته اين است كه هرگاه شاخص شروع به حركت صعودي كرده نتوانسته از قله قبلي عبور كند وهمواره در برخورد با اولين مقاومت تاريخي شكست خورده و مجددا روند نزولي در پيش گرفته است و به اين ترتيب هر قله زير قله قبلي تشكيل شده است كه اين نشانه ضعف موجهاي صعودي است.
دماسنج بازار سردي را نشان ميدهد؟
اين تحليلگر در پاسخ به سوال خبرنگار ما مبني بر اينكه آيا احتمال ريزش مجدد شاخص به زير 24 هزار واحد وجود دارد؟ گفت: محدوده حمايتي 24 هزار واحد در سال 90 دو مرتبه مانع از افت بيشتر شاخص شد؛ براي اولين مرتبه در تيرماه سال 90 كه موج نزولي در محدوده 24100 به پايان رسيد و همچنين در آذر ماه سال 90 كه شاخص در محدوده 24 هزار حمايت شد و اما در سال جاري موج نزولي در مردادماه براي اولين مرتبه از اين حمايت مهم عبور كرد كه تا 23800 واحد هم افت شاخص ادامه داشت. برادران ادامه داد: نكته حائز اهميت اين است كه در هر سه نوبت شاخص در برخورد با خط روند نزولي كه در تصوير مشخص است حمايت شده است. وي تصريح كرد: بنابراين با توجه به اينكه حمايت خط روند نزولي فوق اكنون در كمتر از 23700 قرار دارد، احتمال اينكه شاخص مجدد به كمتر از 24 هزار افت داشته باشد محتمل است؛ ولي به نظر ميرسد حمايت تعيينكننده همين خط روند نزولي است كه تاكنون شكسته نشده است. به عبارت ديگر نگراني اصلي بايد زماني باشد كه حمايت خط روند نزولي نيز در محدوده 23500 تا 23700 شكسته شود، ولي تا زماني كه اين خط شكسته نشده است همچنان ميتوان به برگشت شاخص اميدوار بود. اين تحليلگر بازار سهام معتقد است: چنانچه حمايت مهم 24 هزار شكسته شود حمايت مهم بعدي حمايت خط روند نزولي است كه تاكنون طي 20 ماه گذشته سه مرتبه مانع از افت بيشتر شاخص شده است. البته با توجه به ماهيت نزولي بودن اين خطر با گذشت زمان اين حمايت حتي در صورتي كه شكسته نشود به سطوح پايينتر منتقل ميشود؛ در حال حاضر اين حمايت درمحدوده 23700 قرار دارد، بنابراين به اعتقاد من حتي در صورت افت شاخص به كمتر از 24 هزار واحد خط روند نزولي در محدوده 23500 تا 23700 حمايت پر قدرتي محسوب ميشود كه ميتواند باز هم مانع از افت بيشتر شود.
وي خاطرنشان كرد: در صورتي كه اين حمايت مهم نيز به طور كامل شكسته شود آنگاه نمودار شاخص وارد فاز جديدي خواهد شد، كه درصورت وقوع بايد در زمان فوق به تحليل مجدد نمودار پرداخت؛ البته حتي در آن صورت هم افت شاخص تا 21 هزار بسيار بعيد و بدبينانه به نظر ميرسد كه به هيچ عنوان به آن معتقد نيستم، چرا كه قبل از آن حمايتهاي مختلف و همچنين حمايتهاي رواني وجود خواهد داشت، ضمن اينكه در حال حاضر اكثر نمادهاي بازار در كف قيمتي قرار دارند و به محدودههاي حمايتي مهم تاريخي رسيدهاند. همچنين شاهد اشباع فروشندگي در بسياري از نمادها هستيم كه از اين منظر نيز احتمال افت شاخص تا محدوده 21 هزار دور از ذهن است.
مهمترين حمايتها و مقاومتها
وي با يادآوري اين نكته كه در حال حاضر و با تمام مسائل يادشده اولين حمايت قابل توجه شاخص در محدوده حمايتي 24 هزار قرار دارد كه محدوده فوق به دليل برخورداري از حمايت رواني و همچنين حمايتهاي مهم فيبوناچي و تاريخي حائز اهميت است، تاكيد كرد: در صورتي كه اين حمايت شكسته شود همانگونه كه گفته شد حمايت مهم بعدي حمايت خط روند نزولي خواهد بود كه ميتوان آن را در محدوده 23500 تا 23700 در نظر گرفت؛ دو محدوده فوق مهمترين حمايتهاي پيش روي شاخص هستند و در صورتي كه شكسته شوند شاخص وارد مرحله جديدي از روند نزولي خواهد شد. وي ادامه داد: شاخص در راه رشد با مقاومتهاي مهمي مواجه است و اولين مقاومت حائز اهميت در محدوده 24400 تا 24700 قرار دارد كه محدوده فوق به دليل برخورد با مقاومت مهم سقف كانال نزولي و همچنين برخورد با لايههاي متراكم مقاومت تاريخي باند مقاومتي نسبتا محكمي را تشكيل داده است. افزون بر اين، مقاومتهاي مهم ديگري نيز در محدودههاي 25200 تا 25450 و همچنين در محدوده 26400 تا 26600 ديده ميشود، اما بدون شك محكمترين و مهمترين مقاومت پيش رو در باند مقاومتي مهم 27 هزار تا 27300 قرار دارد كه سقف تاريخي شاخص و بلندترين قله در اين محدوده واقع شده است. با توجه به اينكه شاخص در حال حاضر با اين محدوده فاصله زيادي دارد؛ بررسي بيشتر اين محدوده بهتراست در صورت نزديك شدن شاخص به اين محدوده انجام شود.
موج شماري شاخص اعتباري هم دارد؟
اين تحليلگر تكنيكال در ادامه سخنانش به نظريه موجشماري شاخص بورس اشاره و اظهار كرد: نظريه موج شماري كه بر اساس نظريه اليوت تدوين شده و به همين نام نيزمشهور است در واقع بر پايه پيشبيني از رفتارهاي روانشناسي هر دو جبهه خريد و فروش استوار شده است وبيشتر در بازارهايي كارآيي خوبي خواهد داشت كه ازحجم و عمق بالايي برخوردار باشد و به همين دليل بيشتر در بازارهاي مالي بينالمللي كه سرمايه در گردش سنگيني دارند و براي تغيير جهت نمودار سرمايه قابل توجهي لازم است، معتبر است. برادران در ادامه افزود: به عبارت ديگر دربازارهايي كه از عمق زيادي برخوردار است و موجهاي صعودي و نزولي بر اساس قواعد طبيعي عرضه و تقاضا شكل ميگيرد ميتوان از نظريه موج شماري اليوت به عنوان يكي از ابزارهاي تحليلي مكمل استفاده كرد. ولي به اعتقاد من در بورس ايران كه گاه گروهي نوسانگير توانايي ايجاد امواج صعودي و نزولي را دارند، اين نظريه نميتواند كارآيي مطلوبي داشته باشد، از همين روتحليل نمودار شاخص نيز با اين نظريه مناسب به نظر نميرسد.
وي خاطرنشان كرد: به خصوص اينكه شاخص بورس تهران به دليل اينكه سود تقسيمي مجامع نيز در آن اعمال ميشود از نظم معمول برخوردار نيست و در فصل مجامع به دليل اعمال سودهاي تقسيمي شاهد متورم شدن نمودار هستيم؛ بنابراين با شرايط موجود استفاده از اين نظريه در تحليل نمودار شاخص به اعتقاد من اعتبار لازم را نخواهد داشت.
مسوولان بازار سرمايه همگام با سرمايهگذاران
اين تحليلگر در ادامه با اشاره به ريسكهاي موجود در بازار اظهار كرد: در حال حاضر به نظر ميرسد بورس تهران با ريسكهاي سيستماتيك و غيرسيستماتيك متعددي مواجه شده است، از طرف ديگر رونق نسبي بازارهاي موازي مانند بازار مسكن و ارز و طلا در كنار انتشار گسترده اوراق مشاركت با نرخ سود تضمين شده 20 درصد موجب خروج سرمايه قابل توجهي از بازار بورس شده است كه نشانه آن را ميتوان در ضعف جبهه خريد مشاهده كرد و به همين دليل با اندك فشار جبهه فروش شاهد افت قيمتها هستيم. همچنين در شرايط فعلي طول موجهاي صعودي بسيار كوتاه شده است كه دليل آن را ميتوان در عدم اطمينان سرمايهگذاران جستوجو كرد، به صورتي كه به كسب حداقل سود قناعت ميشود و به ندرت شاهد امواج پر قدرت صعودي هستيم.
برادران افزود: در مقطع كنوني با شرايط فوق به نظر ميرسد با ديد كوتاه مدت نبايد انتظار تحول خاصي را داشت، ولي معتقدم با توجه به اينكه بسياري از نمادها اكنون در كف قيمتي قرار دارند و از نظر تكنيكالي نيز نمادهاي زيادي سيگنالهاي خريد صادر كردهاند، سرمايهگذاري با ديد بلند مدت يا حداقل ميان مدت شش ماهه در نمادهايي كه از وضعيت بنيادي مطلوبي برخوردار هستند و از نظر تكنيكال نيز در كف قيمتي قرار دارند ميتواند بازدهي مناسبي به دنبال داشته باشد.
اين تكنيكاليست تصريح كرد: از نظر تكنيكال سرمايهگذاري با شرايطي كه گفته شد ميتواند توجيهپذير باشد و بايد در نظر داشت كه هر بازار مالي ممكن است با دوران ركود مواجه شود و اتفاقا سرمايهگذاري در اين دوره با ديد بلند مدت كاملا منطقي است كه سرمايهگذاران حرفه اي از اين فرصتها بيشترين استفاده را ميكنند. برادران در ادامه افزود: در پايان به مسوولان سازمان بورس نيز پيشنهاد ميكنم شرايطي را فراهم كنند تا سرمايه گذاران با اطمينان بيشتري وارد بازاربورس شوند؛ يكي از مواردي كه در يك سال گذشته موجب عدم اطمينان اهالي بازار شده است توقف طولاني مدت نمادهاي مطرح بازار بدون اعلام زمان بازگشايي است، به طوري كه طي اين مدت چندين نماد مطرح با توقفهاي ناگهاني و طولاني مواجه شدهاند كه منجر به بلوكه شدن سرمايه سهامداران اين شركتها شده است و به طور قطع اين توقفها بر ساير نمادهاي بازار نيز اثر منفي خواهد داشت. بنابراين بازگشايي نمادهايي كه طي يك سال گذشته متوقف شدهاند ميتواند به جلب اطمينان اهالي بازار كمك كند، ضمن اينكه نبايد فراموش كرد كه نمادهاي بورس مانند زنجيرهاي به هم پيوسته هستند كه بر يكديگر اثرگذار هستند و بارها اين اثرگذاري نمادها بر يكديگر به اثبات رسيده است.
مرسی همکار خوبمان جناب آقای برادران >:d<
اين تكنيكاليست در ادامه افزود: مشكل ديگري كه روند شاخص طي چند ماه گذشته داشته اين است كه هرگاه شاخص شروع به حركت صعودي كرده نتوانسته از قله قبلي عبور كند وهمواره در برخورد با اولين مقاومت تاريخي شكست خورده و مجددا روند نزولي در پيش گرفته است و به اين ترتيب هر قله زير قله قبلي تشكيل شده است كه اين نشانه ضعف موجهاي صعودي است.
دماسنج بازار سردي را نشان ميدهد؟
اين تحليلگر در پاسخ به سوال خبرنگار ما مبني بر اينكه آيا احتمال ريزش مجدد شاخص به زير 24 هزار واحد وجود دارد؟ گفت: محدوده حمايتي 24 هزار واحد در سال 90 دو مرتبه مانع از افت بيشتر شاخص شد؛ براي اولين مرتبه در تيرماه سال 90 كه موج نزولي در محدوده 24100 به پايان رسيد و همچنين در آذر ماه سال 90 كه شاخص در محدوده 24 هزار حمايت شد و اما در سال جاري موج نزولي در مردادماه براي اولين مرتبه از اين حمايت مهم عبور كرد كه تا 23800 واحد هم افت شاخص ادامه داشت. برادران ادامه داد: نكته حائز اهميت اين است كه در هر سه نوبت شاخص در برخورد با خط روند نزولي كه در تصوير مشخص است حمايت شده است. وي تصريح كرد: بنابراين با توجه به اينكه حمايت خط روند نزولي فوق اكنون در كمتر از 23700 قرار دارد، احتمال اينكه شاخص مجدد به كمتر از 24 هزار افت داشته باشد محتمل است؛ ولي به نظر ميرسد حمايت تعيينكننده همين خط روند نزولي است كه تاكنون شكسته نشده است. به عبارت ديگر نگراني اصلي بايد زماني باشد كه حمايت خط روند نزولي نيز در محدوده 23500 تا 23700 شكسته شود، ولي تا زماني كه اين خط شكسته نشده است همچنان ميتوان به برگشت شاخص اميدوار بود. اين تحليلگر بازار سهام معتقد است: چنانچه حمايت مهم 24 هزار شكسته شود حمايت مهم بعدي حمايت خط روند نزولي است كه تاكنون طي 20 ماه گذشته سه مرتبه مانع از افت بيشتر شاخص شده است. البته با توجه به ماهيت نزولي بودن اين خطر با گذشت زمان اين حمايت حتي در صورتي كه شكسته نشود به سطوح پايينتر منتقل ميشود؛ در حال حاضر اين حمايت درمحدوده 23700 قرار دارد، بنابراين به اعتقاد من حتي در صورت افت شاخص به كمتر از 24 هزار واحد خط روند نزولي در محدوده 23500 تا 23700 حمايت پر قدرتي محسوب ميشود كه ميتواند باز هم مانع از افت بيشتر شود.
وي خاطرنشان كرد: در صورتي كه اين حمايت مهم نيز به طور كامل شكسته شود آنگاه نمودار شاخص وارد فاز جديدي خواهد شد، كه درصورت وقوع بايد در زمان فوق به تحليل مجدد نمودار پرداخت؛ البته حتي در آن صورت هم افت شاخص تا 21 هزار بسيار بعيد و بدبينانه به نظر ميرسد كه به هيچ عنوان به آن معتقد نيستم، چرا كه قبل از آن حمايتهاي مختلف و همچنين حمايتهاي رواني وجود خواهد داشت، ضمن اينكه در حال حاضر اكثر نمادهاي بازار در كف قيمتي قرار دارند و به محدودههاي حمايتي مهم تاريخي رسيدهاند. همچنين شاهد اشباع فروشندگي در بسياري از نمادها هستيم كه از اين منظر نيز احتمال افت شاخص تا محدوده 21 هزار دور از ذهن است.
مهمترين حمايتها و مقاومتها
وي با يادآوري اين نكته كه در حال حاضر و با تمام مسائل يادشده اولين حمايت قابل توجه شاخص در محدوده حمايتي 24 هزار قرار دارد كه محدوده فوق به دليل برخورداري از حمايت رواني و همچنين حمايتهاي مهم فيبوناچي و تاريخي حائز اهميت است، تاكيد كرد: در صورتي كه اين حمايت شكسته شود همانگونه كه گفته شد حمايت مهم بعدي حمايت خط روند نزولي خواهد بود كه ميتوان آن را در محدوده 23500 تا 23700 در نظر گرفت؛ دو محدوده فوق مهمترين حمايتهاي پيش روي شاخص هستند و در صورتي كه شكسته شوند شاخص وارد مرحله جديدي از روند نزولي خواهد شد. وي ادامه داد: شاخص در راه رشد با مقاومتهاي مهمي مواجه است و اولين مقاومت حائز اهميت در محدوده 24400 تا 24700 قرار دارد كه محدوده فوق به دليل برخورد با مقاومت مهم سقف كانال نزولي و همچنين برخورد با لايههاي متراكم مقاومت تاريخي باند مقاومتي نسبتا محكمي را تشكيل داده است. افزون بر اين، مقاومتهاي مهم ديگري نيز در محدودههاي 25200 تا 25450 و همچنين در محدوده 26400 تا 26600 ديده ميشود، اما بدون شك محكمترين و مهمترين مقاومت پيش رو در باند مقاومتي مهم 27 هزار تا 27300 قرار دارد كه سقف تاريخي شاخص و بلندترين قله در اين محدوده واقع شده است. با توجه به اينكه شاخص در حال حاضر با اين محدوده فاصله زيادي دارد؛ بررسي بيشتر اين محدوده بهتراست در صورت نزديك شدن شاخص به اين محدوده انجام شود.
موج شماري شاخص اعتباري هم دارد؟
اين تحليلگر تكنيكال در ادامه سخنانش به نظريه موجشماري شاخص بورس اشاره و اظهار كرد: نظريه موج شماري كه بر اساس نظريه اليوت تدوين شده و به همين نام نيزمشهور است در واقع بر پايه پيشبيني از رفتارهاي روانشناسي هر دو جبهه خريد و فروش استوار شده است وبيشتر در بازارهايي كارآيي خوبي خواهد داشت كه ازحجم و عمق بالايي برخوردار باشد و به همين دليل بيشتر در بازارهاي مالي بينالمللي كه سرمايه در گردش سنگيني دارند و براي تغيير جهت نمودار سرمايه قابل توجهي لازم است، معتبر است. برادران در ادامه افزود: به عبارت ديگر دربازارهايي كه از عمق زيادي برخوردار است و موجهاي صعودي و نزولي بر اساس قواعد طبيعي عرضه و تقاضا شكل ميگيرد ميتوان از نظريه موج شماري اليوت به عنوان يكي از ابزارهاي تحليلي مكمل استفاده كرد. ولي به اعتقاد من در بورس ايران كه گاه گروهي نوسانگير توانايي ايجاد امواج صعودي و نزولي را دارند، اين نظريه نميتواند كارآيي مطلوبي داشته باشد، از همين روتحليل نمودار شاخص نيز با اين نظريه مناسب به نظر نميرسد.
وي خاطرنشان كرد: به خصوص اينكه شاخص بورس تهران به دليل اينكه سود تقسيمي مجامع نيز در آن اعمال ميشود از نظم معمول برخوردار نيست و در فصل مجامع به دليل اعمال سودهاي تقسيمي شاهد متورم شدن نمودار هستيم؛ بنابراين با شرايط موجود استفاده از اين نظريه در تحليل نمودار شاخص به اعتقاد من اعتبار لازم را نخواهد داشت.
مسوولان بازار سرمايه همگام با سرمايهگذاران
اين تحليلگر در ادامه با اشاره به ريسكهاي موجود در بازار اظهار كرد: در حال حاضر به نظر ميرسد بورس تهران با ريسكهاي سيستماتيك و غيرسيستماتيك متعددي مواجه شده است، از طرف ديگر رونق نسبي بازارهاي موازي مانند بازار مسكن و ارز و طلا در كنار انتشار گسترده اوراق مشاركت با نرخ سود تضمين شده 20 درصد موجب خروج سرمايه قابل توجهي از بازار بورس شده است كه نشانه آن را ميتوان در ضعف جبهه خريد مشاهده كرد و به همين دليل با اندك فشار جبهه فروش شاهد افت قيمتها هستيم. همچنين در شرايط فعلي طول موجهاي صعودي بسيار كوتاه شده است كه دليل آن را ميتوان در عدم اطمينان سرمايهگذاران جستوجو كرد، به صورتي كه به كسب حداقل سود قناعت ميشود و به ندرت شاهد امواج پر قدرت صعودي هستيم.
برادران افزود: در مقطع كنوني با شرايط فوق به نظر ميرسد با ديد كوتاه مدت نبايد انتظار تحول خاصي را داشت، ولي معتقدم با توجه به اينكه بسياري از نمادها اكنون در كف قيمتي قرار دارند و از نظر تكنيكالي نيز نمادهاي زيادي سيگنالهاي خريد صادر كردهاند، سرمايهگذاري با ديد بلند مدت يا حداقل ميان مدت شش ماهه در نمادهايي كه از وضعيت بنيادي مطلوبي برخوردار هستند و از نظر تكنيكال نيز در كف قيمتي قرار دارند ميتواند بازدهي مناسبي به دنبال داشته باشد.
اين تكنيكاليست تصريح كرد: از نظر تكنيكال سرمايهگذاري با شرايطي كه گفته شد ميتواند توجيهپذير باشد و بايد در نظر داشت كه هر بازار مالي ممكن است با دوران ركود مواجه شود و اتفاقا سرمايهگذاري در اين دوره با ديد بلند مدت كاملا منطقي است كه سرمايهگذاران حرفه اي از اين فرصتها بيشترين استفاده را ميكنند. برادران در ادامه افزود: در پايان به مسوولان سازمان بورس نيز پيشنهاد ميكنم شرايطي را فراهم كنند تا سرمايه گذاران با اطمينان بيشتري وارد بازاربورس شوند؛ يكي از مواردي كه در يك سال گذشته موجب عدم اطمينان اهالي بازار شده است توقف طولاني مدت نمادهاي مطرح بازار بدون اعلام زمان بازگشايي است، به طوري كه طي اين مدت چندين نماد مطرح با توقفهاي ناگهاني و طولاني مواجه شدهاند كه منجر به بلوكه شدن سرمايه سهامداران اين شركتها شده است و به طور قطع اين توقفها بر ساير نمادهاي بازار نيز اثر منفي خواهد داشت. بنابراين بازگشايي نمادهايي كه طي يك سال گذشته متوقف شدهاند ميتواند به جلب اطمينان اهالي بازار كمك كند، ضمن اينكه نبايد فراموش كرد كه نمادهاي بورس مانند زنجيرهاي به هم پيوسته هستند كه بر يكديگر اثرگذار هستند و بارها اين اثرگذاري نمادها بر يكديگر به اثبات رسيده است.
مرسی همکار خوبمان جناب آقای برادران >:d<
نظر