دورهمی چند نفره

[mhjboursy]

پاسخ : نوشتههای غیر بورسی ما بورسیها

جناب محمدحسین ؟؟؟
چطوری فیلمی که از صفحه دسک تاپتون میگیرید و اینجوری میتونید بزارید ؟؟؟

دقیقا با همان نرمافزار SahreX.
البته یک مکمل دارد. به نام fmpeg که اگر بخواهید فیلمبرداری کنید خودش آن را جداگانه بارگیری میکند از اینترنت و مسئلهی خاصی نیست.
(من gifاش را گذاشتم. یک مقدار دنگ و فنگش زیاد است. تنظیمات میخواهد. به خصوص برای اینکه هم gif کوچک در بیاید و هم با کیفیت.)

[mhjboursy]

پاسخ : نوشتههای غیر بورسی ما بورسیها

سلام

[roya123]

پاسخ : نوشتههای غیر بورسی ما بورسیها

سلام. صبح تون بخیر
بریم آماده بشیم تا بعدش با تمام توان بیاییم و حمله کنیم به بازار

[MNB1984]

پاسخ : نوشتههای غیر بورسی ما بورسیها

جناب MNB ممنون از شما.
خواستم بدونم هنوز نقد هستین و نظاره گر؟؟؟؟؟

با سلام خدمت دوست عزیز
من نقد نبودم
قبلا هم نبودم
شاید کمی شیفت نقدینگی بین سهم ها بدم ولی فول سهم بودم حتی تو دوره ریزش هفته گذشته...
من فول سهمم و نظاره گر!!!

[MNB1984]

پاسخ : نوشتههای غیر بورسی ما بورسیها

با سلام و احترام

داستان از آنجا آغاز میشود که شخصیتهای رمان در انتظار رسیدن خبر مرگ پیرهزنی هستند که قرار است میراثش به ژنرال برسد. ژنرال با این ثروت میخواهد دل زنی فرانسوی بنام مادام بلانش را به دست آورد.
راوی در طول این اقامتها در دام عشق پولینا، خواهرزن ژنرال، میافتد. زنی بوالهوس که به آلکسی مقداری پول قرض داده و او را سر میز قمار میفرستد. بردهای اولیه کام آلکسی را شیرین میکند اما اندک زمانی بعد باختها و تلخکامیها از راه میرسند
همین کتابه ؟ ترجه جلال آل احمد
ممنون

بله کتاب ترجمه جلاله آل احمد ولی با این مضمون شروع میشه!!!(اونطور که یادمه!!)
بعد از دو هفته فکر میکردم کسان من همچون مسیح انتظار من رو میکشن ولی اشتباه میکردم!!
و جلوتر توضیح میده که دو نوع قمارباز وجود داره یک قمار باز پست و یک نوع دیگر جنتلمن..
نگرش اینا به بازی متفاوته

[sooroosh1315]

پاسخ : نوشتههای غیر بورسی ما بورسیها

سلام و روز بخیر

بنظرتان وقتی سهمی با 5 درصد ارزش معاملات روزانه اش از منفی حرکت کنه و به صف فروش برسه ...صرفا بعنوان یک نشانه کوچیک....خوبه یا بد ؟ مخصوصا اگر با چند روز درجا زدن در قیمت فعلی همراه بوده باشه

[mhjboursy]

پاسخ : نوشتههای غیر بورسی ما بورسیها

سلام و روز بخیر

بنظرتان وقتی سهمی با 5 درصد ارزش معاملات روزانه اش از منفی حرکت کنه و به صف فروش برسه ...صرفا بعنوان یک نشانه کوچیک....خوبه یا بد ؟ مخصوصا اگر با چند روز درجا زدن در قیمت فعلی همراه بوده باشه

نشانهی بدی است.
ولی ۵ درصد داریم تا ۵ درصد.
۵ درصد در فارس و فولاد و وبملت و ... واقعا نشانهی بدی است. ولی ۵ درصد در فبستم یا ثجوان و لخانه و ... اصلا معنی ندارد.
این حرکات میانروزی را من به عنوان موجهای کوچک نگاه میکنم.

[roya123]

پاسخ : نوشتههای غیر بورسی ما بورسیها

شدوص رو 2-3 درصد پای سیستم بودم نخریدم.
حالا صف شده.
نمی دونم صبر کنم صفش می ریزه یا نه.

[roya123]

پاسخ : نوشتههای غیر بورسی ما بورسیها

دوستان در مورد حق تقدم یه کم برای من توضیح میدید؟؟
جوری که توی چند جمله کامل متوجه بشم.
پاسا بسته شده بوده.
گویا من باهاش رفتم مجمع
البته خودمم مطمئن نیستم.
الان نصف تعداد سهامی که ازش داشتم بعنوان حق تقدم با نماد (پاساح) به داراییم اضافه شده.
ولی فقط تعداد و قیمت داره و قسمت بهای تمام شده رو زده صفر
این کی قابل فروش هست؟
اگه قابل قروش هست آیا بفروشم بهتره یا نفروشم؟
اگه بفروشم چه شرایطی داره یعنی با چه شرایطی می تونم بفروشم؟
اگه نفروشم چی؟ آیا باید مبلغی رو واریز کنم یا نه؟

[mhjboursy]

پاسخ : نوشتههای غیر بورسی ما بورسیها

دوستان در مورد حق تقدم یه کم برای من توضیح میدید؟؟
جوری که توی چند جمله کامل متوجه بشم.
پاسا بسته شده بوده.
گویا من باهاش رفتم مجمع
البته خودمم مطمئن نیستم.
الان نصف تعداد سهامی که ازش داشتم بعنوان حق تقدم با نماد (پاساح) به داراییم اضافه شده.
ولی فقط تعداد و قیمت داره و قسمت بهای تمام شده رو زده صفر
این کی قابل فروش هست؟
اگه قابل قروش هست آیا بفروشم بهتره یا نفروشم؟
اگه بفروشم چه شرایطی داره یعنی با چه شرایطی می تونم بفروشم؟
اگه نفروشم چی؟ آیا باید مبلغی رو واریز کنم یا نه؟

تا جایی که من یادم است به این سرعت قابل خرید و فروش نیست. باید صبر کنید.
همین اکنون ببینید نماد پاساح ممنوع / متوقف است یا مجاز.
==================
اینکه بفروشید یا بخرید کاملا به خودتان بستگی دارد.
یک کار این است که بیایید سهام اصلی را بخرید و حق تقدم را بفروشید.
یک کار این است که بیایید حق تقدم بخرید و سهام اصلی را بفروشید.
یک کار نوسانگیری روی حق تقدم است.
یک کار استفادهنشده کردن حق است.
هزار تا کار میشود کرد.
همه چیز بستگی به خودتان و راهبردتان دارد. (بنیادی کار کردن یا نموداری یا روانشناسی یا... خیلی مهم است. همین جور دید کوتاهمدت و بلند مدت داشتن.)

[sooroosh1315]

پاسخ : نوشتههای غیر بورسی ما بورسیها

کلن روزهای مثبت کاری نداریم انجام بدیم?
روزهای منفی هم که کاری نمیشه کرد?

میمونه روزهای هیجانی ?
به قول #حافظ فقط روزهای هیجانی حال میده وگرنه
باقی همه بیحاصلی و بیخبری بود?

:D

[mhjboursy]

پاسخ : نوشتههای غیر بورسی ما بورسیها

برآورده شدن حاجات در گرو خوشبینی به خدا ست

خبرگزاری تسنیم: حجتالاسلام والمسلمین نظری منفرد گفت: فرد باید نسبت به خدا حسن ظن داشته و بداند که گاهی برآورده شدن حاجات به مصلحت او نیست؛ حسن ظن داشتن به خدا سبب رفع حاجات میشود.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، حجتالاسلام والمسلمین علی نظری منفرد، استاد حوزه علمیه قم دیشب در مراسم دعای توسل مسجد مقدس جمکران با بیان اینکه هر انسانی خواهان زندگی خوب است، گفت: هر فردی به دنبال رفاه، امنیت، سلامت جسم و روح، نداشتن ناراحتی و تأمین هزینهها است. به طور کلی زندگی خوب در این دنیا تأمین امور مادی، نداشتن مشکلات و شادابی روح و جسم بوده و افراد برای داشتن آنها شبانه و روز تلاش میکنند؛ اسلام نیز برای داشتن زندگی بدون دغدغه و استرس رهنمودهای را بیان کرده است.استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه اسلام برای لحظه به لحظه زندگی افراد برنامه قرار داده است، بیان داشت: حرکت در برنامههای شرع سبب رسیدن فرد به خواستههای دنیوی و اخروی میشود.وی یادآور شد: البته باید توجه داشت که در این دنیا فرد به آسودگی مطلق نخواهد رسید بلکه آسودگی نسبی را میتواند برای خود فراهم کند، آسودگی مطلق تنها در بهشت بوده و فرد در آنجا بدون استرس و اضطراب زندگی میکند. بدون شک این دنیا دارای تزاحم و تضادها است، از اینرو افراد به آسودگی مطلق نخواهند رسید، خدا میفرماید «عمر سبب فرسودگی فرد میشود».
وی تصریح کرد: این دنیا مشکلات خود را دارد و تنها در بهشت فرد به جاودانگی و پیر نبودن میرسد، امام علی(علیه السلام) میفرمایند «دنیا خانهای است که آن را در بلاها و سختیها پیچیدهاند».استاد حوزه علمیه قم با اشاره به روایتی از امام رضا(علیه السلام) به بیان رهنمودهایی برای نداشتن مشکلات در زندگی پرداخت و گفت: امام (علیه السلام) میفرمایند «در زندگی به خدا گمان خوب داشته باشید»، متأسفانه افراد وقتی به مشکلی بر میخورند نخست به خدا بدگمان شده و سو ظن پیدا میکنند. باید توجه داشت که هیچ چیزی در دنیا بدون علت و دلیل نیست؛ اعتقاد و ایمان به ناظر عالم قادر فیاض و توانمند بودن علی الاطلاق خدا، سبب خوش بینی فرد به خالق متعال میشود؛ خداوند متعال صدای تمام موجودات عالم در دریاها، خشکیها و آسمانها را میشنوند.
حجتالاسلام والمسلمین نظری منفرد با بیان اینکه علم خدا نامحدود است، بیان داشت: قرآن میفرماید «خدا از خود انسان به انسان نزدیکتر است».وی تأکید کرد: خدا نسبت به بندگان خود محبت داشته و از هیچ تلاشی برای حل مشکلات آنها دریغ نکرده و بخل نمیورزد؛ خدا حتی کفار را دوست دارد؛ چرا که اگر دوست نداشت برای آنها پیامبری نمیفرستاد. خدا ارحم الراحمین بوده و دوست ندارد بندگان خود را گرفتار عذاب و آتش کند؛ حتی گناهکاران نیز نباید از رحمت الهی ناامید شوند.وی ادامه داد: البته باید توجه داشت که خدا براساس مصلحت خود افراد را گرفتار مشکلات میکند؛ حتی گاهی رفع مشکل به مصلحت انسان نیست؛ فرد باید در زندگی دعا کند «خدایا هر چه مصلحت است برای ما قرار ده». فرد باید نسبت به خدا حسن ظن داشته و بداند که گاهی برآورده شدن حاجات به مصلحت او نیست؛ حسن ظن داشتن به خدا سبب رفع حاجات میشود. فرد باید رحمتهای الهی را یاد کرده و بداند که خدا در مشکلات و سختیها او را حمایت میکند؛ البته فرد باید در زندگی از خدا کمک بخواهد.انتهای پیام/

آن چیزی که میخواستم نبود. ولی مایهاش همان بود. تو همان مایهها بود.

[mhjboursy]

پاسخ : نوشتههای غیر بورسی ما بورسیها

خوش بین بودن به خدا منشا خیر و برکت
منبع : samtekhoda

مصاحبه شونده : فرحزاد

خوش بینی به خداوند متعال
خوش بین بودن به خدا منشا برکات و رفتن به بهشت است. در روایت داریم: خوش بین بودن به خدای متعال ارزش بهشت را دارد و بزرگترین گناه کبیره بدبین بودن به خداست. در قرآن داریم: به خدا گمان بد بُردید، قوم هلاک شده شده اید و به جهنم افتادید. دعای کمیل یا هر دعای دیگر را می توان در وقت های دیگر هم خواند ولی اگر کسی بخواهد آنرا به قصد ورود بخواند، باید حتما دعای کمیل را در شب جمعه بخواند. دعای جوشن کبیر را در هر ایامی می توان خواند زیرا این دعا اسامی خداست. حتی می توان بخشی از دعا را خواند. بدبینی گناه بسیار بزرگی است. آیت الله بهجت می فرمودند: اگر ما به اندازه ی یک کودک که به مادرش خوش بین است به خدا خوش بین بودیم، تمام کارهای مان درست می شد. خیلی از مردم به همین اندازه هم به خدا خوش بین نیستند. در قرآن داریم که خدا می فرماید: من آماده ی جواب هستم، مرا اجابت کنید، مرا باور کنید. خدای غنی مطلق صد و بیست و چهار هزار پیامبر فرستاده است. ما باید وعده های خدا را باور کنیم. مرحوم دشتی نوشته اند: علتی که باعث شد من در مورد نهج البلاغه کار کنم این است که من سرگذشت یک دانشمند مسیحی که استاد ادبیات عرب است را می خواندم. در آنجا نوشته بود: من دویست بار نهج البلاغه امیرالمومنین را خوانده ام. این کلام در مرحوم دشتی موجی ایجاد کرد تا ایشان به دنبال نهج البلاغه بروند. خیلی از شیعیان و دوستداران حضرت علی (ع )ممکن است که حتی یک بارهم نهج البلاغه را نخوانده باشند. یکی از شاعران اهل سنت می گوید که من یک خطبه ی حضرت علی(ع) را هزار بارخوانده ام و هر بارهم متحول شده ام. نهج البلاغه یک دریای بیکران معارف است.
حضرت در کلمات قصار 435 در نهج البلاغه می فرماید: نمی شود که خداوند در شکر را به روی بنده ای باز بکند ولی در زیادکردن نعمت را به او ببندد. انسان باید رزق کم و سلامتی را شکر کند و نباید دنبال زیاده طلبی باشد. در ادامه حضرت می فرماید: اگر خدا را بخوانید حتما جواب شما را می دهد. خدا خوب جواب دهنده ای است. خدا جواب ابلیس و فرعون را هم اجابت کرد. اگر ما دعایی کردیم و مستجاب نشد، حتما حکمت دارد و ما نباید به خدا سوء ظن پیدا کنیم. حضرت می فرماید: خدا می گوید که من گناهکاران را می بخشم و امکان ندارد که او را نبخشد زیرا خودش این را گفته است. گاهی خدا ما را می بخشد ولی ما خودمان را نمی بخشیم و شاید این بخاطر حیا ما باشد.
محدث قمی در کتاب سفینه آورده است. آقای بحرینی که یکی از علمای لبنان است کتابی بنام راه به سوی خدا نوشته است و آیت الله بهجت سفارش می کردند که این کتاب را بخوانید و اوج این کتاب همین حدیث است. او می گوید که راه به سوی خدا از طریق خوش بینی است. اگر کسی به خدا خوش بین باشد خدا او را به اعلی درجه ی بهشت می برد. بعضی ها می گویند که شما به بهشت یا جهنم نرفته اید پس چطور خبرهایی از آنجا به ما می دهید. امامان و خدا از آینده خبرهای به ما داده اند که اینها اخبار غیبی است و آنها این خبرها را برای ما ترسیم کرده اند و این اتفاقات قطعی است. الان بهشت و جهنم موجود است. امام صادق (ع) می فرماید: آخر بنده ای که به پای حساب می آید و بدی های او بیشتر از خوبی های اوست، او را به طرف جهنم می کشانند، او سرش را بالا می کند و دنبال چیزی می گردد. فرشته ها او را پیش خدا می برند و خدا می پرسد که دنبال چه چیزی می گردی. او می گوید: خدایا گمان من به تو این نبود. خدا می فرماید: درباره ی من چه فکرمی کردی؟ او می گوید: گمان من این بود که تو گناهان من را می بخشی و من را به جهنم نمی بری. خدا می فرماید: ای ملائکه به عزت، جلال، نعمت، آلاء و بلندی عظمتم قسم که این بنده تا الان به من خوش بین نبوده است. اگر او به من خوش بین بود، او را به آتش جهنم نمی ترساندم. خوش بینی دروغی او را امضاء بکنید و او را به بهشت ببرید. خدا پنج بار قسم می خورد که اگر او از اول خوش بین بود من او را به طرف جهنم نمی بردم که بترسد. ما باید حسن نیت به خدا داشته باشیم و نسبت به خدا بدبین نباشیم. در روایت داریم که بلا معلق است. اگر شما فال بد بزنید، آن بلا به شما می خورد و اگر شما فال نیک بزنید این بلا از شما رفع می شود. در ادامه حدیث داریم که امام می فرماید: هیچ بنده ای به خدا خوش بین نیست مگر اینکه خدا با گمان او با او رفتار می کند و هیچ بنده ای هم به خدا بدبین نیست مگر اینکه خدا با گمان بد او با او رفتار می کند. بعضی ها می گویند که خدا با من قهر کرده است و یا من را به جهنم می برد، ما نباید این نسبتهای ناروا را به خدا بدهیم. امام می فرماید: علت جهنم رفتن بخاطر گمان بدشما بود که شما را خوار کرد و به جهنم برد. اگر انسانی اعمالش خوب نباشد ولی به خداخوش بین باشد، همین باعث می شود که جهت اعمالش عوض بود.

آیات پایانی سوره ی مزمل و آیات ابتدایی سوره ی مدثر
در قرآن داریم که اگر میزان حسنات کسی سنگین باشد،اهل بهشت است. امام صادق (ع) می فرماید: در میزان حسنات کسی نهاده نمی شود چیزی که سنگین تر از صلوات بر محمد و آل محمد باشد.
در اوایل اسلام، مسلمانان مامور بودند که همراه با پیامبر در شب به نماز وعبادت های مستحبی بپردازند تا ریشه باورهای آنها محکم بشود و این کار سختی بود. آیه آخر سوره ی مزمل در این رابطه نازل شد: این عبادت های شب برای شما سخت است، برای شما تا آنجایی که آسان است قرآن تلاوت کنید. قرآن را باید با شوق خواند. از مرحوم علامه طباطبایی پرسیدند که چرا ما از قرآن بهره نمی بریم؟ ایشان فرمودند: زیرا قرآن را با عشق و محبت نمی خوانید. شما یک صفحه قرآن را با عشق و تدبر بخوانید. در قرآن خواندن کیفیت مهم است نه کمیت.

ایام فاطمیه
حضرت فاطمه در عالم بی نظیر است. یعنی ایشان خانمی هستند که امام و پیامبر نیستند ولی رتبه ی عصمت برای ایشان وجود دارد. امام باقر(ع) فرمودند: اطاعت کامل از فاطمه ی زهرا بر همه حتی انبیاء و ملائکه واجب است. پیامبر به حضرت علی (ع) فرمود: هر چه فاطمه به تو امر بکند، تو باید اطاعت بکنی. با اینکه حضرت فاطمه خودشان را فدای امام زمانشان کردند ولی چون ایشان هم معصوم بودند وغضب او غضب خداست، حضرت علی (ع)هم از ایشان اطاعت می کرد. ما بانویی به این عظمت نداریم. ایشان سرور زنان عالم از اولین تا آخرین هستند. فقط پیامبر و حضرت علی (ع) از ایشان برتر هستند. فرمود: فاطمه را فاطمه نام نهادند چون خلق از شناخت حقیقت و کنه ذات حضرت زهرا جدا شدند. شما باید ایام فاطمیه را جدی بگیرید. البته مردم نباید تمام مجالس را در همین چند روز بگذارند حتی در ایام ولادت هم برنامه های مفصل برای حضرت زهرا داشته باشند. برای امام حسین (ع) بیشتر مذاهب عزاداری می کنند حتی غیر مسلمانها مثل مسیحیان و هندوها. ولی عزاداری حضرت فاطمه برای خواص است و باید این را قدر دانست. در سابق میرزا آقای تبریزی بخاطر تکریم حضرت فاطمه با پای برهنه به قم می آمدند. ایشان می فرمودند که امید من به شفاعت و دستگیری حضرت زهرا است. من از بزرگی پرسیدم که امید شما برای شب اول قبر به کیست؟ ایشان فرمودند: امید من به ولایت، شفاعت و ولایت حضرت زهرا است. عاشورا از حضرت فاطمه شروع شده است. خط ولایت از فاطمیه شروع می شود. امام باقر(ع) می فرماید: روز قیامت مادرم حضرت زهرا از صحنه ی محشر عبور می کند و مثل مرغی که خوب و بد را ازهم جدا می کند شیعیان و دوستان خودشان را جدا می کنند و(مردم ایران دو روز را سنگ تمام می گذارند یکی روز عاشورا و یکی روز شهادت حضرت فاطمه زیرا صاحب عزا ولی عصر است) به بهشت می برد. موقع ورود به بهشت دوستداران حضرت فاطمه می ایستند، به آنها خطاب می شود که چرا شما وارد بهشت نمی شوید؟ آنها می گویند که ما می خواهیم مقام دوستداران حضرت فاطمه مشخص بشود. خطاب می رسد: ای دوستان فاطمه، هر کس هم که به شما خدمتی کرده است وارد بهشت می شود. خانم و آقایی که فاطمی هستند رفتار آنها هم فاطمی می شود. حضرت علی (ع) فرمودند: به خدا قسم من حتی یک بار فاطمه را مجبور به کاری نکردم و یک بارهم او را ناراحت نکردم. پس خانم ها ما به نیت حضرت زهرا به خانواده شان خدمت بکنند و آقایان هم به عشق حضرت علی (ع) به فرزندان و همسرانشان خدمت کنند. حضرت می فرماید: وقتی من با تمام خستگی ها وارد خانه می شدم با نگاه کردن به چهره فاطمه، همه ی غم ها از من دور می شد. شبی پیامبر به حضرت فاطمه فرمودند: قبل از خواب چهار عمل را انجام بده و بعد استراحت کن: ختم قرآن بکن، همه ی انبیاء را از خودت راضی کن، به همه ی مومنان دعا بکن و یک حج عمره بجا بیاور. حضرت فرمود: سوره ی توحید ثلث قرآن است پس خواندن شه مرتبه سوره ی توحید یک ختم قرآن است، یکبار تسبیحات اربعه ثواب یک حج عمره را دارد (ما باید اینها را باور کنیم و خوش بین باشیم. این خوش بینی ها انسان را به راه درست می کشند)، با گفتن اللهم صل علی محمد وآل محمد و صل علی جمیع الانبیاء والمرسلین همه ی پیامبران را راضی کن و با گفتن اللهم اغفرللمومنین و المومنات همه ی مسلمانان را دعا کن.
روزی حضرت فاطمه به پدرشان فرمودند که من خدمتگزاری می خواهم تا در کارهای خانه به من کمک کند. پیامبر فرمودند: بهتر از خادم این است که صبح قبل از کار 33 بار سبحان الله، 33 الحمدلله و 34 الله اکبر بگویی که این ذکر هزار حسنه در میزان است و خدا تمام کارهای آن روز تو را کفایت می کند.
حضرت زهرا برای همه (مرد و زن) الگو است حتی برای امامان. امام زمان (عج) می فرماید: مادرم فاطمه برای من هم الگو است. همان طور که بیعت طاغوتی برگردن حضرت زهرا نبوده است بیعت هیچ طاغوتی هم بر گردن امام زمان (عج) نیست و این یکی از شباهت های این مادر و فرزند است. پیامبر به سلمان فرمودند: هر کس فرزندم فاطمه را دوست بدارد باعث می شود که از آتش جهنم جدا بشود. در روایت داریم که حضرت فاطمه دوستداران خودش را از جهنم جدا می کند و وارد بهشت می کند و زهرا با پیامبر است. خدایا به حق صدیقه ی کبری ما را از شیعیان خالص حضرت زهرا قرار بده و ما را جزو عزاداران وا

[mhjboursy]

پاسخ : نوشتههای غیر بورسی ما بورسیها

حسن ظنّ به خداوند
حسن ظن به خداوند که به معنای امید داشتن به لطف و کرم و عنایات بیحد الهی است، یکی از مهمترین فضائل اخلاقی به حساب میآید که از طرف خدا و انبیاء و اولیاء به انسان سفارش شده است؛ چرا که هركس آراسته به چنين خصلتی شود، شوق او نسبت به عبادت و ذوقش به سوى آستان دوست فوقالعاده زياد شده و بيش از پيش به آراستن و پيراستن خود اقدام مىنمايد؛ از همینرو این فضیلت اخلاقی در متون روایی و منابع دینی به عنوان صفت مؤمنین، بهترین عبادت و بهای بهشت معرفی شده است؛ اما در مقابل، سوءظن و بدگمانى نسبت به حق تعالی، ثمرهاى جز كسالت نسبت به عبادت و نااميدى از رحمت حضرت دوست به دنبال نخواهد داشت. بنابراین آدمی میبایست همواره سعی کند تا با ایمان و سلامت قلب و همچنین با بالا بردن معرفتش نسبت به حضرت حق تعالی و امید داشتن به رحمت بیکران الهی، این فضیلت اخلاقی را هر چه بیشتر و بهتر در وجود خود نهادینه کند تا به آثار آن از قبیل خیر دنیا و آخرت و آمرزش گناهان دست یابد.

منبع : سید محسن دهنوی / واحد پژوهش مجمع جهانی صادقین”علیهما السلام” ,

تعریف و تبیین
«حسن ظنّ» ترکیبی اضافی و در لغت به معنای «گمان نیک و خوشبینی» و در مقابل «سوء ظن» به معنای بدگمانی و بدبینی است.[1]
هنگامی که این واژه در مورد مردم به کار میرود، مفهومش این است که آدمی باید هر کاری که از دیگران سر میزند و جای حمل بر صحت دارد را بر وجه صحیح و نیکو حمل کند؛ مثلاً وقتی که مردی را با زن ناشناسی میبینیم، بگوئیم همسر یا محرم اوست و یا هنگامی که شخصی اقدام به ساختن مسجد یا بنای خیر دیگری میکند، مقتضای حسن ظن آن است که بگوییم این عمل را با انگیزۀ الهی و نیت خیرخواهانه انجام داده است نه به قصد ریا و خودنمایی.
هنگامی که این واژه در مورد نفس آدمی به کار میرود، به معنای خود برتربینی، غرور و ندیدن عیوب خویشتن است که از رذائل اخلاقی محسوب میشود.
هنگامی که این واژه در مورد خداوند به کار میرود، معنای خاص خودش را دارد که موضوع مقالۀ حاضر به این مورد اختصاص داده میشود.
علامۀ مجلسى”رحمت الله” در تبیین معنای حسنِ ظن به خدا مینویسد: گفتهاند معنای «حسنِ ظن به خدا» اين است كه شخص:[2]

1. ۱. هنگام طلب آمرزش خوشبين باشد كه او را مىآمرزد.
2. ۲. وقتی توبه و بازگشت به سوی خدا كند، بداند كه خداوند توبۀ او را پذيرا میشود.
3. ۳. وقتی از روى حقيقت [و اخلاص] به درگاه خدا دعا كند، بداند كه خدا اجابت مىكند.
4. ۴. هنگامی که از خدا نسبت به كارى كفايت و اعانت خواست، بداند كه خدا او را كفايت مىكند؛ زيرا اين صفات پديدار نشود جز به وسيلۀ حسنِ ظن به خدا.
5. ۵. وقتی كارى براى خدا كرد، بداند كه خدا آن را قبول مىكند.

همچنین امام صادق”علیه السلام” در معنای حسن ظن به خدا مىفرماید: «حسن الظّنّ باللّه أن لا ترجو إلّا اللّه و لا تخاف إلّا ذنبك؛[3] خوشبينى به خدا اين است كه اميد نداشته باشى جز به خدا و نترسى جز از گناهت». از اين حديث شريف اين نكته استفاده مىشود كه معناى حسن ظن به خدا و اميد داشتن به لطف و كرم او اين نيست كه انسان از انجام وظائف خوددارى نموده و به خيال لطف و بخشش خداوندى در ميدان گناه بتازد؛ بلكه به اين معنا است كه در عين حال كه وظائف و اعمال خود را مرتب و منظم انجام ميدهد، اعتماد و پشتگرمى به عمل خویش نداشته و با همين عملكرد، اميد به لطف خداوندى داشته باشد كه با فضل و كرم خويش اين اعمال را بپذيرد و خوف و ترسش از قصور و كوتاهى در عمل خویش و از گناهانش باشد، نه از خداوند. پس حسن ظن نه تنها با خوف و حالت خشيت منافات ندارد، بلكه بايد حسن ظن و رجاء با خوف و ترس منضم باشند.
در مقابل حسن ظن، سوءظن به خداوند قرار دارد و معنای سوءظن به خداوند آن است كه انسان به هنگام بروز مشكلات، نسبت به وعدههاى الهى متزلزل شود و هنگام پيش آمدن امتحانات دشوار در مسائل مالى و غير آن، وعدههاى خداوند را فراموش كرده و رو به گناه آورد.


اهمیت و جایگاه حسن ظن
مسألۀ حسن ظنّ یا به عبارت ديگر خوشگمانى به حق تعالی، از مهمترين فضائل اخلاقی به شمار میرود. خوشگمانى به حضرت حق و به عنايات و الطافش، البته پس از ايمان و عمل، واقعيّتى است كه از طرف خداوند و انبياء و اولياء به انسان سفارش شده كه هركس آراسته به چنين خصلتی شود، شوق و ذوق او نسبت به عبادت و سفر به سوى آستان دوست فزونی یافته و بيش از پيش به آراستن و پيراستن خود اقدام مىنمايد و در مقابل، سوءظن و بدگمانى نسبت به حق تعالی، ثمرهاى جز كسالت نسبت به عبادت و نااميدى از رحمت حضرت حق به دنبال نخواهد داشت و خداوند در قرآن کریم در مذمت افرادی که به او سوء ظن دارند میفرماید:
(وَ يُعَذِّبُ الْمُنافِقِيْنَ وَ الْمُنافِقاتِ وَ الْمُشْرِكِيْنَ وَ الْمُشْرِكاتِ الظَّآنِّينَ بِاللَّهِ ظَّنَّ السُوءِ عَلَيْهِمْ دائِرَةُ السَّوءِ وَ غَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَ لَعَنَهُمْ وَ اعَدَّ لَهُمْ جَهَنَّمَ وَ سائَتْ مَصِيراً):[4] و مردان و زنان منافق و مردان و زنان مشرك را كه به خدا گمان بد مىبرند، مجازات كند. [آرى] حوادث ناگوارى [كه براى مؤمنان انتظار مىكشند] تنها بر خودشان نازل مىشود! خداوند بر آنان غضب كرده و از رحمت خود دور ساخته و جهنم را براى آنان آماده کرده و چه بد سرانجامی است.
قرآن کریم در اين آيه مسألۀ سوء ظن به خدا را قدر مشتركى ميان منافقان و مشركان شمرده و نشان مىدهد همۀ آنها اعم از زن و مرد در اين امر شريكند. به عكس مؤمنان كه هميشه نسبت به خدا و وعدههاى او و پيامبرش حسن ظن دارند و مىدانند اين وعدهها قطعاً تحقق مىيابد، متوجهاند که هر چند ممكن است بر طبق مصالحى وعدهها دير و زود شود اما سوخت و سوز در آن نيست؛ چرا كه خداوند متعال هم به همه چيز عالم و آگاه است و هم بر هر چيز قادر و توانا و با اين علم و قدرت مطلقه، تخلف در وعدههايش امكانپذير نيست.
در اهمیت این فضیلت اخلاقی همین بس که امام رضا”علیه السلام” در این رابطه میفرمايد:
فَأَحْسِنِ الظَّنَّ بِاللَّهِ فَإِنَّ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ”علیه السلام” كَانَ يَقُولُ مَنْ حَسُنَ ظَنُّهُ بِاللَّهِ كَانَ اللَّهُ عِنْدَ ظَنِّهِ بِهِ وَمَنْ رَضِيَ بِالْقَلِيلِ مِنَ الرِّزْقِ قَبِلَ مِنْهُ الْيَسِيرَ مِنَ الْعَمَلِ؛[5] گمان خود را نسبت به پروردگار نيكو گردان؛ زيرا حضرت ابا عبدالله”علیه السلام” مكرر میفرمود: كسی كه گمانش نسبت به خداوند نيكو باشد، خداوند در نزد گمان آن بنده نسبت به خودش خواهد بود [با او مطابق همان گمان، معامله خواهد نمود] و كسی كه به مقدار اندكی از روزی اكتفا نمايد، خداوند متقابلاً عمل كم او را قبول خواهد نمود.

برخی از وجوه اهمیت این فضیلت اخلاقی عبارتند از:

1. صفت مؤمنین
بالاترین مقام یک انسان در دنیا، هنگام مرگ و خروج از دنیا، مؤمن بودن اوست و مؤمنان در پیشگاه حق تعالی محبوبترین بندگان هستند؛ چرا که ایمان یک «باور قلبی» است که ما را متوجه جهتی میکند، بدان بر میانگیزد، عزم ما را بدان سو میکشاند، حرکت و عمل ما را شکل میدهد، در «چگونه زیستن» نقشی مهمّ دارد و محور ارزشگذاری برای اندیشهها و عملکردها به حساب میآید. به دلیل همین اهمیت است که گام اولِ ورود به مسیر بندگی و مسلمانی، «ایمان» است و کسی که این باور مقدّس را داشته باشد، «مؤمن» نامیده میشود. مؤمنین دارای صفات و ویژگیهایی هستند که حسن ظن به خدا یکی از ویژگیهای بارز آنان است؛ چنانچه امیرمؤمنان علی”علیه السلام” در این زمینه میفرماید: «الثِّقَةُ بِاللَّهِ وَ حُسْنُ الظَّنِّ بِهِ حِصْنٌ لَا يَتَحَصَّنُ بِهِ إِلَّا كُلُّ مُؤْمِن...؛[6] توكل به خدا و حسن ظن به او [همانند] قلعۀ محكمى است كه داخل در آن نميشود مگر مؤمن». همچنین امام صادق”علیه السلام” فرمود: «قَالَ النَّبِیُّ دَاوُودُ: یَا رَبِّ مَا آمَنَ بِکَ مَنْ عَرَفَکَ فَلَمْ یُحْسِنِ الظَّنَّ بِکَ؛[7] داوود پيامبر”علیه السلام” عرض كرد: پروردگارا! كسى كه گماننيكو به تو ندارد، ايمان به تو نياورده گرچه تو را شناخته باشد».

2. بهای بهشت
آیا بهشت را به بهانه میدهند یا به پرداختن بهای آن؟! جملۀ معروفی که شهید بزرگوار دکتر بهشتی معتقد است و میگوید بهشت را به بها میدهند نه به بهانه؛ یعنی برای وارد شدن به بهشت بایستی بهای آن را پرداخت. که البته اين سخن ريشه در روايات دارد؛ چنانچه در كلامي از اميرمؤمنان علی”علیه السلام” رسيده كه فرمود: «لا تكن ممن يرجو الاخرة بغير العمل؛[8] همانند كسي مباش كه بيآنكه كاري كرده باشد، به آخرت اميد ميبندد». از كلام حضرت معلوم ميشود كه براي تحصيل و به دست آوردن آخرت كه مراد همان نعمتهاي بهشتي است، بايد كار و تلاش كرد و با انجام اعمال صالح بهشت را به دست آورد. پس مراد از آن جمله اين است كه انسان نبايد تنها به صِرف ادعاي مسلماني و ايمان توقع داشته باشد كه بهشت نصيب او شود، بلكه براي رفتن به بهشت و به دست آوردن نعمتهاي گوناگون آن بايد بهايش را پرداخت كند. یکی از اموری که در روایات به عنوان بهای بهشت معرفی شده است، حسن ظن به خداوند متعال میباشد؛ چنانچه نبی مکرم اسلام”صلی الله علیه و آله” فرمود: «لَا یَمُوتَنَّ أَحَدُکُمْ إِلَّا وَ هُوَ یُحْسِنُ الظَّنَّ بِاللَّهِ فَإِنَّ حُسْنَ الظَّنِّ بِاللَّهِ ثَمَنُ الْجَنَّةِ؛[9] تا از دنیا نرفتهاید حسن ظن به خدا پيدا كنيد، زيرا گمان نيكو به خداوند، بهاى بهشت است».
اما در مقابل، سوءظن به خداوند پایانی جز هلاکت و نابودی نخواهد داشت. رسول خدا”صلی الله علیه و آله” در اینباره فرمود: «زنهار، هیچ یک از شما از دنیا نرود مگر اینکه نسبت به خدای تعالی حسن ظن داشته باشد، چون مردمی بودند که خدای تعالی به خاطر سوء ظنشان به خدا، هلاکشان کرد و دربارۀشان فرمود: (وَ ذلِکُم ظَنُّکُمُ الذی ظَنَنتُم بِرَبِّکُم اَردیکُم فَاَصبَحتُم مِن الخَاسِرینَ)[10]».[11]

آثار حسن ظن به خدا
از منظر علم و شریعت، هر کاری أعم از حسن و قبیح دارای اثر بوده و بنابر اقتضای ذاتی خود بر روی فاعل، فعل و مفعول تأثیر گذاشته و سعادت و شقاوت آنها را رقم میزند و به همین خاطر است که میگویند در اسلام ملاک ارزشگذاری افراد اعمال آنان است. از جمله حسن ظن به خداوند متعال مىتواند، سرچشمۀ آثار فراوانى برای فرد بوده و برکات عدیدهای را برای او به ارمغان بیاورد که برخی از آنها عبارتند از:

1. کاهش اندوه و ناراحتی
گرچه اندوهها، دلگرفتگیها، ناکامیها، شکستها و مانند آن، از ویژگیهای زندگی دنیایی انسانهاست، لکن راههایی نیز برای پیشگیری و کاهش آنها وجود دارد که یکی از آنها حسن ظن و نیکگمانی به خداوند است. اگر انسان به خداوند حسن ظن داشته باشد و معتقد باشد آنچه که خداوند [بر اساس لیاقتها، ظرفیتها و اعمال فرد] برایش پیش آورده و آنچه به تأخیر انداخته، برای او بهتر است، گرچه دلخواه وی نباشد، مثبت فکر میکند؛ اگرچه به دلیل جهلش نتواند کارهایی را که بر خلاف میلش روی داده است را توجیه کند ولی به دلیل این گمان نیک، به یک آرامش درونی میرسد و اندوهش کاهش مییابد؛ چنانچه امیرمؤمنان علی”علیه السلام” در اینباره میفرماید: «حُسْنُ الظَّنِ یخَفِّفُ الْهَم؛[12] حسن ظن و نیکگمانی اندوه و ناراحتی را کاهش میدهد».

2. خیر دنیا و آخرت
یکی از مهمترین آثار این فضیلت اخلاقی این است که موجب میشود تا آدمی به خیر دنیا و آخرت برسد؛ چنانچه امام باقر”علیه السلام” در این رابطه فرمود: «در كتاب على”علیه السلام” يافتيم كه رسول خدا”صلی الله علیه و آله” بر منبر خود فرموده است: «وَ اللَّهِ مَا أُعْطِيَ مُؤْمِنٌ خَيْرَ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ إِلَّا بِحُسْنِ الظَّنِّ بِاللَّهِ وَ رَجَائِهِ لَهُ وَ حُسْنِ خُلُقِه؛[13] به خدا سوگند، به هيچ مؤمنى هرگز خير دنيا و آخرت داده نشد، جز به وسيلۀ حسن ظن او به خدا و اميدوارى او و خوش خلقى او».
البته ناگفته نماند که مراد ما از خیر دنیا، مال و منال و راحتی و شهرت و امثال اینها نیست؛ چرا که اگر مال خیر بود، خدا یک ذرّه از آن را هم به کفّار و معاندین نمیداد. اگر راحتی خیر بود، حتّی نمیگذاشت انبیائش یک ثانیه هم متحمّل نارحتی شوند و در مقابل، یک ذرّه راحتی هم به کفّار نمیداد. شهرت و سایر مقامهای دنیوی نیز همینگونهاند. خیر دنیا آن است که آدمی بتواند آن را همراه با خود به آخرت ببرد؛ بنابراین طبق آیات و روایات اموری مانند: تقوا، رحمت خداوند، نماز، زکات، صدقه و انفاق و جهاد و شهادت و اموری از این قبیل از مصادیق خیر دنیا به شمار میروند.
اما در مقابل، سوء ظن به خداوند مُجمع تمام رذائل است؛ چنانچه حضرت رسول اکرم”صلی الله علیه و آله” خطاب به اميرمؤمنان علی”علیه السلام” فرمود:
يا علي! با كسي كه ترسو است مشورت نكن؛ به درستي كه او دستیابی به حاجت را بر تو سخت میگرداند و همچنين با بخيل مشورت نكن؛ به درستي كه او نميگذارد به مقصد خود برسي و همچنين با كسي كه حرص زياد دارد مشورت نكن؛ به درستي كه او افعال بد را نزد تو خوب جلوه میدهد. يا علی! بدان به درستي كه در جبان (ترسو) و بخيل و حريص يك طبيعت واحده است كه سوءظن به خدا آنها را جمع ميكند.[14]
به يقين كسى كه به خداوند حسن ظن داشته و به امدادها و نصرت الهى ايمان داشته باشد، ترسى از دشمنان خدا به خود راه نمىدهد و كسى كه به وعدههاى پروردگار در زمينۀ روزى مطمئن باشد، حرص نمىزند و از بخل بيزار است؛ بنابراين صفات سه گانۀ مزبور در واقع از سوء ظن به خداوند سرچشمه مىگيرد.

3. کسب رحمت الهی
رحمت صفتی نفسانی است و به معنای تأثر قلب میباشد که از مشاهدۀ ضرر یا نقصی در دیگران به وجود میآید؛ اما وقتی آن را به خداوند نسبت میدهیم به معنای افاضۀ وجود به موجودات است. در اهمیت رحمت الهی همین بس که در نزدیک به سیصد آیۀ قرآن به آن اشاره شده و انبیاء و اولیاء الهی همواره خداوند را با این صفت میخواندند. برای رسیدن به رحمت الهی عواملی وجود دارد و هرکس به اندازۀ استعداد و ظرفیتش از آن بهرهمند میشود و از جمله عوامل کسب رحمت الهی، حسن ظن داشتن به خداوند متعال است؛ چنانچه پیامبر گرامی اسلام”صلی الله علیه و آله” ضمن حدیثی مفصل در اینباره فرمود:
... وَ لَكِنْ فَبِرَحْمَتِي فَلْيَثِقُوا، وَ لِفَضْلِي فَلْيَرَجُوا وَ إِلَى حُسْنِ الظَّنِّ بِي فَلْيَطْمَئِنُّوا فَإِنَّ رَحْمَتِي عِنْدَ ذَلِكَ تَدَارَكُهُمْ، وَ مِنِّي يُبَلِّغُهُمْ رِضْوَانِي، وَ مَغْفِرَتِي تُلْبِسُهُمْ عَفْوِي...؛[15] اگر به رحمت من وثوق نموده و به فضل من اميدوار باشند و به حُسن ظنّ من اطمينان كنند، رحمت من در چنين حالتى نصيبشان خواهد شد و از رضوان من به ايشان خواهد رسيد و آمرزش و بخشش من شامل حالشان مىگردد.

4. آمرزش گناهان
اثر دیگری که بر این فضیلت اخلاقی بار میشود این است که موجب آمرزش گناهان انسان میگردد؛ چنانچه پیامبر اکرم”صلی الله علیه و آله” فرمود:
انّ اللَّه تعالى اذا حاسب الخلق يبقى رجل قد فضلت سيّئاته على حسناته فتأخذه الملائكة الى النّار و هو يلتفت فيأمر اللَّه تعالى بردّه فيقول له: لم تلتفت [و هو اعلم به]؟ فيقول: يا ربّ، ما كان هذا حسن ظنّى بك، فيقول اللَّه تعالى: ملائكتى و عزّتى و جلالى ما احسن ظنّه بى يوما و لكن انطلقوا به الى الجنّة لادّعائه حسن الظّنّ بى؛[16] هنگامی که خداوند متعال حساب خلق را رسيد، يك نفر باقى مىماند كه سيئاتش بر حسناتش فزونى دارد. ملائكه او را مىگيرند تا به سوى آتش ببرند در حالى كه او پشت سر خود را نگاه مىكند، در اين هنگام خداوند متعال فرمان مىدهد او را برگردانند، آنگاه به او مىفرمايد: چرا پشت سر خود را نگاه كردى؟ [البته ذات اقدس الهى خود علت آن را مىداند] آن شخص مىگويد: خدايا! گمان نيكوى من به تو اين نبود [كه مرا به آتش بسوزانى]، در اينجا خداوند سبحان مىفرمايد: ملائكۀ من، به عزت و جلالم سوگند! اين بنده حتى يك روز هم به من حسن ظن نداشت، اما او را به بهشت ببريد، چون ادعا كرد كه به من حسن ظنّ دارد.
لکن در مقابل، سوء ظن به خداوند منشأ پیدایش رذائل زیادی میشود و در پی آن گناهان زیادی را به همراه میآورد؛ لذا در روایات به عنوان بزگترین گناه محسوب شده است؛ چنانچه پیامبر اکرم”صلی الله علیه و آله” فرمود: «أكبَرُ الكبائرِ سُوءُ الظَّنِّ بِاللّه؛[17] بزرگترين گناهان، بدگمانى به خداوند است».

عوامل دستیابی به حسن ظن
بدیهی است که هر علتی را معلولیست و هر فضیلتی را خاستگاهیست که توجه به این علل و عوامل نقش بسزایی در ایجاد و شیوع فضائل اخلاقی در افراد مختلف دارد. در روایات و متون دینی از موارد متعددی تحت عنوان عوامل ایجاد حسن ظن به خداوند یاد شده است که در اینجا به بیان برخی از این عوامل میپردازیم:

1. ایمان و سلامت قلب
حسن ظنّ به خداوند متعال، نشانهای است از كمال ايمان و معرفت و در مقابل سوءظنّ، نشانهای از نقصان آنهاست؛ چرا که اگر بندۀ مؤمن، بینیازی حق تعالی را از ما سواى خود و از طاعات بندگان بداند و به این باور برسد كه وجود بندگان و طاعاتشان ذرّهاى در ملك حقّ تعالى باعث كمال و فزونی نيست و همچنين معاصى آنها، ذرّهاى باعث قصور و کمبود در مملكت او نمىگردد و همچنین اگر بداند که با همۀ اعمالش قادر به شکرگزاری در برابر این همه نعمتهای عظیم نیست و حتی شکر نفس کشیدن خود را نمیتواند به جا آورد، در این صورت نمیتواند به طاعتهای خود امیدوار باشد؛ لذا هنگامی که به واسطۀ تحصیل این ایمان و معرفت، بنده از طاعات خود مأیوس شد و خود را در عبودیت پروردگار مقصر دانست، آنگاه راه چارهای جز فرار و گریز به سوی فضل و رحمت و امید به عنایات او ندارد و هرگاه علم به عنایات و لطف و رحمت بیاندازۀ حق تعالی پیدا کرد، این فضیلت اخلاقی در او ایجاد میشود.
بنابراین معرفت بر قصور خود در عبوديّت و كمال حقّ تعالى در ربوبيّت و رحمت و عنايت بىمنت، باعث كمال ايمان است و كمال ايمان، باعث حسن ظنّ به حقّ تعالى و سوءظنّ به خود و فعل خود است. امام صادق”علیه السلام” در این رابطه میفرماید: «حسن الظّنّ اصله من حسن ايمان المرء و سلامة صدره؛[18] حسن ظنّ و گماننيك، از حسن ايمان و سلامت قلب ناشى مىشود». لذا هر چه آدمى ايمانش قویتر و قلب و سينهاش از تيرگى و سياهى سالمتر باشد، حسن ظنّ او به خداوند متعال نیز بيشتر خواهد بود.

2. امید به خدا
از دیگر اموری که موجب میشود تا انسان حسن ظن به خداوند پیدا کند، مسألۀ امید داشتن به ایشان است. در قرآن کریم و روايات، اميد داشتن به رحمت خداوند و سرانجام نيكو، از زوایای مختلف و به زبانهاي گوناگون مورد تأكيد و ترغيب واقع شده است و در مقابل، از ناامیدی و یأس به شدت مذمت شده است. طبق روایات وسعت رحمت الهی به حدی است که فردای قیامت حتی شیطان هم به آمرزیده شدنش طمع خواهد کرد. بنابراین امید داشتن به رحمت بیکران الهی و عنایاتش نسبت به بندگان خود، موجب ایجاد حسن ظن به خداوند میشود؛ چنانچه امیرمؤمنان علی”علیه السلام” در اینباره فرمود: «حسن ظنّ العبد باللّه سبحانه على قدر رجائه له؛[19] گماننیک بنده به خداى سبحان، به اندازۀ اميدش به خداوند میباشد».

3. پرستش نیکو
فردی که خالصانه به عبادت خدا میپردازد، عبادت نیکش این نتیجه را برای او به دنبال خواهد داشت که به خدا و مؤمنان خوشگمان باشد؛ چنانچه پیامبر اکرم”صلی الله علیه و آله” در این زمینه میفرماید: «هر کس عبادتش نیکو باشد، گمان و پندارش نیکو میشود».[20] در توضیح این روایت باید گفت: عبادت خداوند آثار و فوائد دنیوی و اخروی فراوانی دارد. از آیات و روایات به دست میآید که برای عبادات دو نوع اثر وجود دارد:
یکی اثر خاص ناشی از یک عبادت خاص؛ مانند نماز که اثر ویژۀ آن بازداری انسان از گناه است و دیگری اثری که برای عبادات وجود دارد و به اصل عبادت و بندگی برمیگردد، نه به عبادتی خاص. مانند روایت مذکور.
البته تفسیر دیگری نیز از این حدیث ارائه شده به این بیان که؛ گماننیک نسبت به خدا و مسلمانان، خود از جمله عبادتهای نیکی است که انسان را به خدا نزدیک میکند.
شاید هر دو تفسیر صحیح باشد؛ زیرا همانطور که عبادت نیکو، موجب خوشگمانی میشود، خوشگمانی نیز موجب نیکوتر شدن پرستش خواهد شد، چنانچه پیامبر گرامی اسلام”صلی الله علیه و آله” در این راستا میفرماید: «أنّ حسن الظنّ باللَّه من حسن عبادة اللَّه؛[21] حسن ظنّ به خداوند از عبادت کردن شایسته و خوب است».

حکایت: افضلیت به خاطر حسن ظن
امام صادق”علیه السلام” فرمود: در زمان حضرت موسى بن عمران”علیهما السلام”دو مرد زندانى بودند و آزاد شدند، كه يكى از آنها چاق و درشت هيكل و ديگرى لاغر بود و مانند حشرهاى كوچك گرديده بود. موسى بن عمران به شخص چاق گفت: اين سرحال بودن بدنت را از چه مىبينم؟ گفت: از خوشگمانى به خدا. به ديگرى گفت: اين بدحالى را در بدنت از چه مىبينم؟ گفت: از ترس خدا. موسى بن عمران دستش را به سوى خدا بلند كرد و گفت: پروردگارا! شنيدى قول اين دو را، اينك آگاهم كن كداميك افضل است؟ خداوند به او وحى كرد: آنكه به من خوش گمان است، برتر است.[22]

حل یک شبهه
چگونه میتوان بین روایاتی که میگویند: «خداى تبارك و تعالى نزد حسن ظن بندۀ مؤمن مىباشد و هركس كه معصيتى نموده و حسن ظن به خدا داشته باشد، بر خدا است كه او را بيامرزد و با بزرگوارى خود گناهانش را به چند برابر آن از حسنات مبدل گرداند» و این آیه از قرآن کریم که میفرماید: (لَيْسَ لِلْإِنْسانِ إِلَّا ما سَعى وَ أَنَّ سَعْيَهُ سَوْفَ يُرى)[23] جمع نمود؟
پاسخ: منافاتی بین این روایات و آیۀ شریفۀ مذکور نيست؛ زيرا حسن ظن به خدا با اين درجه، خود امرى بس بزرگ و مقامى بس والا است و دستيابى به آن جز با سعى و كوشش فراوان و رياضت بسيار براى كسى حاصل نمىشود و اين مقام، برای كسى است كه در عالم وجود هيچ نفع و ضررى را جز از ناحيه حضرت حق نبيند و وثوق و اعتمادش به عنايت پروردگار بيش از اعتمادش به تأثير اسباب باشد و اين مقامى نيست كه به سادگى بتوان بدان دست يافت، بلى ادعا بسيار است ولى حقيقت اين مقام، جز براى نخبگانى از اولياء اللّه نيست و اگر كسى چنين ادعائى كرد، مىبايست كه در اين دنيا از هيچ چيز و هيچكس نترسد و اتكاء و اعتمادش به خدا در امور دنيوى از خيرات و سعادات بيشتر از تكيهاش بر اسباب دنيوى باشد و براى چنين كسى وجود اسباب و عدم آن يكسان است و مدح و ذم برايش فرقى نخواهد داشت. پس در واقع بخشش گناهان چنین فردی بدون سعی و تلاش و کوشش نبوده است و طبق آیۀ شریفه چنین شخصی دارد نتیجۀ عمل و تلاش خود را میبیند.

[roya123]

پاسخ : نوشتههای غیر بورسی ما بورسیها

ما که اخرش متوجه نشدیم این پاسا چجوری شده.
25000 تا سهم ازش داشتم. الان 32 درصد منفی شدم.
یعنی قیمتش از 910 تومن رسیده به 630 تومن.
از اونور 12500 تا پاساح اومده تو داراییم. ارزش روزش و زده 67 تومن.
خیلی مسخره است که. این که من ضرر کردم که.
یکی نیست به ما بگه چه خبره.
یادم باشه دیگه با هیچ سهمی افزایش سرمایه نرم.