پایان هفته آرام بورس
بهزاد بهمننژاد: بازار روز گذشته با رشد بسيار ملايم 05/0 درصدي مواجه شد و به اين ترتيب شاخص كل توانست با 35 واحد رشد به 77 هزار و 752 واحد برسد. ديروز، 4 هزار و 919 ميليون سهم به ارزش 9 هزار و 582 ميليارد تومان طي 70هزار و566 دفعه، معامله شد. اين در حالي است كه 86 درصد حجم معاملات مربوط به اعلام قطعیت معامله بلوكي 17 درصدی سهام هلدينگ صنايع پتروشيمي خليج فارس با نماد «فارس4» است. بنابراين، با حذف معاملات مربوط به اين نماد، ارزش معاملات روزانه به حدود 200 ميليارد تومان ميرسد كه نشان از ادامه وضعيت نسبتا متعادل بازار طي هفتههاي اخير دارد. در واقع، «تاپيكو» وصندوق نفت با خريد 2/4 ميليارد سهم (معادل 17 درصد كل سهام) هلدينگ خليج فارس، ارزش و حجم معاملات روزانه بورس را بهطور بيسابقهاي افزايش دادند و به اين ترتيب تاپيكو بهمنظور ارائه اطلاعات شفاف سازي در خصوص اثرگذاري اين تغيير با اهميت در داراييهاي خود متوقف شد. در ميان گروههاي بورسي، محصولات شيميايي، خودرو و بانكها بيشترين حجم معاملات روز گذشته بازار را به خود اختصاص دادند. بررسي روند روزانه تغييرات شاخص نشان ميدهد در ابتداي صبح، عرضههاي سنگين در نماد «رمپنا» منجر به افت شاخص شد، اما طولي نكشيد كه در حوالي ساعت 9:30، نمادهاي مثبتي مثل «فارس»، «شاراك»، «خساپا» و «خودرو» به كمك شاخص آمدند و منجر به رشد ملايم آن شدند. سپس، در ساعات پاياني بازار، برخي نمادهاي منفي نظير «وغدير»، «فملي» و «وخارزم» روند صعودي شاخص كل را متوقف كردند.
بازار در اختيار حقيقيها
بسياري از افراد، وضعيت فعلي بازار را نوساني عنوان ميكنند و معتقدند سهامداران حقوقي با عرضههاي سنگين مانع رشد بازار ميشوند، اما بررسي آمار معاملات نتيجه متفاوتي را نشان ميدهد. به عبارت دقيقتر، طي روزهاي اخير تغيير مالكيت قابل توجهي از سوي سهامداران حقوقي به حقيقي به چشم نميخورد كه بيانگر آن است، عمده معاملات سهامداران حقوقي به صورت بلوكي يا توافقي ميان خود آنها صورت ميگيرد. همچنين، حقيقيها طي هفته گذشته بيشتر حجم معاملات را به خود اختصاص دادهاند كه نشان از حضور پوياي آنها در بازار دارد. اين مساله همزمان با اعلام فعاليت بيشتر صندوق توسعه بازار به منظور حمايت از حقوق سهامداران خرد رخ داد. بر اين اساس، فارغ از نحوه عملكرد اين صندوق كه هنوز شفافيت لازم را ندارد، حضور آن به تنهايي توانسته اعتماد سهامداران حقيقي به بورس را جلب كرده و منجر به فعاليت بيشتر آنها شود.
رفتار متعادل بازار، منطقي است
بازار سرمايه همواره نمايانگر وضعيت صنعت كشورها است؛ به بيان دقيقتر، اگر شوك شديدي در ساير بازارهاي رقيب به ويژه بازار پول ايجاد نشود، تنها عاملي كه ميتواند رشد بازار را در پي داشته باشد بهبود وضعيت صنعت يا همان توليد ناخالص ملي است. بنابراين، در شرايط فعلي كه رشد چنداني در بازارهاي ديگر مثل ارز و سكه مشاهده نميشود و همچنين، بيشتر پيشبينيها از ثبات وضعيت اقتصادي حكايت دارند، روند ملايم شاخص بورس كاملا طبيعي است.
توازن در سود سپرده به نفع همه
از سوي ديگر، گرچه عدهاي تغييرات نرخ سود بانكي را به شدت بر بورس تهران اثرگذار ميدانند اما بايد توجه داشت كه ميزان نقدينگي موجود در بانكها بسيار بيشتر از ظرفيت بازار سرمايه است. بر اين اساس، اگر مشابه سالهاي گذشته نرخ سود بانكي از نرخ تورم پايينتر باشد، سرمايهاي كه از بانكها خارج ميشود، حتي اگر بازار سرمايه وضعيت مناسبي داشته باشد بهطور كامل جذب آن نميشود. بنابراين، اين نقدينگي وارد ساير بازارها خواهد شد و با تشديد سفتهبازي تعادل بازارهاي مالي را برهم ميزند. اين مهم، نه تنها اقتصاد كل كشور را دچار معضل ميكند، بلكه با ايجاد رونقهاي غيرواقعي در ساير بازارها مثل مسكن، ارز يا سكه بر وضعيت بازار سرمايه نيز آثار نامطلوبي دارد (مشابه سالهاي 90 و 91 كه تغييرات حقيقي شاخص كل بورس به ترتيب 6/1- و 4 درصد بود). البته ممكن است در صورت افزايش بيش از حد سود سپردهها، بخشي از نقدينگي موجود در بورس به سمت بانكها هدايت شود؛ اما در اين شرايط بايد در نظر داشت كه محقق شدن اين ميزان سود از سوي بانكها نيز ريسك بالايي دارد كه ريسك مزبور كاملا مشابه با سرمايهگذاري در بورس است كه هزينه فرصت سرمايهگذاري در دو بازار را تقريبا يكسان ميكند. بر اين اساس، توازن ميان نرخ سود بانكي و نرخ تورم منجر به بهبود اوضاع اقتصادي و در نتيجه بورس به عنوان زيرمجموعهاي از آن ميشود.
بهار آرام بورس ادامه مييابد
در شرايط فعلي، نسبت قيمت به درآمد متوسط بازار در محدوده مناسب 7 مرتبهاي قرار دارد كه اين مساله نيز بر متعادل بودن بازار تاكيد ميكند. همچنين، با ورود به فصل مجامع سالانه انتظار ميرود با شفافيت بيشتر و ارائه پيشبينيهاي جديد توسط شركتهاي بورسي، سهامداران سبد سرمايهگذاري خود را مورد بازبيني قرار دهند و بار ديگر فعاليت بيشتري را در بازار شاهد باشيم. با اين حال بايد توجه داشت با توجه به رشد ملايم صنعت، نميتوان انتظار داشت جهشهايي ناگهاني در بورس، مشابه آنچه در سال 92 شاهد بوديم رخ دهد.
نظر