تاثیر متغیرهای اقتصاد کلان بر بازار سرمایه

[azad.60]

پاسخ : تاثیر متغیرهای اقتصاد کلان بر بازار سرمایه

امید آزاد عزیز پیامی داشت که اینجا میزازم و در ادامه سعی می کنم پاسخ بدم.

سلام...سال نو را تبریک می گم خدمت شما و براتون ارزوی بهترین ها رو دارم در این سال جدید .و خوشحالم که تصمیم گرفتید نوشتن رو ادامه بدید..تو تاپیک امکانش نبود و احتمالا سوال برخی دوستان دیگه هم باشه ...در حالت فعلی وبا نرخ بهره منفی واقعی که هست تولید نمی صرفه اگر قرار باشه نرخ بهره واقعی وبیشتر از تورم واقعی باشه تکلیف تولید کننده چی میشه اصلا برای چی تولید کنه چه حاشیه سودی باید داشته باشه تا بتونه هم استهلاک ذخیره کنه هم سودآور باشه این واقعی کردن نرخ بهره باعث قفل شدن اقتصاد نمیشه ..؟؟یه توضیحی در تاپیک اگر مقدور باشه قرار بدید ممنون میشم

[azad.60]

پاسخ : تاثیر متغیرهای اقتصاد کلان بر بازار سرمایه

عرض ادب

من هم سال نو رو تبریک میگم و امیدوارم سلامت و شاد باشی

حقیقتا این وضعیت، که تاپیک بسته باشه و بی بهره باشم از نظر دوستان، برام تلخه. ترجیح من این بود، صرفا اون تعداد محدودی که فقط هدفشون توهین و حاشیه بود، تو این تاپیک نباشن تا بحث ها، حداقل تو این اتاق به بیراهه نره.

سعی می کنم، ابتدا یه مقدمه بگم و بعد مستقیما برم سراغ پاسخ پرسش شما. در ادامه اگه ابهامی وجود داشت، حتما علاقه مندم که نقطه نظرات دوستان رو بشنوم.

ببینید، به زعم بنده، شاید نکته مغفول، این باشه، که در اقتصاد و اساسا در زندگی، هیچ چیزی مجانی و رایگان نیست! در علوم اجتماعی و بالاخص اقتصاد، مواجهه ما با انسان، به عنوان موجودی “انتخاب گره”. این انتخاب یه وجه اثباتی داره، که اشاره به این داره که من این رو انتخاب کردم، و یه وجه سلبی داره، به این معنا که من چه چیزهای دیگه ای رو میتونستم انتخاب کنم، ولی نکردم! توجه و تمرکز، در اقتصاد عمدتا روی این وجهه! در واقع مفهوم قیمت یا هزینه، از همین جا نشات میگیره. من از چه چیزهایی صرف نظر کردم، تا بتونم اون چیزی که فکر میکردم، دلخواه من هست رو بدست بیارم. (مفهوم هزینه فرصت)

خوب تسهیلات یا وام یا اساسا پول چیه؟ آیا قیمتی داره؟ اگه داره اون قیمت چطور بدست میاد؟

پول، جز کاغذی بی ارزش که نیست! اعتبار حاکمیت و امضای سیاستمدار روی اون، بهش ارزش و اعتبار میده. در واقع، سیاستمدار، با امضای خودش، تضمین میکنه، که این قدرت خرید و ارزش این ورقه رو من تضمین می کنم. قراردادیه که حاکمیت با مردم میبنده. اما سوال اینه مبنای این ارزش چیه و معرف چیه؟ کارکرد پول چیه؟

همونطور که قبلا گفتم، پول ۳ کارکرد داره:
۱- واسطه مبادله است
۲- واحد شمارشه
۲- ذخیره کننده ارزشه

حتما توجه و دقت مضاعف معطوف بفرمایید، این ۳ تا وظیفه رو اگه نداشته باشه، دیگه پول نیست. پول برای سهولت در مبادله و بیانی بهتر، کاهش هزینه مبادله ایجاد شد. این پول، می بایست بتونه واحد شمارنده ای، در تعیین ارزش کالاها باشه و مهمتر از همه، بتونه ارزش رو در خودش ذخیره کنه!

یه نفر ۸ ساعت کار میکنه، در پایان روز پول به عنوان دستمزد میگیره. فرد دیگه ای خونه اش رو به دیگری اجاره میده و به عنوان اجاره، پول میگیره. این پول قراره معرف و نماینده ارزش ۸ ساعت کاره کارگر و اجاره صاحب سرمایه باشه. اگه نتونه این ارزش رو حفظ کنه، اسمش دیگه پول نیست!

حالا، وقتی شما به عنوان سپرده گذار، ارزش این ۸ ساعت کارت یا ارزش این اجاره خونه ات رو، به بانک میدی، انتظارت اینه، که اول از همه این ارزش رو حفظ کنه و بعد وقتی بانک به عنوان یه واسطه، این پول رو به بنگاهی داد، تا ارزش افزوده ای ایجاد کنه، یه قدرالسهم مشخص و بدون ریسک هم به شما بده.

همین جا فرق بانک و بورس هم بگم، تا ابهامی نباشه. هیچ فرقی بین بانک و بورس نیست الا:

شما میتونستی به جای بانک، این پول رو مستقیما به یه سرمایه گذار بدی، یا تو یه پروژه مشارکت کنی، تا یه ارزش افزوده ای ایجاد شه و بهرهمند شی. اینجا شما چون شریک شدی، پس ریسک پذیرفتی، لذا پاداش ریسک میخوای، نه درصد مشخص! من ریسک کردم تو یه پروژه ساختمانی سرمایه گذاری کردم، نهایتا شده، سود شیرین، یا پروژه به مشکل خورده، شده زیان! (لطفا به تفاوت ها خیلی دقت کنید)

اما، ادامه بحث بانک

پس شما، پول رو دادی بانک، تا اولا ارزش پولت حفظ شه و ازش نگه داری شه، ثانیا یه درصد مشخص از پیش تعیین شده ای بدون ریسک بگیری! طبیعیه، وقتی ریسک نمیپذیری، پاداش ریسک هم نمی تونی متوقع باشی.

حالا، بانک این وام میده به یه بنگاه. خواهش می کنم دقت کنید، قیمت وام برای یک واحد تولیدی داده شده است، بنگاه انتخاب میکنه که وام بگیره یا نگیره، انتخاب میکنه شریک بگیره یا نگیره، این تصمیم رو بنگاه میگیره بر چه اساسی؟ بنگاه میخواد سودش رو حداکثر کنه، ارزیابی میکنه، برای این خط تولید جدید، برای این مواد اولیه، من این وام رو با این نرخ بگیرم، میصرفه، یا نمیصرفه؟ منطقا، اگه نصرفه نمیگیره.

اقتصاد چیزی نیست، جز مبادله داوطلبانه. من آگاهانه با توجه به ترجیحات و بودجه ای که دارم،از یک سو، و قیمت هایی که مشاهده میکنم در بازار، از سوی دیگه، انتخاب می کنم، بالفرض این مسیر رو تا محل کارم، با اتوبوس یا مترو برم، با ماشین شخصی برم، اسنپ بگیرم، در بست بگیرم،…. کسی به من نمیگه چطوری انتخاب کن!

لذا بنگاهی که وام گرفته، انتخاب کرده و ارزیابی کرده.

تا اینجا خلاصه کنم، بنگاه هم انتخابگره، مخیره، وام بگیره یا نگیره. اما تمام نکته میشه این:
اگه بنگاه وام گرفت، در واقع ارزش ۸ ساعت کار من رو وام گرفت و قول داد، مازادی هم به من برگردونه، پس من اگه ۱۰ تا سیب به شما دادم، انتظارم اینه ۱۱ پس بدی!

یا مثلا شما به دوست تون وام میدین، پراید میخره، چقدر میدین، ۲۰ میلیون، چه سالی؟ ۹۷، دوستتون قراره بره اسنپ کار کنه و به شما میگه، ۵ ساله وام رو پس میدم. این منطق رو شما درک می کنید که بعد ۵ سال برگرده، به شما ۲۰ میلیون بده با مثلا ۲ میلیون مازاد؟!
پراید قیمتش شده، ۳۰۰ میلیون، با اون سرمایه ۵ سال کار شده و خدمت ارایه شده، ارزش افزوده ایجاد شده، طوری که دوستتون الان ۲پول دو تا پراید داره، بعد الان اگه یه پراید رو به شما برگردونه، این معنیش اینه که تولید نمیصرفه؟!

اگه تا اینجا نکته ای، سوالی ابهامی هست بفرمایید

ارادت

[azad.60]

پاسخ : تاثیر متغیرهای اقتصاد کلان بر بازار سرمایه

دوستانی هم که علاقه مند ممکنه باشند رو دعوت میکنم به این پرسش فکر کنند:

قبلا عرض کردم، ۴ تا بازار داریم و ۴ تا نرخ:
۱- بازار کار و دستمزد
۲- بازار سرمایه و اجاره سرمایه یا بازدهی سرمایه
۳- بازار کالا و خدمت و قیمت ها
۴- بازار پول و نرخ بهره

اگه همین امشب نرخ دستمزد و قیمت ها(اشاره دارم به بازار ۱ و ۳)، ۲ برابر بشه، برای بازار سرمایه و بازارپول چه پیش بینی ای می کنید؟ (آیا این مثال با افزایش ناگهانی ارز شباهت هایی داره)

[azad.60]

پاسخ : تاثیر متغیرهای اقتصاد کلان بر بازار سرمایه

متاسفانه به دلیل دانش اقتصادی نحیفی که در جامعه داریم، یه فهم کلی، ساده انگارانه و مبهمی وجود داره، از قیمت، که در بازار کشف میشه و میشه مبنای تخصیص منابع کمیاب به شکل کارا. اینکه ساختار بازار چیه، ویژگی هاش چیه، نتایجش متفاوتند یا نه، معمولا موضوع بحث نیست!

- چرا معمولا بازار آزاد رقابتی در اقتصاد میشه آرمان و First best ؟ آیا این بازار پیش نیازهایی داره؟ آیا تقارن اطلاعات مسئله مهمیه؟ تعداد مشارکت کنندگان چطور؟ آیا تخصیص قیمت های حاصل از این بازار، برای مصرف کننده و تولید کننده کاراست؟

- اینکه آیا در سمت عرضه و یا احیانا تقاضا انحصار وجود داره یا نداره، آیا انحصارگر امکان تبعیض قیمتی داره یا نداره و آیا این باعث نتایج متفاوتی نسبت به حالت رقابتی میشه؟ ممکنه در عین کارایی، رفاه مصرف کننده حداقل و رفاه انحصارگر حداکثر شه؟

-اعمال سقف قیمتی یا کف قیمتی چه مشکلاتی میتونه ایجاد کنه؟ آیا همیشه و همه وقت این اقدام غلطیه؟ آیادغدغه هایی غیر از کارآیی مطرحه؟ آیا ممکنه این اقدام عوایدی هم داشته باشه؟

- آیا لزوما تخصیص، در بازار اتفاق میوفته؟ مکانیزم های غیر بازاری، مثل صف، قرعه کشی و امثالهم چه معایب و چه محاسنی احیانا دارند؟ چه دلایلی ممکنه سیاستمدار رو از مکانیزم های بازاری به غیر بازاری ببره؟ عدالت؟

- در زمان جنگ، تحریم یا همه گیری بیماری، توجه به ساختار بازار مهمه؟ آیا دغدغه کاراییه یا عدالت؟

اگه قیمتی که از مکانیزم های مختلف بدست میاد، متفاوت باشه، کدومش بهینه است؟ باید طرف مصرف کننده باشیم یا تولید کننده؟ طرف خریدار یا فروشنده؟کدوم طرف باید بایستیم؟آیا مکانیزم منصفانه است؟ آیا انصاف و عدالت یه مفهوم تک بعدیه؟ اساسا میشه این مساله رو فرموله کرد؟
اگر تصوری از مسائل بالا نداشته باشیم، اساسا چطور میتونیم نظر علمی بدیم؟

نهایتا، سیاستمدار، با فرض درک این مفاهیم، در تقابل منافع حداکثر جامعه با منافع صاحبان قدرت، در کدام سمت خواهد ایستاد؟ آیا میزان دانش عمومی اقتصادی نقشی در مطالبه گری از حاکمیت در سیاست ورزی خواهد داشت؟ بدیهی است در صورت بلاتکلیفی و خلا نگرش علمی در اتخاذ سیاست ها، منافع صاحبان قدرت تعیین کننده مکانیزم تخصیص خواهد بود.

[azad.60]

پاسخ : تاثیر متغیرهای اقتصاد کلان بر بازار سرمایه

۲۱ فروردین، دوشنبه شب، رییس کل بانک مرکزی میاد تلوزیون تا از برنامه هاش برای مهار تورم بگه. بحث خلق نقدینگی میشه و این نکته که در سال گذشته رقم اضافه برداشت بانک ها قابل توجه بوده. به وضوح و با صراحت میگه دولت به واسطه بی انضباطی مالی و ناترازی، رفته از بانک ها قرض گرفته و اون ها اجبارا، اضافه برداشت کردند!

۲۲ فروردین، سه شنبه ظهر، سخنگوی اقتصادی دولت، وزیر اقتصاد، میاد کنفرانس خبری و داره دستاوردهای دولت رو در عرصه های مختلف تشریح میکنه… “در سال گذشته انضباط مالی دولت به حدی بوده که به طور خالص، بیش از اینکه بخواد اوراق جدیدی منتشر کنه، به بازخرید اوراق قبلا منتشر شده پرداخته !”

شاید در کمتر از ۱۲ ساعت، ۲ تعریف متفاوت از انضباط مالی!، توسط ۲ نفر اصلی تیم اقتصادی دولت

هر ۲ بزرگوار هم تاکید موکد روی تامین مالی غیر تورمی دارند!!!

دولت به جای انتشار اوراق، میره از بانک میگیره، بانک هم از بانک مرکزی، به صورت غیر تورمی لابد! شاید دردناکتر اینه که وزیر اقتصاد با افتخار این رو انضباط مالی تلقی میکنه!

روشن هم هست که فرق اوراق با تسهیلات بانکی اینه که، اولا دولت معمولا بدهیش به بانک رو پس نمیده ولی اوراق رو باید در سررسید تسویه کنه، ثانیا نرخ تامین مالی اوراق بیشتره! در حالی که نرخ تسهیلات در بانک دستوری، ثابت و سرکوب شده است!

لذا منطقا، وقتی کسی بتونه بدون بهره وام بگیره، انقدر هم قلدر باشه که اصلش رو هم به طرف پس نده، مگه دیوانه است بره وام بگیره که پس بده، اون هم با بهره!

[azad.60]

پاسخ : تاثیر متغیرهای اقتصاد کلان بر بازار سرمایه

در گذشته که آپارتمان نشینی خیلی رایج نبود، مخصوصا تو کوچه های کم عرض و بن بست، بعضا همسایه ای که میخواست جلوی خونش رو آب و جارو کنه، اشغال و کثافت رو از جلوی درش پاک میکرد ولی با انتقالش به دم در خونه همسایه های دیگه!

شده وضع وزارت خونه ها و سازمانهای دولتی! هرکی فقط جلوی خونش رو سعی میکنه تمیز کنه بی اعتنا از اینکه اشغال ها رو داره میریزه جلوی در خونه همسایه بغلی! و احیانا فردا اگه اون همسایه بغلی بخواد نظافت کنه، تمام اشغال ها برمیگرده سرجاش اون هم دوبله!

وزیر اقتصاد میگه امسال رشد اقتصادی داشتین، بودجه رو هم بدون کسری مدیریت کردیم! (منطقا تامین کسری از بانک، که کسری محسوب نمیشه!) دم خونمون تمیزه !

سازمان برنامه هم بنزین رو از پالایشگاه ها ۸ هزار تومن خریده و به زیبایی به مردم ۱۵۰۰ تومن فروخته، بدون کوچکترین کسری، البته همینطور برق و گاز،… اینجا هم دم خونه تمیزه!

وزارت صمت میگه تولید خودرو رشد داشته نسبت به پارسال، البته که قیمت گذاری خودرو به وزارت خونه ما مربوط نیست! (راجع به تامین مالی زیان خودروساز بحثی مطلقا نیست)

شورای رقابت میگه من مسئولیت تعیین فرمول دارم به دلیل وجود انحصار، اعلام قیمت به من ربطی نداره، مسولیت وزارت صمته

نهایتا ولی، این بانک مرکزیه که فریاد میزنه، شهر تمیزه ولی همه اشغالشون رو ریختن دم خونه ما!

[azad.60]

پاسخ : تاثیر متغیرهای اقتصاد کلان بر بازار سرمایه

بازار سرمایه در یکی، ۲ ماه اخیر رشد داشته، باز یه عده افتادن به رویاپردازی و رویافروشی

بحث ارزش حقیقی شرکت ها، دارایی های زیادی که دارند، جهش سودآوری باتوجه به چشم انداز دلار و …..

کشوری که غالب مردمش دارند زیر خط فقر میرن و خروج سرمایه هرسال رکورد میزنه! در این کشور مساله اول، بحث سرمایه گذاری میشه و سود و بازدهی؟! یا نه چالش اساسیش میشه “بقا و امنیت”؟

بعضی هم در رقابت خنده داری افتادن با دولت! که اگه میتونی دلار رو نگه دار؟! تا آخر سال دلار باید بشه فلان قدر!

بزرگوار در کشوری که مثلا ۸۰% افراد نتونن شکم خانوادهشون رو سیر کنند شما با بنز و بوگاتی میخوای بینشون ویراژ بدی و اونا هم نگاه کنن؟!

دلار بشه ۱۰۰ تومن، فولاد مبارکه، مثلا ۳۰۰ همت سود میسازه! آهان، پس حداقل الان باید ۱۵۰۰ همت ارزش بازار داشته باشه؟ پس خیلی ارزونه الان؟! اوکی، مردم چیکار میکنن اونوقت؟ مردم در جشن ۱۵۰۰ همتی فولاد مبارکه جشن میگیرن، یا دارند تقلا میکنن برای حیات؟! وضعیت زیر ساخت ها چطوره؟ استهلاک سرمایه چطوره؟ تامین آب و برق و گاز؟!

خیلی خوش خیالیه که تصور کنیم که جامعه ای به سمت تباهی و هرج و مرج میره، نظم و امنیت از بین رفته، همه چی داره در آتش میسوزه بعد بازارها به خوبی و خوشی در حال فعالیت اند و یه عده منتظر میوه درخت سرمایه گذاری!!!

تا اطلاع ثانوی در این اقتصاد، اولویت اول و آخر، اگه ممکن باشه میشه، حفظ قدرت خرید، کسب بازدهی، در یک بازی با حاصل جمع منفی فقط توهمه!

[azad.60]

پاسخ : تاثیر متغیرهای اقتصاد کلان بر بازار سرمایه

به نقل از یک کانال تلگرامی نگران وزیر صنعت و معدن!


متن تقاضای استیضاح وزیر صمت را که بررسی کنیم، 2 مورد #تنظیم_بازار در آن مشاهده می شود که مرتبط با عدم دلارزدایی از قیمت مواد اولیه بورس کالا و التهاب بازار در فصل زمستان است! چند نکته ...

۱-قیمت فولاد طی 9 ماه ابتدای 1401 نزولی بوده که حاکی از هماهنگی دستگاههای متولی و برنامه ریزی دقیق در این حوزه است (#آهن_اسفنجی 21%-? #فولاد 15%-? #میلگرد 11%-?)

2- رشد قیمت #فولاد و #پتروشیمی در زمستان بدلیل قطع 75% گازطبیعی صنایع انرژی بر بوده که باعث افت عرضه #بورس_کالا و کاهش صادرات و جهش #دلار به محدوده 60 هزار تومان و التهاب بازار مواد اولیه کشور است (خارج از کنترل #صمت)

اما سوال از این بزرگوار:

۱- افت قیمت فولاد در ۹ ماهه، به خاطر هماهنگی دستگاه ها بوده یا قیمت ها جهانی؟!

۲- به فرض که با قطعی گاز و کاهش صادرات، دلار از محدود ۴۰ هزار تومن به ۶۰ هزار تومن رسید! چطور با وصل شدن گاز و افزایش صادرات قیمت دلار به قبل بازنگشت؟ حتی با وجود توافق با آژانس و مناسبات جدید با عربستان؟!! که انتظار این بود که منطقا با تحلیل ایشان، دلار به زیر ۴۰ هزار تومن برسد!

احیانا این شرکت های بزرگ و وزارت صمت بی خبر از شوک ناگهانی قطع گاز بودند و یکباره همچون زلزله ای ویرانگر در زمستان، قطع گاز بر آن ها حادث شد؟! امکان برنامه ریزی و فروش از موجودی وجود نداشت؟! حقیقتا انگیزه این شرکت های بزرگ خصولتی از افزایش قیمت دلار است یا کاهش قیمت دلار؟!

کاش، مردم عادی و مصرف کننده هم مانند ایمیدرو، رسانه و تریبون داشتند…

[azad.60]

پاسخ : تاثیر متغیرهای اقتصاد کلان بر بازار سرمایه

کامران ندری، استاد اقتصاد در گفتوگو با «انتخاب»:

بانک مرکزی روسیه مطابق توصیههای علم اقتصاد عمل میکند؛ الگوی متفاوتی از دیگر نقاط جهان ندارد / سفر رئیس بانک مرکزی روسیه به ایران؟ بعید است تصمیم گیران اقتصادی ما از طرف روس تاثیر بگیرند / مشکل ایران این است که دستاوردهای علم اقتصاد را باور ندارد / قدرت مخالفان علم اقتصاد در دولت فعلی بیشتر است
کامران ندری، استاد اقتصاد، درباره سفر رئیس بانک مرکزی روسیه و اجرای الگوی روسها در اقتصاد ایران برای عبور از بحران تورم گفت: مدل روسی مدل جدیدی نیست، بانک مرکزی روسیه مطابق با توصیههای سیاستی در علم اقتصاد عمل میکند و الگوی خاص و متفاوتی از دیگر نقاط جهان ندارد. یعنی دقیقا به همان شکل عمل میکند که بانکهای مرکزی در کشورهای پیشرفته و صنعتی رفتار میکنند.

با تشدید بحران تورم و چالشهای تحریمی برخی مسئولین به الگوهای روسیه در این زمینه امید بسته اند و سفیر رئیس بانک مرکزی روسیه نیز در این حین باعث افزایش برخی گمانهها در این حوزه شده است. اما به واقع روسها چه مسیری رفته اند و این مسیر تا چه حد امکان اجرا در ایران را دارد؟
کامران ندری، استاد اقتصاد، درباره سفر رئیس بانک مرکزی روسیه و اجرای الگو روسها در اقتصاد ایران برای عبور از بحران تورم به «انتخاب» گفت: مدل روسی مدل جدیدی نیست، بانک مرکزی روسیه مطابق با توصیههای سیاستی در علم اقتصاد عمل میکند و الگوی خاص و متفاوتی از دیگر نقاط جهان ندارد. یعنی دقیقا به همان شکل عمل میکند که بانکهای مرکزی در کشورهای پیشرفته و صنعتی رفتار میکنند.

او افزود: مشکل سیاست گذاری پولی در ایران این است که سیاست گذار توانایی اینکه بتواند مطابق الگوی استاندارد در دنیا سیاست گذاری کند را ندارد؛ بنابراین بانک مرکزی روسیه نیز بر اساس اقتصاد پولی رفتار میکند. مثلا وقتی پیش بینی افزایش نرخ تورم دارد، نرخ بهره را افزایش میدهد یا برای مدیریت نرخ ارز خود تلاش میکند که تقاضا برای پول خود را افزایش دهد. اینها همه سیاست هایی است که همه کشورهایی که علم اقتصاد را در دستور کار خود قرار داده اند بر این اساس عمل میکنند.

او ادامه داد: مشکل ایران این است که دستاوردهای علم اقتصاد را باور ندارد و بستر را برای به کار گیری توصیههای سیاستی در اقتصاد پولی را فراهم نمیکنند؛ بنابراین بانک مرکزی روسیه مطابق با توصیههای متعارف علم اقتصاد عمل میکند و سیاست گذار به جای اینکه از علم اقتصاد پیروی کند به سمت اقتصاد دستوری پیش میرود. این تفاوتها در دو نگرش است، در روسیه نگرش علمی پذیرفته شده اما در ایران این نگرش علمی را نتوانستیم بپذیریم و به سمت افزایش مداخله دستوری پیش میرویم.

این کارشناس اقتصاد ادامه داد: بانک مرکزی روسیه بر اساس تجربههای دانش اقتصاد پولی رفتار میکند، در ایران آن نگرش مرسوم نگرش مداخلات دستوری است. ایرانیها فکر میکنند با فرمان و دستور و مداخلاتی که ممکن است در آن رانت و فساد باشد اقتصاد را پیش ببرند. ما نتوانستیم تورم را کنترل کنیم، کنترلی روی بازار ارز نداریم، رشد تولید یک دهه است که افت قابل ملاحظه داشته است، سرمایه ثابت کاهش پیدا کرده و گرفتاریهای دیگری که در کشور با آن مواجه شدیم به خاطر مقاومت ایرانیها در مقابل دانش اقتصاد است. جالب است سیاست گذارانی که اقتصاد هم خوانده اند باوری به این علم ندارند و متخصصان روانشناسی باید در مورد آن نظر دهند.

وی درباره تغییرات در نرخ بهره به جهت الگوپذیری از روسیه افزود: در ایران صحبت از افزایش نرخ بهره کنید یک دفعه لشکری از مخالفان و دشمنان افزایش نرخ بهره به وجود میآیند و شروع میکنند در راستای معایب افزایش نرخ بهره صحبت کنند در حالیکه تمام دنیا از جمله کشورهای غربی که با تورم هم مواجه اند دقیقا همان کاری را میکنند که بانک مرکزی روسیه انجام میدهد. روسها نرخ بهره را از ۹ درصد به ۲۰ درصد برد وقتی مشکل حل شد آن را اصلاح کرد. ما در ایران نرخ بهره را به صورت دستوری تعیین میکنیم که مشکلات زیادی را برای بانکها به وجود آورد.

کامران ندری، درباره تاثیرپذیری تصمیم گیران اقتصادی از طرف روس گفت: بعید میدانم تاثیر بگیرند. قدرت کسانیکه مخالف علم اقتصاد هستند در دولت فعلی بیشتر از کسانیست که توصیه میکنند با علم اقتصاد آشتی کنید. شما میبینید برخی عمدتا صحبت از این میکنند که بانکهای خصوصی را حذف کنید و به سمت یک بانک دولتی حرکت کنیم. این الگوها را در هیچ جای دنیا نمیبینید، اما در ایران این حرفها زده میشود. مثلا فرض کنید دائما صحبت از کنترل قیمتها و نقش موثر در اقتصاد میکنند و با توجه به تجربه چهار دهه مداخلات دستوری جلوس چشمشان است باز هم بی توجه هستند. ما نه اقتصاد باز داریم نه اقتصاد بسته بلکه یک سرمایه داری رفاقتی را دنبال کردیم که مداخلاتی در جهت منابع مافیاهای اقتصادی به طور مداوم انجام میشود و دست بالا با آن هاست و به سادگی حل نمیشود. ایران و نگرش حاکم بر اقتصاد حاکم بر اقتصاد ایران خیلی متفاوت از اقتصاد روسیه است.

[azad.60]

پاسخ : تاثیر متغیرهای اقتصاد کلان بر بازار سرمایه

یه شرکتی ممکنه چند نفر کارمند داشته باشه، ممکنه چند هزار

ممکنه چند میلیارد تومن سرمایه داشته باشه، ممکنه چند هزار

آیا ارزش گذاری بر اساس تعداد کارمند یا میزان سرمایه است؟ اصطلاحا کیلوییه؟ یا نه فاکتور تعیین کننده سود سازی و یا به تعبیر تئوری فایننس، جریانات نقد حال و آتی شرکت هاست؟


خیلی مثال میشه آورد از شرکت های زیان ده، با تعداد کارمند زیاد، ذوب آهن، خودرو،…و یا شرکت با سرمایه زیاد و بازدهی کم، اما شاید بهترین مثال خود دولته

ممکنه کسی ندونه فلان شرکت چقدر زمین و ساختمان داره، اما دولت چطور؟ این همه زیر ساخت، زمین و سرمایه ای که شاید از شمردن خارجه

اگه فردا دولت مجبور بشه شفاف سازی بده که چقدر سرمایه داره، اون وقت ملت صف میبندن خرید ریال؟ یا اساسا متر و معیار، بازدهی، بهره وری و متغیرهایه دیگه ایه؟


اینکه ما چشم انداز رو از قیمت دلار با ثبات ببینیم، بعد به فکر این باشیم که یه نوسانی ایجاد کنیم، بله میشه، سال ۹۹ شد، الان هم ممکنه بشه، تو بوق بزنید شستا انقدر ملک و زمین داره، یا هلدینگ خلیج فارس، فلان قدر، بعد این ها قراره به سهام دار خرد کمک کنه برای تصمیم گیری بهتر؟! اساسا این اطلاعات ممکنه به کار سهامدار عمده بیاد یا خرد؟ سهامدار خرد قراره تو مجمع بگه که ایران خودرو کارمندات زیاده تعدیل کن؟ یا زمین زیاد داری بفروش آپارتمان بساز؟ سهامدار عمده هم بگه مرسی که هستی؟!

البته قطعا شفافیت خوبه، چرا که در خانه شیشه ای امکان فساد و لفت و لیس کمتره، اما اگه قرار باشه، تبدیل بشه بهانه ای برای پامپ کردن سهام، خیلی خوبه اتفاقات سال ۹۹ مرور بشه. نهایتا خونه آخر، این سود سازی، بهره وری و میزان بازدهیه که ارزش رو منعکس می کنه نه چیزه دیگه

در بازی با حاصل جمع صفر، ارزش افزوده ای ایجاد نمیشه، یه عده دور میز نشستن، فقط پول از جیب بعضی میره جیب بعضی دیگه…

[azad.60]

پاسخ : تاثیر متغیرهای اقتصاد کلان بر بازار سرمایه

…
این کاهش پی در پی قدرت خرید سپرده گذار و دهک های پایین جامعه، تبعاتی برای سایر بخش ها داره؟ آیا در این شرایط، میشه نرخ دستمزد رو حدود 8 میلیون، نرخ بهره رو حدود 20% نگه داشت و انتظار ثبات و امنیت داشت؟ اگه حاکمیت بخواد اقدامات رفاهی یا جبرانی جهت تعدیل این وضعیت بکنه، منابعی داره؟ ممکنه چشم به سود شرکت های بزرگ، که سودهای چند ده هزار میلیاردی دارند، داشته باشه؟ اگه نه، چه آپشن های عملیاتی ای روی میز داره؟

…
در پایان توجه دوستان رو به این نکته جلب می کنم. همونطور که تفصیلا گفته شد، هر کالایی نرخی داره، که تو بازار کشف میشه. اون نرخ فقط بازار خودش رو متعادل نمی کنه، بلکه نرخی هست که از تعادل در همه بازار ها بدست اومده. اگه دوستان به حق، از تضییع حقوق سهامداران در تعیین نرخ دستوری صحبت می کنند، یا گاهی عده ای از سود از دست رفته پتروشیمی ها میگن، آیا ریال صاحبی نداره؟ تضییع حقوق اون ها مهم نیست؟ اگه اعتقاد به قاعده ای داریم که تعیین نرخ دستوری غلطه، این فقط تا جایی درسته که منافع ما ایجاب میکنه؟ این ناسازگاری در اندیشه رو چطور برای خودمون حل می کنیم؟
وقتی دولت نرخ بهره رو سرکوب میکنه، خیلی ها سکوت می کنند و دفاع می کنند، در حالی که این اقدام روی دیگه ای هم داره! فقر و بدبختی ای که ناشی از تورم و عدم حفظ ارزش پول ملی، توده های وسیعی از جامعه رو متاثر میکنه، چاره ای نمیذاره، جز اینکه دولت این بار، برای حفظ امنیت و نظم اجتماعی این بار دست در جیب شرکت ها کنه و با بخشی از اون سعی در اداره جامعه کنه!

اما طنز تلخ ماجرا اینجاست، سهامداران خرد بعد از مواجهه با خبر و رانت توزیع شده، صدای دادخواهی شون رو توی کانال ها و گروه های تلگرامی ای جستجو می کنند، که اتفاقا همون ها همیشه اطلاعات دست اول و درز کرده بهشون میرسه و ازش استفاده (سواستفاده) می کنند!
- اطلاع از ورود و خروج کدهای میلیاردی
- اطلاع از نامه افزایش سرمایه و اطلاعات درونی شرکت ها از هفته ها قبل
- اطلاع آنلاین از کد حقوقی خریدار و فروشنده در حین بازار!
- اطلاع از تصمیم سازمان در تغییر میزان اعتبار یا تصمیم گیری جدید در خصوص میزان سهام صندوق های درآمد ثابت
- اطلاع از ورود و خروج صندوق تثبیت در خرید و فروش سهام….

خیلی هم جالبه، در تحلیل این کانال ها، بازار همیشه ارزنده است، همیشه در پوزیشن خرید هستن، همیشه پُز مدافع سهامدار خرد، همیشه فول سهم و فول اعتبار،… در هیچ نقطه ای حتی در مرداد ۹۹، در بازار فروشنده نیستن و همواره میخرن و میخرن،…. و قطعا این نوع خبرپردازی و تحلیل به مذاق اغلب سهامداران خوش میاد! کی دوست داره وقتی سهمی رو خریده یکی از عدم ارزندگیش حرفی بزنه؟ لذا کلی هم دنبال کننده دارند….

اما معدود افرادی که در حاشیه، در کنار این بزرگواران! بعضا از واقعیت ها بگن نه خوش خیالی های همیشگی، یا تحلیلی مخالف داشته باشن، همواره فحش و ناسزا میشنوند و بی مهری،…

[azad.60]

پاسخ : تاثیر متغیرهای اقتصاد کلان بر بازار سرمایه

اگه یه صنعتی زیان ده باشه، حمایت از اون چه معنایی میده؟

اگه بطور مثال ما در صنعتی مثل خودرو مزیت رقابتی نداشته باشیم و بعد اصرار داشته باشیم به تولید، آیا غیر از اینه که هزینه بالای تولید رو انداختیم رو دوش مصرف کننده؟ حالا هر سال هم تعرفه های گمرکی رو زیاد کنیم تا حمایت کرده باشیم، آیا شرایط بهتر شده؟ این زیان رو مردم انتخاب کردن که بپردازن؟ اگه نه اسمش دزدی نیست؟

اگه صنعت متانول با افزایش قیمت گاز زیان ده بشه، باید نرخ گاز رو کاهش بدیم برای کل صنعت پتروشیمی؟

گاز برای دولته یا برای مردمه؟ مردم میخوان دارایی هاشون به کمترین قیمت فروخته بشه یا بیشترین قیمت؟

اگه گروه بهمن ۶۰۰ تا دونه فیدلیتی بذاره برای فروش اون هم در شرایط تحریم و ممنوعیت واردات، بعد رقابت ۵۰% ای صورت بگیره در بورس کالا، این خوبه، بعد دولت باید نفت و گاز رو به کمترین قیمت بفروشه چون فلان صنعت ممکنه زیان ده شه؟ خوب اگه دولت هم بیاد گاز رو مثل گروه بهمن قطره چکانی در بورس انرژی بفروشه، آیا رقابت برای دریافت گاز، نرخ خوراک رو ممکنه به مثلا ۱۰ هزار تومن و بلکه خیلی بیشتر برسونه؟ مخصوصا در زمستان؟ اساسا چرا دولت ریالی میفروشه که بعد التماس کنه دلارتون رو برگردونید؟ یادمون نره نفت و گاز برای مردمه نه برای دولت!

مهم تر از همه این ها، ریال! چرا یه نهادی به نام شورای پول و اعتبار باید قیمت گذاری کنه روی ریال؟ خوب اون رو هم ببریم در بازار بدهی، بعد نرخ بهره کمتر از ۵۰% کشف میشه؟

چرا ما اونجایی که به نفعمونه موافق قیمت گذاری هستیم، اونجا که به ضررمونه مخالف؟

اگه ساز و کارهای قانونی رو زور گروه اقلیت تعیین کنه و نه خواست مردم، این بیشتر شبیه جنگل نیست؟

[azad.60]

پاسخ : تاثیر متغیرهای اقتصاد کلان بر بازار سرمایه

عرض ادب

در رابطه با پست قبلی، دوست بزرگواری سوال و ابهامی داشتن، که بهتر دیدم اینجا هم قرار بدم تا بلکه روشنگر باشه

در ایران، به خصوص در سال های اخیر یک نگرشی عمومیت پیدا کرد که بازار، یعنی همه چیز و دوای هر دردی بازار آزاد است

شاید در بدو امر، اینکه این بازار آزاد، رقابتی باشد یا نباشد، بطور صریح اهمیتی نداشت و اشاره هم بهش نمیشد

اما بعد از تحریم و جهش های ارزی، موضوعیت پیدا کرد

نکته ای که بنده میخواستم تاکید کنم به دوستانی که غفلت می کنند، این بود که اگه قرار باشه همه چیز رو بازار آزاد تعیین کنه، بدون توجه به ساختار بازار و تنگناهایی که ایجاد میشه، اونوقت اگه دولت هم گاز رو به روش شرکت های انحصارگر، عرضه میکرد، قطعا و حتما قیمت گاز میتونست خیلی متفاوت باشه!

لذا بنده این طیف از دوستان رو که بدون توجه به ساختار بازار، کورکورانه از بازار آزاد دفاع می کنند، که نمونش تو این تالار فراوونه، دعوت کردم که قیمت گاز به روشی که طرفداری می کنند، کشف بشه و بهش احترام بذارن حتی اگه ۱۰ هزار تومن کشف شد! منطقا حق اعتراضی هم نیست!

اما در باب رانت

ببینید، هدفمندی یارانه ها که مطرح شد، بحث اصلی این بود که مصرف دهک محروم، از انرژی خیلی کمتر از دهک برخوردار و مرفهه، لذا اگه قرار رانتی داده بشه به ۸۵ میلیون ایرانی، یکسان باشه. یعنی مثلا مصرف بنزین تا ۶۰ لیتر رایگان یا هزار تومن، ولی بیش از ۶۰ لیتر در ماه، مثلا ۱۰ هزار تومن

کاری ندارم همین یه قلم هم هزار جور دردسر و مشکل عملیاتی داشت که به کسایی که خودرو ندارن چیکار کنیم و….

در هر صورت، بحث بنده در رابطه با رانت اینه، اگه شرکت های پتروپالایشی متعلق به ۸۵ میلیون ایرانیه، بهشون گاز رو اصلا مجانی بدن، اما اگه اینطور نیست، سوال اینه که چرا یه امتیاز ویژه ای رو به یه گروهی از مردم میدی و به بقیه نمیدی؟ یه نفر اصلا سهام نداره، یکی هزار تا داره، اون یکی ۱۰% از کل شرکت رو! اگه یارانه داری میدی، خوب به منی که سهم ندارم، هیچی ندادی، به اونی که ۱۰% شرکت رو داشت، مثلا ۱۰۰ میلیارد یارانه دادی، چرا؟

منطقا دولت اگه به نمایندگی از ملت قراره نفت و گاز رو بفروشه، حق ارزان فروشی نداره! پس اگه هزینه فرصت یک متر مکعب گاز در خارج ۲۰ سنت باشه، (صادرات به ترکیه یا عراق) ما با چه منطقی باید به برخی در داخل ارزان تر بفروشیم؟ بله، حتما خام فروشی ارجح نیست، اگه امکان ارزش افزوده بیشتر هست، چه بهتر که در داخل ایجاد شه ولی چرا باید ارزون تر بدیم؟ چون ارز آور هستن؟ خوب مگه فروش نفت و گاز ارزآور نیست؟

چیزی که جالب هم هست، این ها همواره در حال چانه زنی در مورد سقف قیمت هستن! آن هم ریالی! قیمت کف چطور؟ در بحبوحه جنگ اوکراین، که قیمت گاز سر به فلک کشید، یک نفر سوال کرد که چرا سقف ۵ هزار تومنی بسته شده؟! و تغییر نمی کند؟

البته بنده عرض کرده بودم، اقدام دولت در این رابطه صرفا برای جبران کسری بودجه است نه اصلاح ساختار یا حذف رانت!

ارادت

[azad.60]

پاسخ : تاثیر متغیرهای اقتصاد کلان بر بازار سرمایه

در همین تاپیک بارها سوال کردم، که چرا در همه امور مختلف زندگی سراغ متخصص می رویم ولی در امور اقتصادی، اینگونه نیست…

شما از راننده سواری انتظار راندن ماشین سنگین را ندارید، کما اینکه از راننده ماشین سنگین انتظار هدایت کشی یا هواپیما وجود نداره، اما در ناوبری اقتصادی هر کسی تز میدهد و این هم وضعیتی که پیش روی ماست….

مکرر اشاره به رانت می شود، رانت دلار ارزان، رانت خودرو در سامانه یکپارچه خودرو، رانت انرژی ارزان،…. ولی هیچ احدی از رانت تسهیلات گیرنده دم نمی زند!!!

اگر حدود ۴ هزار همت تسهیلات ۲۰٪ داده شده بانکی باشد، با فرض تورم ۵۰% که آمار تورم نقطه به نقطه تا ۷۰% هم در گزارش مراکز رسمی داده شده!، رانت تسهیلات گیرندگان حدود ۱۲۰۰ همت بوده در یک سال! (با تورم ۷۰% ای این رانت ۲هزار همت خواهد بود!!!)

اگر کل محصولات پتروشیمی صادر شده ۲۵ میلیارد دلار باشد، با فرض اختلاف ۱۰ هزار تومانی قیمت آزاد و سامانه ارز و طلا، سود از دست رفته این صنعت، ۲۵۰ همت می شود!

اگر کل خودروهای سواری، در سامانه یکپارچه یک میلیون باشد که نیست! با فرض اختلاف ۲۰۰ میلیونی! با بازار آزاد، می شود ۲۰۰ همت!

در موضوع نرخ خوراک، که علی الظاهر دعوا بر سر قیمت ۵ هزار تومانی و ۷ هزار تومانی است، یعنی اختلاف سر ۲ هزار تومانی! اگر کل گاز مصرفی روزانه صنعت پتروشیمی ۱۰۰ میلیون متر مکعب باشد، این همه جنجال و سر و صدا در رابطه با ۷۰ همت است، در سال!

چرا ۷۰ همت این همه جنجال رسانه ای ایجاد می کند ولی کسی دم از رانت ۱۲۰۰ یا ۲۰۰۰ همتی نمی زند؟!!…….

کاش مردم عادی هم مانند مافیای پتروشیمی تریبون داشت….

کاش بینوا هم نوایی داشت…

[azad.60]

پاسخ : تاثیر متغیرهای اقتصاد کلان بر بازار سرمایه

یکی از اساتید اقتصاد اخیرا مصاحبه ای داشت. این بخش از مصاحبه اش (که در ادامه میارم) خیلی طبقه بندی دقیق و روشنی از افراد جامعه ارائه میده و همین طور نحوه پیدایش شون:

“…. بخشی از جامعه ما تو لاتاری داره زندگی می کنه، بخشیش توی فساد و رانت سازمان یافته و یه بخش بزرگی هم درگیر فقر دردآوره و خشن به معنی واقعی کلمه…. و همه این ها به خاطر تورم و شیوه برخورد ما با تورم بوده….”